Wie is dé artiest van onze tijd?

Welke artiest actief tussen ongeveer het jaar 2000 en nu zal in de toekomst herinnerd worden? Welke namen zullen over 50 of 100 jaar bij de mensen van die tijd nog een belletje doen rinkelen? Uit het verleden kennen we grootheden als Elvis Presley, The Beatles en Michael Jackson. Zij waren groot in hun tijd en hadden een enorme invloed op de muziekindustrie. En van veel langer geleden kennen we veel klassieke muziek, iedereen kent de namen Bach en Beethoven. Hoe zit dat in onze tijd? Welke muzikanten zijn onsterfelijk?

Artiesten van vroeger

Om iets over de toekomst te zeggen, is het handig om naar het verleden te kijken. Welke namen uit de geschiedenis van de muziek van de afgelopen honderd jaar kennen we nu nog? Welke zouden kans maken om het 100 jaar vol te houden? Wanneer is een muzikant een genie? Als je het mensen vraagt zullen ze komen met namen als The Beatles, Pink Floyd, Madonna, Elvis, The Doors, Bob Dylan, Queen en Michael Jackson. Maar veel van deze artiesten zijn artiesten waarvan de fans vandaag de dag nog leven. Hoe zit het met muziek van artiesten die niemand gekend heeft, welke artiesten houden het echt lang vol?

Waarvoor worden mensen herinnerd?

Er zijn drie verschillende manieren waarop mensen een bepaalde onsterfelijkheid kunnen verkrijgen. En die drie manieren zijn er ook voor muzikanten.

1. Ze hebben zo'n opvallende, bizarre levensstijl, of doen zulke opvallende extreme dingen, dat ze daarvoor herinnerd worden. Denk aan Ozzy Osbourne, die de kop van een vleermuis afbeet tijdens een show. Maar ook iemand als Jim Morrison wordt voor een groot deel herinnerd door de persoon die hij was, niet zomaar door de muziek die hij maakte.
2. Een artiest doet iets wereldveranderends. Denk bijvoorbeeld aan The Beatles. Zij waren deels verantwoordelijk voor het in stand houden van de enorme hippiecultuur in de jaren 60. Het gaat er niet eens per se om dat muzikanten muzikaal iets enorms doen, als ze de wereld maar op een bepaalde manier veranderen. Dan kunnen ze ook herinnerd worden.
3. De muziek hervormen is eigenlijk nog de beste reden om als muzikant herinnerd te worden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld Michael Jackson, de 'King of Pop', of aan Elvis Presley, die op een unieke manier bestaande stijlen combineerde en de muziek op een radicale manier naar een nieuw tijdperk bracht, toevallig ook 'The King'. En Michael Jackson bracht met Thriller de eerste muziekvideo van een zwarte artiest uit.

Hype is niet genoeg

Maar, artiesten uit de bovenste categorie zullen het waarschijnlijk toch niet zo lang volhouden als artiesten uit de onderste. Tenminste, niet als ze naast hun bizarre persoonlijkheden geen interessante dingen doen op het gebied van muziek. Natuurlijk vallen ze op, en zijn ze een hype in hun eigen tijd, en zo lang hun fans nog leven, maar niemand gaat nog naar hun muziek luisteren na die tijd, alleen omdat ze zulke vreemde mensen waren. Het enige wat men zich na een tijdje nog van deze muzikanten kan herinneren is alle niet-muzikale dingen waar ze zich mee bezig hielden. Hun muziek zal niet gebruikt worden in toekomstige muziek, het is niet interessant genoeg en er zal niet mee verder worden gegaan. Ze hebben geen muzikale invloed. En de shock die ze veroorzaakten in hun eigen tijd verdwijnt, er komen wel weer nieuwe figuren in de toekomst die mensen op een nieuwe manier gaan schokken.

Wie zijn het?

Kunnen we hiermee iets zeggen over welke artiesten uit deze tijd zullen blijven voortbestaan? Welke zijn revolutionair geweest in hun genre? Welke hebben genoeg draagvlak om herinnerd te worden?

Popmuziek

Nu is het logisch om naar de popmuziek te kijken. En hiermee bedoel ik de muziek die het meest geluisterd wordt door de massa, de top 40 muziek. Mensen die zich veel met muziek bezighouden zijn zich bewust van de muziek in een heleboel andere genres, maar de meeste mensen vallen eigenlijk niet in deze groep. Dus welke van de popartiesten van onze tijd blijft bestaan? Lady Gaga? Zij deed zeker bizarre dingen, maar is haar muziek ook interessant genoeg? Miley Cyrus of Britney Spears? Justin Bieber? One Direction? Maar dit zijn toch geen artiesten die de muziek hervormd hebben? Je kan misschien beter denken aan artiesten die geen popartiesten zijn, maar die wel de grootste binnen hun genre zijn, zoals Eminem of Radiohead.

The Beatles waren geen pop

Dat is wat veel mensen zich afvragen, hoe is het dan mogelijk dat van vroeger niet de popartiesten herinnerd zijn, maar rockbands en bijvoorbeeld The Beatles? Dat komt doordat zij wel popmuziek maakten. Popmuziek is niet gedefinieerd door veel meer dan dat het simpele muziek is die veel mensen luisteren. Hier kunnen dus veel soorten muziek onder vallen. En in de tijd van The Beatles waren zij de popmuziek. Als wij hen vergelijken met de popmuziek van vandaag de dag begrijpen we dat misschien niet, maar dat komt doordat popmuziek verandert. De meeste muzikanten die herinnerd worden van vroeger, maakten muziek die in hun tijd populair was, en dus popmuziek was.

NME

NME staat voor 'New Musical Express' is een muziektijdschrift uit Groot Brittannië. Het verschijnt al sinds 1952 en wordt gezien als een autoriteit binnen de muziekwereld. De suggesties van dit blad over welke artiesten over 100 jaar wel eens gekend kunnen worden zijn onder andere Beyoncé, Kanye West, Led Zeppelin, Nick Cave, Dave Grohl, David Bowie, Radiohead en Justin Timberlake. Aangezien het tijdschrift al zo lang bestaat, en een goed beeld heeft van wie er bekend was in de jaren 50, en wie we daar nu nog van kennen, geeft dit misschien een idee van wie herinnerd zullen worden.

Verschil met vroeger

Maar we kunnen onze tijd niet vergelijken met vroeger. Er is veel veranderd de afgelopen honderd jaar. En natuurlijk is dat elke honderd jaar het geval, maar in dit tijdperk is er veel veranderd op het gebied van muziek. Alles is digitaal geworden en kan gemakkelijk opgenomen worden en bewaard blijven. Welke invloed heeft dit?

Enorme hoeveelheid muziek

Doordat alle muziek bewaard kan worden, en iedereen deze zelf weer kan vinden, blijft er een enorme hoeveelheid muziek beschikbaar uit ons tijdperk. Er zullen veel meer artiesten bewaard blijven uit onze tijd, dan uit de jaren twintig. Maar dit betekent ook dat er niet zo'n grote nadruk meer kan worden gelegd op één artiest. Als een artiest in de jaren vijftig of zestig bekend werd, werd hij meteen enorm bekend, omdat mensen niet zomaar toegang hadden tot allerlei verschillende soorten muziek. De muziek die via de tv of radio kwam, was de enige muziek die de meeste mensen luisterden. Natuurlijk waren er mensen die zich dieper in muziek interesseerden en zelf op zoek gingen naar platen van alternatieve bandjes, maar dit zijn er in onze tijd veel meer, omdat ze geen platen meer hoeven te zoeken, maar slechts het internet op hoeven. Van vroeger is gewoonweg aan muziek minder bewaard dan van deze tijd.

Klassieke muziek

Dit fenomeen kun je herkennen in welke muziek van tweehonderd jaar geleden en eerder er bewaard is gebleven. Dit waren allemaal componisten die klassieke muziek maakten. Denk aan Beethoven, Schubert en Bach. Zij konden herinnerd worden, omdat ze hun muziek in noten hadden opgeschreven. En van honderd jaar geleden kennen we nog Stravinsky en Debussy. Ook zij schreven hun muziek op en dat is waarom wij de kans hebben gekregen ze nog te kennen. Dit is te vergelijken met de grootste popartiesten van de afgelopen eeuw, zij waren de artiesten waarvan de beelden en opnames bewaard zijn gebleven. Daarom kennen wij ze nog. En daarom is het zo relevant voor wie er herinnerd gaat worden uit onze tijd dat alle muziek bewaard kan worden.

We weten het niet

Het is dus heel moeilijk te zeggen wie er over gaan blijven in de muziek van de muzikanten die we nu massaal beluisteren. De manier van muziek bewaren is veranderd, en daarom zal het antwoord op de vraag zich op een andere manier ontwikkelen dan het vroeger deed.

Mensen uit de toekomst

En, het is ook bijna onmogelijk om iets te zeggen over wat mensen in de toekomst eigenlijk leuk zullen vinden, qua muziek. De muziek van een artiest zal niet herinnerd worden, behalve als mensen die na de periode waarin hij muziek produceerde geboren zijn, en niet van hun ouders te horen hebben gekregen ernaar te luisteren, zijn muziek interessant vinden. Het maakt niet uit hoe belangrijk wij het werk van deze artiest vinden, het is niet relevant hoe massaal wij ernaar luisteren, het gaat erom wat over honderd jaar nog interessante muziek is.

Onbekende artiesten

Artiesten die over honderd jaar herinnerd worden uit onze tijd, kunnen zelfs artiesten zijn die nu helemaal niet zo bekend zijn. Hier is eigenlijk geen pijl op te trekken. Muzikanten kunnen zo de tijd vooruit zijn dat wij hun muziek helemaal niet kunnen begrijpen. Een voorbeeld hiervan is Scott Joplin. Hij leefde in het begin van de vorige eeuw en werd gezien als een matige pianist en een slechte componist. Hij stierf, onbekend, in een gekkenhuis. Maar in de jaren 70 werd plotseling zijn muziek bekend. We weten niet waarom mensen zijn genialiteit niet gezien hebben. En we weten al helemaal niet welke muzikant uit onze tijd dit probleem heeft. We hebben gewoon geen idee wie er over zal blijven. Niemand weet waar mensen naar luisteren over honderd jaar. De tijd zal het leren.