The Last Night of the Proms

The Last Night of the Proms is een muziekfeest dat jaarlijks in de Londense Royal Albert Hall wordt gehouden, ter afsluiting van de traditionele serie zomerse Promconcerten. De meeste concerten vinden plaats in de Royal Albert Hall en gedurende de beroemde ‘Last Night’ ook op vele andere locaties in het land. De Proms, of promenadeconcerten, waren een initiatief van Robert Newman, die klassieke concerten organiseerde in de Queen’s Hall in Londen. In 1895 gaf Newman de leiding over aan Henry Wood, die aan het hoofd kwam te staan van een symfonisch orkest en de eerste Promconcerten organiseerde. De onderneming was echter verliesgevend, maar werd in 1927 gered door de BBC die de Proms voortaan sponsorde. Drie jaar later werd het BBC Symphony Orchestra geformeerd.

Tweede Wereldoorlog

In 1939, na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, trok de BBC zich echter terug als sponsor van de Proms, tijdelijk, naar later zou blijken. Nadat in 1941 de Queen’s Hall bij een luchtaanval werd vernield, verplaatste Wood de concerten naar de Royal Albert Hall, dat sindsdien onderdak biedt aan de Promconcerten, al werd in 1944 veiligheidshalve uitgeweken naar de Bedford Corn Exchange in Bedfordshire, het tijdelijke onderkomen van het BBC Symphony Orchestra. (de Proms konden sinds 1942 weer op steun van de BBC rekenen).

Prommers

De naam ‘Proms’ is afgeleid van de openluchtconcerten die in de parken van Londen werden gehouden. Kenmerkend voor deze concerten was dat de toehoorders gedurende de uitvoeringen konden ‘promeneren’ (wandelen). Wanneer men tegenwoordig over de ‘Prommers’ spreekt, dan wordt er gedoeld op het publiek dat de staanplaatsen in de Royal Albert Hall bezet.

Gastorkesten

Tegenwoordig worden er in de periode juli - september 75 Promconcerten gehouden, waarbij niet alleen het BBC Symphony Orchestra speelt, maar ook gastorkesten uit binnen- en buitenland zoals de Berliner- en de Wiener Philharmoniker. Het gros van de concerten vindt nog altijd plaats in de Royal Albert Hall, al worden ook andere podia benut.

Last Night of the Proms

Traditioneel wordt aan het eind van de Promreeks de Last Night of the Proms gehouden, een concert dat qua programmering en entourage afwijkt van de andere Proms. Dit muziekfeest, vindt doorgaans plaats op de tweede zaterdag van september. Tijdens het programma staat het BBC Symphony Orchestra (en koor) onder leiding van een gastdirigent, die samen met de solisten van de avond een licht klassiek programma verzorgt. Traditioneel eindigt deze avond in een grandioze finale, die niet gespeend is van Brits patriottisme. Zo groet het feestelijk geklede publiek, dat met vele vlaggen en toeters in de Hall aanwezig is, traditioneel het borstbeeld van Henry Wood. Vervolgens worden in vaste volgorde de volgende stukken ten gehore gebracht, die waar mogelijk uit volle borst worden meegezongen:

• Fantasia on British Sea-Songs (Henry Wood)
• Pomp and Circumstance March No 1. In D major, ‘Land of Hope and Glory’ (Edward Elgar)
• Jerusalem (Hubert Parry / Edward Elgar)
• Het Britse volkslied (arrangement van Benjamin Britten)
• Na afloop van het concert zingt het publiek Auld Lang Syne.

Toegang

De Last Night of the Proms geniet grote populariteit en aanwezig zijn bij dit festijn is zeker geen vanzelfsprekendheid. Het grootste deel van de tickets wordt verloot onder diegenen die minstens vijf andere Promconcerten in de Royal Albert Hall hebben bijgewoond. Daarnaast worden 200 kaarten verdeeld via een algemene loting. Om voor deze loting (de zogenaamde ‘Open Ballot’) in aanmerking te komen, dien je je tijdig bij de BBC aan te melden. Slechts een klein aantal kaarten wordt op de dag zelf verkocht, wat resulteert in lange rijen voor de Royal Albert Hall.

Proms in the Park

Voor de velen die niet aanwezig kunnen zijn in de Hall, worden er op verschillende plaatsen in Londen en de rest van het Verenigd Koninkrijk de ‘Proms in the Park’ georganiseerd. Tijdens het programma wordt er tussen de verschillende locaties geschakeld, met name met het nabijgelegen Hyde Park. The Last Night of the Proms wordt uitgezonden door BBC 2 (de eerste helft) en BBC 1 (de tweede helft met finale).