Fingerpicking op de gitaar

De gitaar is een wijdverspreid instrument. Een heleboel mensen spelen gitaar onder invloed van de populaire muziek. Deze populariteit stamt uit de jaren zestig toen de flowerpower de protestsong, begeleid door de gitaar, op de kaart zette. Je kan liedjes spelen door de snaren aan te slaan, maar ook door ze met de vingers apart te bespelen. Deze tokkeltechniek wordt in de muziekwereld fingerpicking genoemd.

Wat is fingerpicking precies?

Fingerpicking is dus een techniek om de gitaar met de vingers te bespelen. Dat kan gebeuren met de vingertoppen, de vingernagels of kunstmatige nagels die je aan je vingers bevestigt. Fingerpicking is geen stijl maar een techniek die gebruikt wordt in verschillende muziekgenres zoals de folkmuziek, de blues, de country, maar ook in de rockmuziek.

Daartegenover staat de zogenaamde ‘flatpicking’ waarbij je het instrument met een plectrum bespeelt. De muziek voor fingerpicking behelst akkoorden spelen, gebroken akkoorden, harmonieën, je kan op de snaren hameren en vibreren en dergelijke meer.

Fingerpicking is vooral bestemd voor de akoestische gitaar en de klassieke gitaar maar ook op de elektrische gitaar wordt er sporadisch van gebruik gemaakt. Vermits je met de vingers afzonderlijk in plaats van met de gehele hand fingerpicking speelt kan je als het ware melodie en begeleiding tezamen produceren, een beetje zoals bij piano. Op die manier kan je zonder de hulp van een andere muzikant een vol geluid bekomen.

Voordelen

• Met de fingerpickingstijl heb je geen plectrum nodig.
• Speel je met je vingernagels moet je deze op de goede lengte houden en degelijk verzorgen zodat ze sterk blijven en niet afbreken of scheuren.
• Je kan verschillende niet naast elkaar liggende snaren tegelijk spelen.
• Je kan polyfonisch spelen: bijvoorbeeld de melodie tezamen met een baslijn of de melodie met twee stemmen.
• Je kan makkelijk arpeggio’s of gebroken akkoorden spelen maar ook alle noten van het akkoord tegelijk aanslaan. Je hebt de mogelijkheid om tot vier snaren tegelijk te bespelen.
• De snaren worden minder hard aangeslagen dan met een plectrum.

Nadelen

• Het is moeilijker de gitaarakkoorden in zijn geheel op en neer aan te slaan zonder plectrum.
• Op stalen snaren met de vingernagels spelen kan je je nagels beschadigen. De fingerpickingstijl is meer geschikt om toe te passen op nylon snaren.

Klassieke fingerpicking

De term ‘klassieke gitaar‘ verwijst naar de gitaar met nylon snaren waarop voornamelijk muziek uit de klassieke periode wordt gespeeld. Het voornaamste kenmerk van de klassieke vingerstijl is dat het in staat is om harmonische en polyfonische muziek tot zijn recht te laten komen, een beetje zoals de piano. De duim, de wijs-, midden- en ringvinger worden gebruikt om de snaren te bespelen. Het aanslaan van complete akkoorden wordt voorbehouden om accenten te leggen, maar maakt geen deel uit van de originele speelstijl.

Alternatieve stemmingen van de gitaar worden zelden gebruikt. De klassieke afstemming is E-A-D-G-B-E oftewel mi-la-re-sol-si-mi.

Voorstelling

Op de partituur worden vaak de posities van de verschillende vingers aangeduid met cijfers. Zo staat de 1 voor de wijsvinger, de 2 voor de middelvinger, de 3 voor de ringvinger en de 4 voor de pink. Als er 0 staat betekent het dat er geen vinger moet worden gebruikt.

Travis fingerpickingstijl

Deze stijl werd genoemd naar de gitarist Merle Travis, een Amerikaanse country and westernzanger uit de twintigste eeuw. Het gebruik van de duim is essentieel in deze stijl. Hiermee speel je niet alleen de basis basnoot maar ook een tweede basisnoot binnen dezelfde maat. Het zorgt voor een stuwend ritme, een stevige basis voor de melodie die door de andere drie vingers wordt gespeeld.

Als men de duim niet op deze manier gebruikt en zich vooral toespitst op de andere drie vingers, dan is er geen sprake van de Travisstijl.