Bohemian Rhapsody - Queen

Bohemian Rhapsody is geschreven door Freddie Mecury in 1975. Het nummer verscheen op het vierde album, A Night at the Opera, van de Britse rockband Queen. Toen het nummer op single werd uitgebracht groeide het direct uit tot een wereldwijde hit en tot op heden is het een van de populairste Queen songs. Jaarlijks komt het in de top van hitlijsten met beste popsongs aller tijden. Freddie Mercury hield er niet van zijn songteksten uit te leggen, dus moeten we het doen met wat anderen erover schreven.

Geschiedenis

Bohemian Rhapsody is een wereldwijde hit in 1975/1976 en in 1991 na de dood van Freddie Mercury wordt dit succes nog eens geëvenaard. Het nummer is opgebouwd uit totaal verschillende segmenten, wat in die tijd nieuw is voor een rock-song. Het heeft geen traditionele vorm, met coupletten en een refrein. Na een a-capella intro en een rustig ballad-deel volgt een gitaarsolo waarna een opera-achtig bombastisch deel volgt. Tot slot gaat het nummer over in een zwaarbeladen hard-rock afsluiting.

Het operakoor in het midden van het nummer is door drie leden van Queen (John Deacon zong niet mee) ingezongen en vervolgens zo vaak "overgedubd" dat er in totaal 180 stemmen te horen zijn. Bohemian Rhapsody is bij zijn release baanbrekend anders dan ieder nummer dat tot dan toe is geschreven. Toch is de platenmaatschappij aanvankelijk niet enthousiast. Men vreest dat de song, die met zijn dik zes minuten veel langer duurt dan gangbare hits, niet vaak op de radio gedraaid zal worden. Mercury weet zijn contacten te gebruiken om het nummer binnen een korte tijd vaak in de ether te krijgen. Hierdoor geniet Bohemian Rhapsody al snel grote bekendheid en bereikt topnoteringen op hitlijsten over de hele wereld.

De band kon het operagedeelte overigens niet live spelen. Na Brian Mays gitaarsolo gingen de lichten uit en verlieten de bandleden het podium. Het operagedeelte werd vanaf band gespeeld. Na de beroemde hoge noot aan het einde van het operagedeelte kwam de band het podium weer op voor het hardrockgedeelte, begeleid door vuurwerk en een lichtshow.

De verklaring(en)

Tot zijn dood heeft Freddie Mecury zich, over de betekenis van de songtekst, in nevelen gehuld. Wanneer hem een mogelijke verklaring werd voorgelegd zei hij: "alle theorieën zijn toegestaan." Tegen intimi hield hij vol dat het willekeurige rijmelarij was.

Oscar-winnaar en liedjesschrijver Sir Tim Rice, co-auteur met Freddie Mercury van het extravagante nummer Barcelona met Montserrat Caballé, denkt dat Freddie Mercury met dit nummer uit de kast kwam. Hij verklaart zijn theorie als volgt:
"Mama, I just killed a man...." Hij heeft de oude Freddie vermoord. De man die hij probeerde te zijn, de man met een normale relatie, is niet meer. "Put a gun against his head, pulled my trigger, now he's dead" de heteroseksuele man die hij oorspronkelijk was is dood. Hij heeft de man die hij probeerde te zijn, vernietigd. "Mama, life had just begun but now I've gone and thrown it all away." Hij heeft zijn oude leven weggegooid en probeert een nieuw op te bouwen. "I see a little silhouetto of a man....." Dit is Freddie Mercury die achtervolgd wordt door zijn verleden dat hij probeert van zich af te schudden. "Mamma Mia let me go" drukt zijn wens uit om weg te gaan bij Mary Austin (mother Mary). Mercury wees deze verklaring resoluut van de hand.

Mercury wilde alleen kwijt dat het nummer over relaties ging. De overige bandleden respecteren tot op heden zijn wens om geen verklaring te geven. Brian May ondersteunt de theorie dat de tekst versluierde verwijzingen naar de persoonlijke trauma's van Freddy Mercury bevat.

In Bohemian Rhapsody worden een aantal obscure klassieke karakters aangehaald:

• Scaramouche - een clown uit de commedia del'arte (het Italiaanse geïmproviseerde typentoneel van de 16e tot 18e eeuw)
• Galileo - Italiaans natuurkundige, astronoom, wiskundige en filosoof, eind 16e begin 17e eeuw
• Figaro - de hoofdpersoon uit De Barbier van Sevilla van Beaumarchais en uit Figaro's bruiloft waarnaar opera's werden gecomponeerd door Paisiello, Rossini en Mozart.
• Beëlzebub - in het Nieuwe Testament Satan of prins der demonen, maar in het Arabisch ook "Heer van de vliegen" of "Heer van de hemelse machten."
• bismillah - Arabisch werkwoord uit een zin in de Koran dat "in de naam van god" betekent

Lesley-Ann Jones, schrijfster van Freddie Mercury de definitieve biografie, denkt dat deze personen verwijzen naar de bandleden van Queen. Scaramouche is Freddie zelf. Het thema van de huilende clown komt in zijn songteksten vaker terug (bijvoorbeeld Pagliaccio in "It's a Hard Life"). Galileo, de astronoom, wiskundige en fysicus staat voor Brian May die ook in deze richtingen geschoold is. Beëlzebub verwijst naar Roger Taylor het wildste feestbeest van Queen, de duivel in persoon. Tot slot wordt de verlegen John Deacon vergeleken met Figaro, waarbij de schrijfster zich afvraagt of het wel om de operapersonage gaat of om de zwart-witte kitten uit de Disneyfilm Pinocchio..

De naam Bohemian in de titel, is geen verwijzing naar de streek Bohemen in Tsjechië maar naar een groep artiesten en muzikanten die aan het begin van de vorig eeuw leefden en bekend stonden voor hun minachting voor de geldende normen. Queen onderscheidde zich ook i hun wijze van muziek schrijven maar zeker ook in hun concerten.

Een rapsodie is stuk klassieke muziek met verschillende secties, die wordt gespeeld als één beweging. Rapsodieën hebben vaak een thema. Afgezien van het feit dat Bohemian Rhapsody geen klassiek werk is (Mercury noemde het wel eens een "nep opera"), voldoet dat aardig aan deze omschrijving.

Misschien is de verklaring ook veel eenvoudiger en is het gewoon de beschrijving van de stap naar een succesvol artiest. Niet zo zeer de persoonlijke strijd van Freddie Mercury, maar meer de worstelingen van Queen op weg naar erkenning en succes.