Blue Monday: de impopulaire maandag in de popmuziek
De maandag is de eerste dag van een nieuwe werkweek en de dag die het verst is verwijderd van het komende weekend. Bij sommige mensen is de maandag om die reden de minst favoriete dag van de week. In bekende popliedjes wordt deze dag omschreven als deprimerend, een dag die het beste zo snel mogelijk voorbij kan zijn. Elke andere dag van de week is beter. Liedjes over maandagen hebben veelal een melancholieke inhoud en tonen een afkeer van die dag. Titels als 'Blue Monday', 'Rainy days and Mondays' en bovenal 'I don't like Mondays' zeggen wat dat betreft genoeg.
De impopulaire en melancholieke maandag in de popmuziek
Van alle dagen in de week is de maandag bij de componisten van populaire liedjes de minst favoriete dag; een dag die je het beste zo snel mogelijk kunt overslaan. Het is tevens de eerste dag van een nieuwe werkweek en het weekend lijkt ver weg. Een overzicht van een aantal Engelstalige, melancholieke liedjes waarin de maandag er niet positief vanaf komt.
Monday, Monday – The Mamas & The Papas
De Amerikaanse zanger John Phillips is het belangrijkste lid van de groep The Mamas & The Papas. In 1966 schrijft hij voor zijn groep het lied dat samen met
California dreamin’ hun twee bekendste hits zouden worden:
Monday, Monday. Phillips wilde een lied schrijven dat wereldwijd bij veel mensen herkenbaar zou zijn door het gevoel dat iemand kan hebben als na een vrij weekend op maandagochtend de wekker gaat en zich weer een nieuwe werkweek aandient. In de tekst komt de maandag er niet goed van af: ‘Monday can’t trust that day’, ‘every other day of the week is fine’ en ‘when Monday comes you can find me crying all of the time’.
(Monday I have) Friday on my mind – The Easybeats
In de laatste week van december 1966 staat de Australische groep The Easybeats op de bovenste plek van de Nederlandse Top 40. De vijfmansformatie met twee leden van Nederlandse oorsprong is bekend van die ene wereldhit waarin de werkweek wordt bezongen die maar niet voorbij lijkt te gaan: ‘Wednesday just won't go’ en ‘Thursday goes too slow’. Maar het is bovenal de maandag die het moet ontgelden in zowel de openingszin ‘Monday morning feels so bad’ als in het refrein dat wordt afgesloten met ‘Monday I have Friday on my mind’.
Rainy days and Mondays – The Carpenters
Broer en zus Richard en Karin Carpenter breken in de zomer van 1970 door in hun thuisland Amerika met
(They long to be) Close to you. Hun vierde achtereenvolgende Top 3-notering bereiken ze met een lied dat is geschreven door de dan nog vrij onbekende Roger Nichols en Paul Williams.
Rainy days and Mondays wordt oorspronkelijk aangeboden aan The Fifth Dimension, een in de jaren 1967-1973 zeer populaire ‘vocal group’, maar zij wijzen het af waarna The Carpenters er in de lente van 1971 een grote hit mee weten te scoren.
De combinatie van regenachtige dagen met maandagen kan niet goed gaan en blijkt ook uit de tekst van het lied: ‘hangin’ around, nothing to do but frown’, ‘rainy days and Mondays always get me down’ en ‘what I’ve got they used to call the blues’.
Opvallend detail is dat op de B-kant van de single een eigen compositie van Richard Carpenter staat, getiteld
Saturday, over ‘the happy sounds of everloving Saturday’.
Rainy day feeling
De Engelse groep The Fortunes bezingt omstreeks dezelfde tijd als The Carpenters deze mistroostige combinatie. In
Here comes that rainy day feeling again wordt gezongen over 'soon my tears they will be falling like rain, it always seems to be a Monday'.
I don’t like Mondays – The Boomtown Rats
Bob Geldof schrijft begin 1979
I don’t like Mondays (‘I want to shoot the whole day down’) naar aanleiding van een bericht waarin hij leest dat de 16-jarige Brenda Ann Spencer op een school in San Diego, California twee volwassenen doodschiet en acht kinderen verwondt. Deze schietpartij vindt plaats op een maandag in januari 1979. Brenda Ann Spencer toont na arrestatie geen enkel berouw over haar daad. De enige verklaring die zij geeft luidt: 'I don’t like Mondays. This livens up the day.'
Als de familie Spencer hoort dat Geldof voor zijn groep The Boomtown Rats over de gebeurtenis een nummer heeft geschreven proberen ze tevergeefs te voorkomen dat het ook in Amerika later dat jaar wordt uitgebracht. In Engeland en in enkele andere landen komt het op nummer 1, maar in Amerika wordt het een zeer bescheiden hit. Uit respect voor de slachtoffers is het nauwelijks op de Amerikaanse radio te horen. Enkele decennia later is daarin een kentering gekomen en wordt
I don’t like Mondays, met een geheel andere bedoeling, vooral gedraaid op de vroege maandagochtend als zich een nieuwe werkweek aandient.
Manic Monday – The Bangles
De Amerikaanse ‘all female group’ The Bangles staat in de lente van 1986 op nummer twee in de Amerikaanse hitlijst met
Manic Monday, afkomstig van hun tweede album. Het lied is geschreven door Prince waarbij hij het pseudoniem Christopher gebruikt. Oorspronkelijk schrijft hij het nummer voor
zijn groep Apollonia 6 maar uiteindelijk biedt hij het The Bangles aan die er hun doorbraak aan te danken hebben.
De tekst beschrijft een vrouw die maandagochtend om zes uur wakker wordt en had gewild dat het nog zondag was, vergelijkbaar met
Monday, Monday van The Mamas & The Papas. Behalve in de titel komt de maandag er in de rest van het lied ook niet goed van af: ‘I wish it was Sunday, that’s my fun day, my I don’t have to run day’.
Blue Monday
Fats Domino
In 1956 staat de Amerikaanse pianist en zanger Fats Domino in eigen land in de Top 5 met
Blue Monday. Het lied is twee jaar daarvoor al opgenomen door R&B-musicus Smiley Lewis maar Fats Domino weet het onder de aandacht van het grote publiek te brengen.
Blue Monday is één van de eerste R&B-nummers dat in de Amerikaanse Top 100 (met daarin een combinatie met alle populaire muziekgenres) hoog weet te komen.
Het lied over de blauwe maandag opent met de zin ‘Blue Monday how I hate Blue Monday, got to work like a slave all day’ en verderop zingt Domino ‘Monday is a mess’. Op de andere dagen van de week wordt het allemaal nog erger (‘I am beat to my socks)’, maar op zaterdag is alle moeheid verdwenen.
Navrant detail is dat voor Fats Domino zelf maandag 29 augustus 2005 in werkelijkheid een blue monday wordt als de orkaan Katrina over zijn geboorte- en woonplaats New Orleans trekt en daarbij zijn huis verwoest.
New Order
De Engelse groep New Order breng in 1983 een andere
Blue Monday uit dat in de jaren daarna in populariteit groeit in de dance club scene. Het nummer zou mogelijk gaan over drugsverslaving, misbruik of een stukgelopen relatie. De titel komt niet voor in de tekst maar de groep kiest voor
Blue Monday omdat het op een maandag wordt geschreven en New Order-bassist Peter Hook op dat moment een artikel leest over het gelijknamige nummer van Fats Domino.
Andere voorbeelden
Het door de Amerikaanse bluesgitarist en -zanger T-Bone Walker geschreven
Stormy Monday staat ook bekend onder de volledige titel
Call It Stormy Monday (But Tuesday Is Just As Bad). Het nummer, niet te verwarren met
Stormy Monday Blues van Billy Eckstine, is onder meer opgenomen door Bobby Bland (in 1961) en The Allman Brothers Band (in 1971). De meer dan tien minuten durende uitvoering van The Allman Brothers Band is de bekendste geworden.
In
I Don’t Have To Be Me Till Monday leeft de Amerikaanse countryzanger Steve Azar zich uit in het weekend. Hij hoeft zich niet met maandag bezig te houden als hij zingt over 'Friday, Saturday, Sunday. I ain't gonna face reality. Three days without punchin' a time clock. Three nights of goin' non-stop. No work and all play. I don't have to be me till Monday'.
Happy Mondays
Maar het kan ook anders. In tegenstelling tot het negatieve beeld dat over de maandag heerst is er in de late jaren tachtig en vroege jaren negentig in Engeland een groep die zich The Happy Mondays noemt. Hun grootste hit hebben ze in eigen land in het voorjaar van 1990 met
Step on.