Blackbird: een verdoken geëngageerde song

In de lente van 1968 trokken de Beatles naar India waar ze bij de goeroe Maharishi Mahesh Yogi verbleven. Om te ontkomen aan het helse, overgestresste leven dat ze leidden wilden ze zich toeleggen op transcendente meditatie. Lang hielden ze het er niet vol, maar deze periode bleek wel een rijke inspiratiebron voor talloze songs. Eén ervan, Blackbird, werd een populair akoestisch nummer.

India

Het plaatsje Rishikesh bevindt zich in de zogenaamde ‘Vallei van de Heiligen’ aan de voet van het Himalayagebergte. Daar had de Maharishi, wat ‘grote ziener’ betekent, zijn domein en daar zouden de Fab Four tot rust komen. Daar zouden ze de transcendente meditatietechnieken leren. In 1968 zaten we midden in de Flower Powerperiode en was het bon ton om zijn geest in India te verruimen. Het verblijf van de Beatles werd dan ook uitgebreid gemediatiseerd en ze werden omringd door talloze andere celebrities waaronder Donovan, Mike Love van de Beach Boys, Mia Farrow en haar zus Prudence, die John Lennon later nog zou inspireren voor een andere song.

Kort verblijf

Zoals voorgeschreven droegen ze allen lange gewaden, de zogenaamde sari’s, en aten ze Indiase kost. Enkel Ringo deed dat niet omdat hij een wankele gezondheid had en allergisch was. Daarom had hij vooral veel witte bonen met tomatensaus in zijn bagage gestopt.

Er werd heel wat afgelachen tijdens de sessies. De Maharishi was een opgeruimde en levendige man die ook wel eens de giechelende goeroe werd genoemd. Zijn optimistische kijk op het leven legde hem geen windeieren want hij haalde de 90 jaar. In 2008 stierf hij in Nederland. Op zijn begrafenis was de Amerikaanse filmregisseur David Lynch aanwezig die een foundation had opgericht. Van de Beatles of andere beroemdheden die hem hadden bezocht in 1968 was geen spoor te bekennen. Nochtans had George Harrison zich voordien reeds voor hun gedrag aan de goeroe verontschuldigd . In 2009 schonken Ringo Starr en Paul McCartney de opbrengsten van hun reünieconcert aan de David Lynch Foundation die het aanleren van de transcendente meditatiechnieken sponsort.

Een na één verlieten de Beatles Rishikesh: Ringo eerst, na elf dagen. Paul volgde na een maand vanwege ‘andere verplichtingen’. George en John bleven het langst, gedurende zowat twee maanden, waarna ze er de brui aan gaven omdat de enorme drang naar luxe en geld van de goeroe en het feit dat hij blijkbaar intieme privélessen aan de vrouwelijke studentes gaf hen stoorde. Ook maakte hij constant misbruik van hun bekendheid om op het voorplan te treden als de pers langskwam.

Creatieve periode

Tijdens deze periode waren de Beatles enorm creatief. Er werden een heleboel liedjes geschreven waarvan er een twintigtal op diverse LP’s zouden belanden, waarvan 18 op de dubbele witte en 2 op 'Abbey Road'. Door het feit dat men om zo te zeggen van de bewoonde wereld was afgesloten en er geen elektriciteit voorhanden was, waren de Beatles verplicht om akoestisch tewerk te gaan wat een stijlbreuk veroorzaakte.

Het korte verblijf in India inspireerde McCartney tot het schrijven van ‘Blackbird’. Hij schreef het toen hij in Schotland verbleef. Op dat ogenblik waren er raciale spanningen in de Verenigde Staten en was er een burgerrechtenbeweging actief. Verwijzingen in de song vind je onder andere in de regels “Take your broken wings and learn to fly” en "You are always waiting fot the moment to arrive”. In latere interviews en commentaren tijdens concerten verklaarde de ex-Beatle dat het woord Blackbird, de naam van een vogel, een merel, eigenlijk verwees naar zwarte vrouwen: immers, ‘bird’ is Engels slang voor ‘meisje’ zodat Blackbird een zwart meisje voorstelt. In de song moedigt hij het zwarte meisje aan om vol te houden in de strijd voor haar rechten.

De muziek

De melodie steunt op de Bourrée in E mineur van J.S. Bach. Dit is een voor de luit gecomponeerd klassiek stuk waarop zowel George als Paul zich de tanden hadden stukgebeten. Ze slaagden er nooit in om het onder de knie te krijgen, wegens te moeilijk. McCartney improviseerde echter op de basisakkoorden en kwam aldus tot de nu beroemde melodie van Blackbird.

Op de plaat zijn tikjes te horen zoals een kras op een plaat in die tijd klonk. Er gingen geruchten de ronde dat het een krasje op de demo van het nummer zou geweest zijn, maar achteraf werd bekend dat het eigenlijk het tikken van Pauls voet op de studiovloer was die de technicus van dienst mee had opgenomen.

Troost voor de fans

Naar verluidt speelde Mac dit liedje op de vensterbank van zijn huis voor zijn fans. In die tijd volgden Beatlefans, overwegend meisjes, hun favorieten en kampeerden ze voor hun huis met de hoop een glimp van hun idool te kunnen opvangen. Sommige hoopten stiekem op een ontmoeting. Groot was hun teleurstelling toen McCartney zich verloofde met Linda Eastman. Het privéconcert vanop zijn vensterbank zou hij gespeeld hebben na zijn eerste nacht met Linda om zijn fans te troosten.

'Blackbird Singing' is ook een dichtbundel van McCartney.

Versies

Andere versies van de song komen van Crosby, Stills and Nash, Foo Fighters - het favoriete Beatlenummer van leading man Dave Grohl, enSarah McLachlan.