Chopin en zijn muziek – de romantiek

Chopin staat bekend als een componist die veel (piano)muziek schreef in het genre ‘romantiek’. Chopin wordt gezien als de beste en meest succesvolle, Poolse componist. Als u tegenwoordig mensen vraagt om enkele klassieke componisten te noemen, worden Mozart, Bach, Beethoven en zeker ook Chopin genoemd. Velen herkennen meteen zijn muziek aan het romantische sfeertje in tegenstelling tot de meeste werken van Mozart, Bach en Beethoven. Frédéric François Chopin werd geboren in 1810 in de buurt van Warschau. De precieze datum is niet zeker; waarschijnlijk in februari. In 1849 overleed hij op 39-jarige leeftijd. Chopins echte Poolse naam is Fryderyk Franciszek Chopin. Frédéric Chopin is daar de Franse variant van, wat voor veel Europese mensen gemakkelijker is uit te spreken. Chopins vader was immers Frans, dus is het niet zo raar dat meestal zijn Franse naam wordt gebruikt.

Hoe moet Chopins muziek gespeeld worden?

Touché

Chopins muziek hoort tot de romantiek en moet dan ook romantisch worden gespeeld. Dit is meestal met een lichte, gevoelige touché, maar de tonen moeten er wel zijn en mogen niet worden verwaarloosd. Chopin speelde zijn eigen stukken altijd erg zacht, meestal te zacht. Als Chopin met een orkest samenspeelde, werd dit vaak geen succes, omdat het orkest de pianomuziek overstemde. Ook is Jeu égale belangrijk bij enkele loopjes in stukken: elke toon moet er duidelijk zijn, maar de tonen moeten licht en zacht overkomen. Dit is echt wel even oefenen!

Dynamiek

Ook moeten Chopins stukken gespeeld worden met een duidelijke dynamiek. Het ene moment kan pianissimo het volume zijn, maar dit kan het volgende moment vervangen zijn door forte. Deze dynamiekverschillen kunnen ook vloeiend overlopen met behulp van crescendo of decrescendo (diminuendo), wat Chopin vaak gebruikt. Veel pianisten veranderen de oorspronkelijke dynamiekaanwijzingen en spelen op gevoel met hun eigen interpretatie; soms lukt dat, soms niet. Het is namelijk erg moeilijk voor (beginnende) (amateur)pianisten een eigen interpretatie te vormen bij Chopins muziek.

Tempo

Over Chopins tempo is veel geschreven, met name over het ‘tempo rubato’. Er zijn drie soorten ‘rubato’s’, namelijk:

• Agogisch rubato – kleine nuances met betrekking tot de timing van individuele noten.
• Metrisch rubato – kleine versnellingen en vertragingen die geleidelijk worden gespeeld. Het stuk moet met rubato net zo lang duren als zonder rubato.
• Ritmisch rubato – variatie van timing bij steeds terugkomende ritmische structuren.

De meeste stukken van Chopin worden met een combinatie van deze ‘rubato's’ gespeeld. Sommige stukken van Chopin moet u exact in de maat spelen (zoals bij Mozart), maar dit zijn er niet veel, omdat in de romantische muziek rubato bijna altijd wordt gebruikt.

Wat heeft Chopin geschreven?

Deze werken heeft Chopin onder andere voor de piano gecomponeerd:

• 4 Ballades
• 27 Etudes
• 4 Impromptu’s
• 51 Mazurka’s
• 21 Nocturnes
• 16 Polonaises
• 26 Preludes
• 20 Walsen
• En veel meer (ook voor andere instrumenten (wel altijd in combinatie met de piano))

Enkele zeer bekende stukken zijn:

• Nocturne in C# mineur Op. Posth. No. 20
• Fantaisie impromptu in C# minor Op. 66 No. 4
• Nocturne in Eb Op. 9 No. 2
• Minutenwals Op. 64 No.1
• Sonata in Bb mineur Op. 35 No. 2 movement 3 ‘Dodenmars’

Tip: Speel de muziek van Chopin altijd op een manier die uzelf het mooiste vindt. Uw pianoleraar kan aan de techniek met u werken, maar een interpretatie is voor iedereen verschillend; uw leraar moet uw interpretatie accepteren. Toch is de grens waar de interpretatie begint soms moeilijk te bepalen.

Tip: Lees de biografie van Chopin. Daardoor zal het interpreteren gemakkelijker verlopen.

Lees verder

• Piano of vleugel kopen – waarop moet je letten?