Digitale Reverb: wat is het en hoe werkt het?

Reverb is een van de meest gebruikte filter-effecten bij het produceren van elektronische muziek. Iedere DAW (Digital Audio Workstation) heeft zijn eigen reverb 'effect plugin', maar uiteindelijk doen ze allemaal hetzelfde. Zo heeft Fl Studio de Fruity Reeverb 2. Om dit effect juist toe te kunnen passen, is het erg handig om te weten wat reverb eigenlijk is en wat de verschillende knoppen doen. En ook al begrijp je niet meteen hoe alles werkt, vergeet nooit om dingen uit te proberen, want wie experimenteert die leert!

Wat is reverb?

Reverb is een afkorting van het Engelse woord 'reverberation' dat letterlijk 'galm' betekent. Dit beschrijft het naklinken van geluiden in verschillende ruimtes door reflecties. Als je bijvoorbeeld in je vingers knipt in een kerk klinkt dit heel anders dan in een huiskamer. Een geluid kaatst vele malen tegen objecten, waardoor iedere ruimte zijn eigen akoestiek heeft. Met een computer kun je dit effect nabootsen door middel van een reverbplugin. Enkele voorbeelden van reverbplugins zijn: Fruity Reeverb (2), KarmaFX Reverb, Ambiance en Valhalla VintageVerb.

De parameters

Om reverb te kunnen toepassen, moet je weten wat de verschillende parameters doen. Hieronder vind je alle parameters van de Fruity Reeverb 2. Het kan zijn dat bij andere reverbplugins, andere parameters worden gebruikt, maar de basis blijft hetzelfde.

MID/SIDE

Hiermee verwerk je de MID- of de SIDE-onderdelen van het ingangssignaal. De standaard instelling is MID, dit houdt in dat het geluid 'mono' is (links en rechts samen). SIDE mode is met name handig als je reverb wilt toepassen op een hele mix, zodat de reverb beter klinkt en er geen details verloren gaan. SIDE mode heeft effect op geluiden die sterk naar links of rechts zijn gepand (panning). Aangezien je maar zelden reverb op je hele mix gebruikt, is SIDE mode niet erg belangrijk.

H.CUT (High Cut)

Hiermee verander je de positie van de High Cut. Dit kun je gebruiken om hoge frequenties uit de reverb te verwijderen. Hoe lager je deze knop zet, hoe minder hoge frequenties je hebt en des te doffer het geluid klinkt.

L.CUT (Low Cut)

Hiermee verander je de positie van de Low Cut. Dit kun je gebruiken om lage frequenties uit de reverb te verwijderen. Hoe lager je deze knop zet, hoe meer lage frequenties je hebt.

DEL (Predelay)

Hiermee bepaal je de tijd tussen het ingangssignaal en de eerste reflectie. Voor kleine ruimtes gebruikt je een kleine waarde voor de Predelay. Je moet dit zien als een soort vertraging van de reverb, eerst hoor je het ingangssignaal en daarna de reverb.

SIZE (Room Size)

Hiermee verander je de grootte van de (virtuele) ruimte. Het resultaat kun je zien in het schermpje aan de linkerkant van de plugin. Dit schermpje is dus een virtuele weergave van de ruimte.

DIFF (Diffusion)

Hiermee regel je de manier waarop de reflecties tegen de muren van de (virtuele) ruimte aanbotsten. Hoe lager je deze knop zet, des te meer de reflecties apart van elkaar klinken. Hoe hoger je deze knop zet, des te meer de reflecties gemixt worden. Meestal is een hoge instelling geprefereerd.

BASS

Hiermee regel je de mate waarin de bas-frequenties (hele lage frequenties) worden weerkaatst. Om een helder geluid te krijgen, kun je deze knop het beste zo laag mogelijk zetten.

DEC (Decay)

Hiermee bepaal je hoelang je de reverb blijft horen. Voor kleine ruimtes gebruik je een korte decay en voor grote ruimtes, kerken bijvoorbeeld, gebruik je een lange decay.

CROSS (Bass Crossover)

Hiermee bepaal je het punt waaronder de basfrequenties worden versterkt door de BASS-knop.

DAMP (High damping)

Hiermee demp je de hoge frequenties van de reverb. Als je deze knop helemaal naar rechts zet dan worden er geen hoge frequenties gedempt.

DRY

Hiermee bepaal je de mate waarin het ingangssignaal terugkomt in het uitgangssignaal. Hoe hoger je deze knop zet, des te meer je het ingangssignaal (originele geluid) blijft horen.

WET

Hiermee bepaal je het niveau van de reflecties. Hoe hoger je deze knop zet, des te meer de reverb effect heeft op het ingangssignaal.

ER (Early Reflection)

Hiermee bepaal je het niveau van de eerste reflecties van de reverb.

SEP (Stereo Separation)

Hiermee bepaal je stereo scheiding van het WET-signaal.

Een voorbeeld

Stel dat we het voorbeeld van de vingerknip gebruiken. Het doel is om het geluid zo te beïnvloeden dat het net klinkt alsof de vingerknip in een kerk plaatsvindt. Nu moet je bedenken wat voor parameters je hiervoor moet gebruiken.

Eerst zet je de reverbplugin op de standaard instelling (default). Een kerk is een grote ruimte en dus kun je de room size (SIZE) hoger zetten. Ook de decay (DEC) kan behoorlijk worden verhoogd, experimenteer hiermee tot je tevreden bent. De bas-frequenties hoeven in dit geval niet te worden weerkaatst dus zet je de BASS op nul. Nu is het de kunst om een balans te vinden tussen de High Cut (H.CUT) en de Low Cut (L.CUT), in dit geval kun je de High Cut naar ongeveer naar een kwart brengen. Tot slot kun je nog experimenteren met de DRY en de WET, zet alleen de DRY niet te laag, waardoor het geluid onrealistisch gaat klinken.