De liedbundel: Kun je nog zingen, zing dan mee

De eerste uitgave van liedbundel ‘Kun je nog zingen, zing dan mee’ verscheen in 1906. Deze liederenbundel voorzag in de groeiende behoefte aan liedmateriaal voor thuis, de kerk, de school en de vereniging. Deze populaire liedbundel is bijna honderd jaar in vele huisgezinnen prominent aanwezig geweest. Het motto van de bundel zit al in de naam: Kun je nog zingen? Zing dan mee!

Kijk op onderwijs

Tot het eind van de achttiende eeuw bestond het onderwijs vooral uit het leren lezen, liefst uit stichtelijke lectuur en literatuur, zoals de Bijbel. Kinderen werden vooral gezien als miniatuur-volwassenen, die met behulp van het goede voorbeeld, al dan niet in druk voorgehouden, tot zelfstandige en maatschappelijk functionerende burgers moesten opgroeien. Veranderende kijk op de maatschappij, de mens en het kind, leidden onvermijdelijk tot een nieuwe kijk op onderwijs. De school moest meer doen dan lees- en rekenonderwijs.

Muziekonderwijs

Door schrijvers als Hieronymus van Alphen ontstond literair werk, dat speciaal op kinderen was gericht. Later schreef ook Jan Pieter Heije (1809-1876) gedichten en liedteksten. Heije was ervan overtuigd, dat muziekonderwijs een middel kon zijn om kinderen beschaving bij te brengen. Heldere melodieën, sturende teksten op het gebied van waarden en normen en de saamhorigheid van het samen zingen konden elk op hun eigen wijze een bijdrage leveren. Beter beschaafde muziek ten gehore brengen, dan de weinig stichtende straatliederen.

Gedichten op muziek in de liedbundel

Jan Pieter Heije zette zich aan het schrijven van kindergedichten, later ook kinderliederen. Deze gedichten werden door verschillende componisten van muziek voorzien. De composities verschenen in verschillende muziekbundels. Maar het zou beter kunnen.

Veldkamp en De Boer

De onderwijzers Jan Veldkamp (onderwijzer in Amsterdam) en Klaas de Boer (Hoofd der School in Vroomshoop) onderschreven de uitgangspunten en ideeën van Jan Pieter Heije. Er zou een muziekbundel moeten komen, waarin allerlei liederen opgenomen zouden moeten worden. Zij vonden een twintigtal liederen van Heije geschikt om in een nieuwe bundel op te nemen, maar putten daarnaast uit een aantal andere zangbundels. De uiteindelijke mix resulteerde in een nieuwe, unieke uitgave: Kun je nog zingen, zing dan mee.

De liedbundel: Kun je nog zingen, zing dan mee

In 1906 was de eerste editie van de nieuwe bundel gereed. Aanvankelijk was de bundel bedoeld voor het muziekonderwijs op de lagere school. In de inhoudsopgave werd aangegeven welke liederen voor bepaalde jaren binnen het Amsterdamse Openbare onderwijs verplichte zangkost waren. Al snel werd de bundel echter ook populair voor gebruik binnen verenigingen en het gezin. De bundel bleef herdrukt worden, er kwamen wel wijzigingen in de selectie van liederen. In 1986 verscheen de 41e druk van Kun je nog zingen, zing dan mee. Deze jubileumeditie, tachtig jaar na de éérste uitgave, is voorlopig de laatste. In 1978 is nog een langspeelplaat uitgebracht, waarop een aantal liedjes ten gehore werd gebracht door Wieteke van Dort en Willem Nijholt. Van deze LP is in 1999 nog een CD gemaakt.

Thema’s

Bij de selectie van de liederen hebben de samenstellers zich laten inspireren door een aantal thema’s, zoals

• Het vaderland
• Het Nederlandse landschap
• De vaderlandse geschiedenis
• Het buitenleven
• De natuur
• Moraal
• Sinterklaas
• Kerst

Titels

Hieronder zie je een lijst van enkele titels, zoals die in de editie van 1925 zijn opgenomen. In de eerste kolom de titels op de volgorde waarin ze in het boekje staan, in de laatste kolom dezelfde titels, nu op alfabetische volgorde.

Lees verder

• Zing! Een populaire en handzame liedbundel