Het Oranje-Blauw Contrast in Filmposters

Leuk experiment: open Google afbeeldingen en gebruik de zoekwoorden ‘movie poster’. Kijk vervolgens hoeveel van de filmposters die verschijnen voornamelijk de kleuren oranje en blauw bevatten. In dit artikel zal worden achterhaald wat er achter het gebruik van deze kleuren staat en waarom ze zo vaak gebruikt worden.

De bron

Bij de zoektocht naar de origine van het veelgebruikte contrast moeten we teruggaan naar de 19e eeuw. Michel Eugène Chevreul was een Franse Scheikundige die onder andere erg belangrijk is geweest voor de uitvinding van de margarine. Binnen de kunsten is echter zijn werk rond het zogenaamde ‘simultaan contrast’ erg belangrijk geweest. Voordat ik zal uitleggen wat dit precies is, zal ik eerst het begrip ‘contrast’ wat verder toelichten.

Contrast

De mate waarin tegenstellingen van elkaar verschillen wordt ook wel contrast genoemd. Dit kan bijvoorbeeld slaan op de mate waarin licht en donker aanwezig zijn in een bepaald beeld. Een afbeelding die bestaat uit slechts witte en zwarte vlakken kent een hoger contrast dan een afbeelding die bestaat uit vlakken met verschillende grijstinten. Het eerder genoemde ‘simultaan contrast’ slaat op het contrast tussen twee verschillende complementaire kleuren. (Complementaire kleuren zijn kleuren die tegenover elkaar staan in de kleurencirkel) Voorbeelden van complementaire kleuren zijn bijvoorbeeld groen en rood, oranje (of geel) en blauw.
Op het moment dat twee kleuren naast elkaar bestaan verandert hetgeen een mens waarneemt als deze naar de kleuren kijkt. Een kleur kan dus voor de menselijke waarneming veranderen wanneer deze in de omgeving is van een andere kleur. Bij complementaire kleuren is dit effect het sterkst, zoals bijvoorbeeld bij oranje en blauw. Nu vastgesteld is dat twee sterk tegengestelde kleuren samen een effect produceren dat in het oog springt, is nog de vraag waarom oranje en blauw zo vaak gebruikt worden.

Oranje en blauw

Op het moment dat men een mooie filmposter wil creëren die gemakkelijk in het oog ligt, ligt het voor de hand om niet teveel verschillende kleuren in de poster te verwerken. Een kleur die bijna sowieso in een poster verwerkt moet zitten, is de kleur van de menselijke huid, gezien de meeste films toch mensen in de hoofdrol hebben. De complementaire kleur van de oranjetint van de huid is uiteraard blauw. Vervolgens zijn we hier aangekomen bij de oorzaak voor de veelvoorkomendheid van het oranje/blauwcontrast: doordat de kleur van de huid bijna in elke filmposter verwerkt wordt, ligt het gebruik van de kleuren oranje en blauw simpelweg voor de hand.

Symboliek

Ook vanuit symbolisch oogpunt is het oranje/blauwcontrast goed te begrijpen. Een thema wat in films namelijk vaak voorkomt is de strijd tussen goed en kwaad, zij het impliciet of expliciet. De kleuren oranje en blauw vormen hierbij een aantal tegenstellingen die vaak met deze strijd worden geassocieerd. Voorbeelden van deze tegenstellingen zijn warm versus koud, dag versus nacht of vuur versus ijs. Naast het feit dat het oranje/blauwcontrast de filmposter erg laat opvallen, zorgt het ook voor dat de toeschouwer al een symbolische strijd kan zien. Men hoopt vervolgens dat deze gegevens tot gevolg zullen hebben dat de blik van een toevallige voorbijganger op de poster blijft hangen en dat deze erdoor geïnteresseerd raakt.

Evaluatie

Nu is het verder nog de vraag of het oranje/blauwcontrast een positief fenomeen is. Aan de ene kant zorgt het contrast over het algemeen wel voor in het oog springende posters. Oranje en blauw nodigen eerder uit om een film te gaan kijken dan bijvoorbeeld de twee complementaire kleuren groen en rood. Er is echter ook een keerzijde van de medaille. Doordat het contrast tegenwoordig zoveel gebruikt wordt, beginnen wel veel posters op elkaar te lijken, iets wat de creativiteit niet ten goede komt. Het is dus te hopen dat deze trend zich niet doorzet binnen de films zelf en dat filmmakers wel blijven vernieuwen op visueel vlak door op een originele manier met kleur om te springen.