De Beatles en de belastingen

De Beatles waren met zijn vieren, maar John Lennon en Paul McCartney waren de dominante songwriters. George Harrison kreeg de kruimels en Ringo Starr mocht af en toe een liedje zingen. Maar George was wel een geweldige componist. Dat blijkt bijvoorbeeld uit ‘Taxman’.

Evenwicht

De LP’s die de Beatles uitbrachten waren altijd evenwichtig samengesteld: niettegenstaande de meeste nummers door Lennon/McCartney werden ondertekend, was elk nummer in feite vooral het werk van één van de twee. Zo droegen ze er zorg voor dat op elk album evenveel typische Lennon- als McCartneynummers stonden. George Harrison, die ook regelmatig componeerde, kreeg per plaatkant één nummer toebedeeld. Aldus spaarde hij in de loop der jaren een heleboel onuitgebrachte liedjes op, die hij na het uiteenvallen van de groep in 1970 samenbracht op een driedubbele langspeler getiteld ‘All Things Must Pass’.

Belastingen

In 1966 werd ‘Revolver’, de zevende LP van de groep, uitgebracht. In tegenstelling tot de andere platen stonden er plots drie nummers van George op het album. Naast ‘Love You Too‘ en ‘I Want to Tell You’, was er ook ‘Taxman’, waarmee de plaat opende. De Beatles waren dat jaar stilaan hun onschuld kwijt geraakt en waren tot het besef gekomen dat succes naast grote inkomsten ook betekende dat er heel wat van het verdiende geld naar de belastingen verkaste en dat succesrijke muzikanten ook best goede zakenlui waren om hun geld te beheren. Later zouden ze trouwens trachten om via Apple Records, dat officieel een platenfirma was dat nieuw talent een kans wilde geven, een constructie op te zetten om belastingen te ontduiken, wat evenwel grandioos mislukte, want het bedrijf ging failliet.

Taxman

In ‘Taxman‘ alludeert George naar de belastingdruk die op hun schouders rustte. In de eerste strofe van het nummer zingt hij letterlijk “Let me tell you how it would be: there’s one for you, nineteen for me. ‘Cause I’m the taxman”*.

George zou later tot zijn scha en schande ondervinden hoe onrechtvaardig de belastingdiensten hem behandelden. In 1971 organiseerde hij een concert om de hongersnood in Bangla Desh te lenigen. Er werden een LP en een film van het concert uitgebracht. Alles samen bracht dit een slordige één miljoen pond op dat de Beatle meteen aan het goede doel doorstortte. Een tijdje later werd George tot zijn grote verbazing op dit bedrag belast alsof het zijn eigen geld was.

Het nummer

Buiten de aanleiding tot het nummer en de achtergrond ervan, is het interessant om te weten dat de Beatles, niettegenstaande hun ongenoegen tegenover de overheid, zich zo neutraal mogelijk wilden opstellen. Vandaar dat in het achtergrondkoortje zowel naar een conservatief politicus, Edward Heath, toenmalig eerste minister, als naar zijn socialistische opposant, voormalig premier Harold Wilson, werd verwezen. De gitaarsolo op het nummer werd voor één keer niet gespeeld door Harrison zelf die de snelheid ervan niet onder de knie kreeg, maar door Paul McCartney, die naar verluidt de technisch beste muzikant van de groep was. McCartney was de bassist van de Beatles, maar speelde ook een aardig stukje gitaar en naar het schijnt was hij ook een prima drummer.

De mosterd

In de muziekwereld worden zoveel nummers geschreven dat er altijd gelijkenissen opduiken, de een al wat frappanter dan de ander. Men beweert dat ‘Taxman’ gekopieerd was van het refrein van het themanummer van de populaire tv-serie ‘Batman’. Paul Weller anderzijds haalde duidelijk de mosterd voor het nummer 1-nummer van the Jam ‘Start’ (1980) bij ‘Taxman’. Het is zo evident dat het vreemd lijkt dat de Beatles nooit een rechtszaak tegen Weller hebben ingespannen. Op 53-jarige leeftijd werd Weller nog een keertje vader van een tweeling: een van de jongens doopte hij John-Paul… Een Wiedergutmachung?

*Laat me je zeggen hoe het werkt: één voor jou en negentien voor mij. Want ik ben de belastingontvanger.