Cajun en Zydeco uit Louisiana in Zydecozity en op Ameland

Cajun en Zydeco uit Louisiana in Zydecozity en op Ameland Ameland was jarenlang zydecoland met de band Zydeco Beach Party, het hart van het Zydeco at Sea festival. Zydeco Beach Party ging in 2009 uiteen en het festival eindigde. De band Zydeco Move zette een tijdje de zydecotraditie van het eiland voort, tot ook die band uit elkaar ging. Het Zydecofestival in Nederland werd gevierd in Raamsdonksveer, omgedoopt tot Zydezity. Maar wat is zydeco eigenlijk? Een waarom past het zo goed bij een feestelijke beachparty?

Cajun en Zydeco in Nederland


Cajun en Zydeco

Cajunmuziek wordt oorspronkelijk gespeeld door Franstalige blanke muzikanten. Het is een folk-achtige muziek waarbij de karakteristieke instrumenten als viool en de eenrijige trekzak, die ook wel de French accordeon wordt genoemd, triangel en gitaar de boventoon voeren. De Cajuns ontwikkelden prachtige dansmuziek.

Arnold Wiegers, Martinus Metz en Lisa Haley - Foto Persbureau Ameland / Bron: Persbureau AmelandArnold Wiegers, Martinus Metz en Lisa Haley - Foto Persbureau Ameland / Bron: Persbureau Ameland
Klappen en tikken
Cajun is de muziek van de Cajuns, blanke afstammelingen van Franse kolonisten die in 1632 naar Noord-Amerika emigreerden. Ze namen hun volksmuziek mee. De menselijke stemmen waren het belangrijkste instrument samen met klappen, tikken, ratelen en rammelen met de handen en met welk voorwerp maar voorhanden was. Er werd ook gebruik gemaakt van zelfgemaakt instrumenten die op een viool leken.

Acadians in Nova Scotia

De Cajuns vestigden zich in Acadia, wat nu Nova Scotia wordt genoemd, maar werden in de jaren 1771 – 1775 door de Engelsen verdreven en zochten elders een plek. De muziek ging mee en overal waar ze neerstreken klonk de cajun. 'Acadians'. Zonder de 'A' en op zijn Amerikaans uitgesproken is dit verbasterd tot 'Cajun', de tegenwoordige naam van de bevolking, de muziek, en de keuken.

Little Jim - Foto Persbureau Ameland / Bron: Persbureau AmelandLittle Jim - Foto Persbureau Ameland / Bron: Persbureau Ameland
Volksmuziekklanken
Tijdens hun zoektochten naar een ander leefgebied kwamen ze in aanraking met Ieren, Schotten en Engelsen. De muzikale Cajun speelden moeiteloos de volksmuziek uit die landen en zo kwamen de volksmuziekklanken uit Ierland, Schotland en Engeland terecht in de cajun muziek.

Swamps van Louisiana

De Cajuns vestigden zich tussen 1765 en 1785 langs de oevers van de Mississippi. In 1803 werden ze daar weer weggejaagd. Daarna trokken ze naar het zuiden, naar de moerassen, de swamps, van Louisiana. Daar leefden ze geïsoleerd in kleine families bij elkaar. Ze spraken hun eigen oud-Frans en leefden volgens eeuwen oude gebruiken en regels. Tegenwoordig wordt de taal, het Cajunfrans of ’Patoi’, nog maar door een deel van de Cajuns gesproken.

Patoi

Sinds de jaren '60 van de twintigste eeuw is er een herlevende belangstelling onder de jeugd voor allerlei culturele activiteiten in die taal, dankzij een door de staat Louisiana opgezet project: de CODOFIL (Council of Development of French in Louisiana).

Cajun, jazz en soul

Veel Cajuns settelden zich in en rond Louisiana. Later vermengde de volksmuziek van de cajun zich met jazz, blues en soul. De trekharmonica en de accordeon, instrumenten die in de jazz niet worden gebruikt, werden weer bespeeld en de cajun muziek werd door creolen geïmiteerd en aangevuld met nieuwe ritmes en klanken.

Smeltkroes

Een smeltkroes van muziekstijlen die een nieuwe muzieksoort teweeg bracht. De Zydeco was geboren.

Zydeco

Het woord zydeco is afgeleid van ‘haricots’, sperzieboontjes. Een oud lied heeft geleid tot deze naam: ‘les haricots sont pas salees’, de boontjes zijn niet gezouten. In het plaatselijke Creoolse dialect werd ‘les haricots’ verbasterd tot ’zaricot’. Later werd dit ’zydeco’. Deze term ging model staan voor de muziek die gemaakt wordt door de negerbevolking in de staat Louisiana in Amerika.

Muzikale roux

De cajun wordt in Louisiana nog steeds traditioneel gespeeld, terwijl de zydeco een meer innovatieve, op allerlei stijlen geïnspireerde, muziekvorm is. Zydeco is de muzikale ‘Roux’ van South West Louisiana.

Trekharmonica

De Zydeco is de creoolse evenknie van de cajun, de muziek is duidelijk gebaseerd op de blues. Karakteristieke instrumenten zijn hier de 3-rijige trekzak en de grote accordeon. Ook wasbord, sax, gitaar en bas mogen niet ontbreken. Wat beide muzieksoorten gemeen hebben is dat het feestelijke muziek is. Muziek waar je niet stil bij kunt blijven zitten.

Festival in Zydecozity Raamsdonksveer

In het begin van de eenentwintigste eeuw vond er jaarlijks een Zydecofestival op Ameland plaats, in navolging van het festival in Raamsdonksveer. Het festival op Ameland stopte, maar Raamsdonksveer ging door. De stad wordt jaarlijks omgedoopt tot Zydecozity

Zydeco

Legenda
A. Ameland
B. Raamsdonksveer
C. Nova Scotia
D. Mississippi
E. Louisiana

Lees verder

© 2012 - 2024 Piejet, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het verband tussen Quebec en Louisiana: Acadiërs en CajunsHet verband tussen Quebec en Louisiana: Acadiërs en CajunsHet verband tussen Quebec en Louisiana? Geen enkel, zou je op het eerste zicht denken. Quebec ligt in Canada en Louisian…
Tønder Festival in DenemarkenTønder Festival in DenemarkenElk jaar is in Tønder het Tønder Festival. De veertigste editie, in 2014, wordt gevierd met oude en nieuwe vrienden, met…
New Orleans, Louisiana: meer dan een zuidelijke stad!New Orleans, Louisiana: meer dan een zuidelijke stad!Wie zijn de cajun en creolen en waar komen ze vandaan? Alligator eten na een boottochtje in de moerassen of eten in het…
Brielle Blues festivalBrielle Blues festivalBrielle Blues is sinds de begin jaren negentig van de vorige eeuw een jaarlijks terugkerend gratis bluesfestival dat in…

Zydeco at Sea op Ameland en Zydecozity in RaamsdonksveerZydeco at Sea op Ameland en Zydecozity in RaamsdonksveerAmeland kent een paar fantastische evenementen. Eén daarvan was het Zydeco at Sea festival. Het begon op het strand bij…
L. van Beethoven – Symfonie nr. 3L. van Beethoven – Symfonie nr. 3In 1802 en 1803 componeerde Ludwig van Beethoven zijn 3e symfonie, ook wel Eroïca genoemd. Deze symfonie zegt veel over…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Persbureau Ameland
  • Persbureau Ameland
  • Afbeelding bron 1: Persbureau Ameland
  • Afbeelding bron 2: Persbureau Ameland
Piejet (1.232 artikelen)
Laatste update: 13-01-2017
Rubriek: Muziek en Film
Subrubriek: Muziekstromen
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.