Bob Dylan: Biografie

Bob Dylan is al ruim 50 jaar een van de meest invloedrijke Amerikaanse muzikanten. Hele generaties muzikanten zijn door hem beïnvloed. Niet alleen muzikaal, maar vooral ook tekstueel. Dylan staat bekend als een van de beste tekstschrijvers uit de muziekgeschiedenis. Niet voor niets was hij de eerste rockmuzikant wiens teksten als literatuur gezien werden. Dylan is meerdere malen genomineerd voor de Nobelprijs voor Literatuur.

Jeugd

Bob Dylan werd geboren op 24 mei 1941 in Duluth, Minnesota als Robert Allen Zimmerman. Dylan leerde op jonge leeftijd gitaar en mondharmonica spelen en vormde zijn eerste band, de Golden Chords, als eerstejaars op de middelbare school. Later volgde hij de Arts College aan de Universiteit van Minnesota. In 1959 begon hij voor het eerst solo op te treden in koffiehuizen onder de naam Bob Dylan. De achternaam Dylan heeft hij ontleend aan zijn favoriete dichter, Dylan Thomas. In 1962 verandert hij zijn naam officieel.

De New York jaren

In januari 1961 verhuisde Dylan naar New York met als voornaamste reden contact te zoeken met zijn idool Woody Guthrie, een bekende folk-muzikant. Guthrie lag aldaar in het ziekenhuis en Dylan bezocht hem vaak. Bob Dylan trad in die periode veel op in New York en zong daar ballads in de stijl van Woody Guthrie. Hij schreef zijn eigen teksten op bekende folk melodieën en leerde zichzelf in die periode ook eigen muziek te schrijven. Het talent van Dylan bleef niet onopgemerkt. Hij tekende een contract bij Columbia Records en bracht in 1962 zijn debuutplaat uit dat nog voornamelijk bestond uit coverversies van traditionele folk liederen.

Dylans tweede plaat uit 1963, ‘The Freewheelin’ Bob Dylan’ bevatte uitsluitend eigen werk en leverde folk klassiekers op als ‘Blowin’ in the Wind, ‘A Hard Rain's a-Gonna Fall,’ en ‘Masters of War’. De reeds bekende protestzangeres Joan Baez nam verschillende Dylan nummers op en nam hem in 1963 mee op tournee.

In 1964 speelde Dylan ruim 200 concerten en bracht het album ‘The Times They Are a-Changing’ uit. Op deze plaat stonden zowel protestliederen als meer persoonlijke songs. In dat jaar ontmoette hij The Beatles voor het eerst en naar verluidt introduceerde hij marihuana bij de band. Ook ontmoette Dylan in dat jaar Roger McGuinn van The Byrds. The Byrds namen het Dylan nummer ‘Mr. Tambourine Man’ op en scoorden er een grote hit mee. Dit wordt gezien als het begin van de zogenaamde ‘folk-rock-boom’, midden jaren ’60, een periode waar folk-rock mateloos populair was.

Van Folk naar Rock

Met de release van het album ‘Bringing It All Back Home’ verraste Dylan zijn volgers door het muzikaal over een hele andere boeg te gooien. Op dit album wordt hij grotendeels begeleid door een rock & roll band, wat resulteerde in een veel rauwere sound.

Op 25 juli 1965 speelde hij op het Newport Folk Festival, waar hij twee jaar eerder bejubeld werd als folkzanger. Dit keer liep het anders: het publiek kon zijn nieuwe stijl niet waarderen en hij werd uitgejouwd.

Toch sloeg de nieuwe stijl van Dylan aan bij het grote publiek. Het nummer ‘Like a Rolling Stone’ werd zijn eerste grote hit als performer, nadat zijn vroegere werk vooral in de versies van andere artiesten hits werden.

De muziek die Dylan in 1965 en 1966 uitbracht zorgde voor een revolutie in de rockmuziek. De albums ‘Highway 61 Revisited’ en ‘Blonde on Blonde’ werden gezien als een revelatie. Er was met name veel te doen over zijn diepzinnige teksten. De songteksten werden geanalyseerd en besproken zoals nog niet eerder was voorgekomen in de muziekgeschiedenis. Bob Dylan gaf geen uitleg over zijn teksten. Als hij in interviews al uitleg gaf vertelde hij vaak tegenstrijdige fabels over de achtergronden van zijn teksten. In 1966 had Dylan al ruim tien miljoen platen verkocht en meer dan 150 artiesten hadden coverversies van zijn nummers opgenomen.

De Woodstock Jaren

In 1966 werd Dylan gedwongen het een tijd rustiger aan te doen als gevolg van een motorongeluk nabij zijn huis in Woodstock. In dit jaar neemt hij thuis in Woodstock veel muziek op met The Band. Deze opnames worden pas jaren later, in 1975, uitgebracht als ‘The Basement Tapes’.

In 1968 maakt Dylan zijn come-back met het rustige album ‘John Wesley Harding’, met daarop onder andere het nummer ‘All Along The Watchtower’, dat een grote hit werd in de uitvoering van Jimi Hendrix. Het jaar daarop gooit Dylan het weer over een andere boeg, hij brengt een country album uit met medewerking van onder andere Johnny Cash getiteld ‘Nashville Skyline’. Opvallend aan deze plaat is de stem van Dylan: hij zingt op een nieuwe, rustigere manier.

De albums die Dylan in de eerste helft van de jaren 70 uitbracht waren minder onheilspellend en wispelturig, maar ook wat minder succesvol. Dylan nam onder andere twee albums op die vrijwel volledig bestonden uit covers (‘Self Portrait’ en ‘Dylan’). Deze albums worden door critici gezien als zijn slechtste werk. Rolling Stone Magazine noemt het album ‘Dylan’ zelfs ‘gênant’. Hierbij moet de opmerking geplaatst worden dat Dylan zelf niet achter de release van dit album stond. Deze release was een wraakactie van Columbia Records omdat Dylan in 1973 overgestapt was naar het label Asylum.

Bob Dylan tourt in deze periode uitvoerig met The Band en trekt volle zalen. Een live registratie van een van deze concerten is het album ‘Before the Flood’ uit 1974. Hierop staan naast Dylan songs ook eigen nummers van The Band.

The Rolling Thunder Revue

In 1975 maakte Dylan zijn echte come-back met het zeer goed ontvangen album ‘Blood On The Tracks’. Dit album kwam, net als zijn opvolger ‘Desire’ op de eerste plaats in de Amerikaanse albumlijst. Dylan tourde in 1975 en 1976 uitgebreid met een keur aan andere artiesten, onder andere Joan Baez, Joni Mitchell en Mick Ronson, onder de naam ‘The Rolling Thunder Revue’. Deze revue begon met kleine verrassingsoptredens en groeide uit naar uitverkochte stadions.

Christendom

In 1979 kondigde Dylan aan dat hij zich bekeerd had tot het christendom. In de periode 1979 tot 1981 bracht hij drie albums uit met christelijke teksten en in deze jaren speelde hij tijdens concerten ook alleen materiaal van deze drie platen. De eerste van deze drie albums (‘Slow Train Coming’) leverde hem wel zijn eerste Grammy Award op.

In 1982 ontstonden er steeds meer geruchten dat Dylan het christendom had afgezworen. Dylan reageerde hier zelf niet op, maar uit de titel van zijn volgende album ‘Infidels’ (ongelovigen) en het feit dat de teksten op dit album niet meer doordrenkt waren met een religieuze boodschap kan opgemaakt worden dat dit klopte.

Jaren 80

De jaren 80 staan niet bekend als Dylan’s beste periode. Hij bracht enkele albums uit met rommelige producties en met twijfelachtige samenwerkingen met rappers en dance-producers. Ook de albums die hij uitbracht met gelegenheidsbegeleidingsbands Tom Petty & The Heartbreakers en The Grateful Dead waren van slechte kwaliteit. Dylans hoogtepunten van de jaren 80 zaten in de staart van het decennium: In 1989 werd hij opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame en later dat jaar verscheen zijn best ontvangen album in jaren: ‘Oh, Mercy’. De samenwerking met producer Daniel Lanois op dit album resulteerde in een coherente verzameling liedjes en Dylan klonk voor het eerst in jaren weer vol energie.

In 1988 begon Dylan aan een tour die tot op de dag van vandaag voortduurt. Deze tour heeft van zijn fans de naam ‘The Neverending Tour’ gekregen.

Jaren 90

Op 16 oktober 1992 werd de 30ste verjaardag van het eerste album van Dylan gemarkeerd met ‘Bobfest’, een all-star concert in New York's Madison Square Garden met meer dan 30 artiesten, waaronder Neil Young, Pearl Jam's Eddie Vedder, Tom Petty, George Harrison, Eric Clapton, Johnny Cash, Lou Reed en Dylan zelf.

Zijn carrière werd midden jaren 90 opnieuw nieuw leven ingeblazen door onder andere een nieuwe live-band, een optreden op Woodstock ’94, een Unplugged album en een nieuwe samenwerking met producer Daniel Lanois.

Met Lanois nam Dylan het zeer succesvolle album ‘Time Out Of Mind’ op. Volgens velen zijn beste album in 25 jaar. Dit album leverde hem 3 Grammy Awards op. In 2008 bracht de Britse zangeres een cover uit van “To Make You Feel My Love’ van dit album en scoorde hier een wereldhit mee.

2000 - heden

Dat de pijp bij Dylan ook in de 21e eeuw nog lang niet leeg was bewees hij met ijzersterke albums als ‘Love and Theft’ (2001) ‘Modern Times’ (2006, zijn eerste nummer 1 album sinds ‘Desire’) en ‘Tempest’ (2012).

Dylan tourt nog steeds intensief wereldwijd. De Dylan van de 21e eeuw wordt gezien als de oudste rockartiest die nog interessante en populaire albums maakt.