I Love Lucy: Lucille Ball, vrouw met een missie

I Love Lucy met Lucille Ball en haar man Desi Arnaz in de hoofdrollen, was een van de meest succesvolle tv-komedies in Amerika. In de televisiesensatie die vele awards mocht ontvangen, vecht de rebelse huisvrouw Lucy op absurde wijze tegen het conservatieve milieu uit de jaren '50 en won daarmee ieders hart. Lucy Ball maakte met humor als wapen miljoenen Amerikanen getuige van de opkomst van de emancipatie. Hoe zat het vroeger ook al weer? Voor wie dat wil zien, is I Love Lucy een absolute must.

Lucille Ball, rebelse vrouw met absurde humor

Lucille Désirée Ball werd in Jamestown, nabij New York geboren op 6 augustus 1911, als kind in een arme familie. Ambitieus en vrijheidslievend als ze was, werkte ze zich op van fotomodel, achtergrondzangeres, B-film actrice tot comedy icoon. In de laatste hoedanigheid kennen we haar vooral als 'Lucy Ball' in de legendarische tv-serie 'I Love Lucy', dat in de vijftiger jaren in Amerika miljoenen mensen aan de buis gekluisterd hield. Het werd zelfs deel van het Amerikaanse leven. Lucille Ball was niet zomaar iemand. Ze plaveide de weg voor vrouwen op televisie. Bewees dat vrouwen de hoofdrol konden spelen in een show, niet in eentje, maar verscheidene. Daarbij speelde Lucy niet een doorsnee vrouw, maar een excentrieke, rebelse dame die inventieve grappen op clowneske wijze wist 'af' te maken. En wel zodanig dat ze sympathie kreeg van alle kijkers die de bizarre en absurde humor van I Love Lucy konden waarderen en herkenning vonden in alles wat haar bezielde.

Hoe I Love Lucy ontstond

Lucille Ball, die al een radiohit had met 'Radio Program, my favorite husband' kreeg in 1949 van CBS een eigen tv-programma aangeboden, maar wilde dit alleen als haar Cubaanse echtgenoot Desi Arnaz mee mocht doen. Maar Desi sprak gebroken Engels en zijn latin-achtige Cubaanse accent was overduidelijk. CBS wilde liever een 'all American koppel' en wezen haar idee af. Maar Lucy zou Lucy niet zijn als ze niet volhield: Samen met haar man Desi produceerde ze binnen Desilu, hun eigen productiemaatschappij, een 'pilot'-aflevering dat CBS genoeg kon overtuigen om een contract te tekenen. I Love Lucy maakte haar debuut op 15 oktober 1951, en een tv-hit was geboren. Elke maandagavond om 9 uur was het raak: miljoenen Amerikanen gingen een half uur zitten voor de 'crazy housewife' en haar wanhopige echtgenoot. Financieel zat het stel op rozen: Ze waren het eerste tv-koppel dat zich miljonairs mocht noemen.

I Love Lucy in het kort

De verhaallijn in I Love Lucy is niet zoveel anders dan die van andere gezinssituaties op televisie maar het waren Lucy en de andere spelers die de serie tot een buitengewoon succes maakten. De roodharige Lucy Ball speelt de rol van Lucy Ricardo, een typisch Amerikaanse huisvrouw, die getrouwd is met een Cubaanse bandleider. Haar man Desi speelde de rol van Ricky Ricardo, entertainer, zanger en dirigent in de 'Tropicana Club'. Hij ziet Lucy niets liever dan als eenvoudige huisvrouw, maar Lucy wil niets liever dan - net als haar man - in de showbusiness en laat niets na om om haar doel te bereiken. Het decor van de serie is het toonbeeld van de vijftiger jaren en toont de flat van de Ricardo's, in een 'middle-class' gebouw in Manhattan. Hun buren zijn geniaal gekozen: Fred en Ethel Mertz zijn de huisbazen en tevens beste vrienden van het echtpaar, en vormen de perfecte bijrollen naast Lucy en Ricky. Hun echte namen waren William Frawley en Vivian Vance.

Lucy als voorloper van het feminisme

De spanning en dynamiek in I Love Lucy zit 'm in de chaos die Lucy creëert als ze rebelleert tegen het conservatieve patroon van huisvrouw en man des huizes. Conflicten ontstaan als haar wens om haar leven meer betekenis te geven botst met Ricky's hartstochtelijke geloof dat zulke ambities in een vrouw niet gepast zijn. De saaie routine van huishoudelijke werkjes, de vernedering van de financiële afhankelijkheid van de vrouw en de absurde beperkingen die zich in een door mannen gedomineerde samenleving voordoen drijven haar frustraties tot tophoogte. Lucy knokt voor bevrijding waar vrouwen in de jaren vijftig ogenschijnlijk nog weinig notie van hadden, tot ze uiteindelijk beseft dat ze gedoemd is om haar leven als huisvrouw voort te zetten. Haar 'sidekick' Ethel werkt mee aan het beeld dat vrouwen op hun plaats zijn achter het aanrecht, en haar echtgenoot Fred is eveneens het prototype van de man die vindt dat een vrouw niet veel te vertellen heeft. Binnen dit huiselijke decor van de jaren '50 speelt zich een voortdurende, onuitgesproken strijd af. Zo bekeken was Lucy de voorloper van het feminisme.

Geen toneel meer maar film

Het succes van I Love Lucy is dus ongeëvenaard in de geschiedenis van televisie. Vooral ook door de doorbraak van het concept van 'herbruikbare voorstellingen'. Er werd voor gekozen om het te filmen, in plaats van het live op te voeren zoals gewoonlijk in die tijd. Zodoende konden de afleveringen eindeloos herhaald worden, en was ook de kwaliteit beter. De serie werd veelvuldig naar het buitenland verkocht - naar meer dan tachtig landen -, en werd in vrijwel elke taal vertaald, wat miljoenen dollars opleverde. Televisieproductie verplaatste zich van New York naar Hollywood, waar de betere filmfaciliteiten waren. Wat het ook nog uniek maakte is dat de show werd gefilmd voor een live publiek, iets dat pas in de zeventiger jaren verder zou doorbreken. Ook het gebruik van drie camera's tegelijk was nieuw in de business. Zo kon de show perfect in elkaar gezet worden. Jess Oppenheimer was de producent en de scripts werden geschreven door Madelyn Pugh en Bob Carroll Jr.

Van de jaren vijftig tot nu

I Love Lucy was een ogenblikkelijke tv-hit die zes jaar zou duren, en nooit lager scoorde dan nummer 3 in de lijst van populaire tv-programma's. De serie liep van 1951 tot 1957 met maar liefst 180 afleveringen. Kijkers en deskundigen roemen de show als een van de beste aller tijden. I Love Lucy en de spelers werden bekroond met vele awards, o.a. voor 'best situation comedy', 'best comédienne', 'best actress', 'best series supporting actress'. Daarnaast waren er talrijke nominaties. In 2007 was I Love Lucy volgens Time magazine een van de '100 Best TV shows of all time'. I Love Lucy is ook nu nog immens populair, want meer dan zestig jaar na dato wordt de show elk jaar nog door veertig miljoen Amerikanen bekeken. Dvd's van de successerie worden als warme broodjes verkocht. Televisieherhalingen komen met regelmaat voorbij. En Lucy en Desi zelf? Lucille Ball en Desi Arnaz kregen twee kinderen en scheidden in de begin jaren zestig. Wel bleven ze goed bevriend. In leven zijn ze echter niet meer: 1986 stierf Desi aan longkanker, Lucy overleed in 1989 aan een gescheurde aorta. Maar de legende is springlevend.

'Women's Lib? Oh, I'm afraid it doesn't interest me one bit. I've been so liberated that it hurts.' ~ Lucille Ball