Dag van het Levenslied - Festival op Moederdag in Nijmegen

Nijmegen heeft sinds 1983 een Dag van het Levenslied, een festival vol ‘foute’ en ‘goed foute’ liederen, smartlappen en liederen met een lach en een traan. Aanvankelijk vond het festival op Bevrijdingsdag plaats, maar tegenwoordig is het een jaarlijks evenement op de tweede zondag in mei, op Moederdag. Het is een festival waar bekende Nederlandse artiesten optreden en het is een podium voor nieuw onbekend talent.

Festival vol Smartlappen

• Bevrijdingsdag en Moederdag
• Dag van het Levenslied in Nijmegen
• Hart van een oude schooier
• Smachtende smart
• Steigertheater
• Duurzaamheid
• Levenslied en smartlap
• Louis Davids
• André Hazes

Bevrijdingsdag en Moederdag

De Dag van het Levenslied is een jaarlijks muziekfestival in Nijmegen dat sinds 1983 georganiseerd wordt. Tot 1995 vond het plaats op Bevrijdingsdag. Dat was toen nog voor iedere Nederlander elk jaar een vrije dag. Toen dat veranderde in eens in de vijf jaar een vrije dag, verhuisde het festival naar de tweede zondag in mei, naar Moederdag. Sindsdien is het op Moederdag feest in Nijmegen.

Levensliederen

Hoofdgenres van het gratis toegankelijke festival zijn smartlappen en het Nederlandse levenslied. Er treden bekende artiesten op en zangers met klinkende maar minder bekende namen.

Dag van het Levenslied in Nijmegen

Jaarlijks komen de liefhebbers van Levensliederen samen in Nijmegen. Na twee voorrondes in maart is duidelijk welke artiesten op het hoofdpodium komen te staan om op Moederdag hun lied te kwelen in de schitterende ambiance van het Valkhof.
De namen van de optredende koren, bands en solisten zijn treffend. In Nijmegen en op andere smartlappenfestivals kom je de creatiefste varianten tegen die snikken en glimlachjes doen vermoeden.

Wanhoop Niet

Het gaat van Wanhoop Niet, Triesto’s, Straatorkest Kladderadatsch, dameskoor Het mag geen naam hebben, Kunstgras, Ieke Theatralala, Gré Parelmoer, Josephine van Druten, Marcel, Martin, Merel en de Mokkeltjes, Appie Heijn, Hanny en de Kerels, Enge Buren, De dames van Sjansjee, De Jantina's tot gevestigde artiesten zoals Dennie Christian.

Hart van een oude schooier

Ze zingen nummers met al even niets verhullende namen. Het gaat onder meer om: Hart van een oude schooier, Je moet nie nuile, frietjes van Mc Donalds zijn vet, echt vet! en klassiekers zoals Het ruisen der golven, Rood zijn de rozen, De vlieger, Zuiderzeeballade, Een man mag niet huilen, Patsy, Ome Jan, Als sterren aan de hemel staan, Katinka, De vissers van San Juan, Mama en WZW van Ameland.

Droomland

Andere titels zijn: Als ik naar je blinde ogen kijk, Droomland, Aan de Amsterdamse Grachten, Middellandse Zee, De woonboot en Ach Margrietje. Het is maar een kleine greep uit een reusachtig repertoire.

Smachtende smart

Het levenslied gaat over drukte, warme emoties, koude douches en smachtende smart. Het zijn liederen met een lach en een traan. Op de Dag van het Levenslied worden ze met een knipoog voor het voetlicht gebracht. De wortels van het festival liggen in het amusement en de volkscultuur. De Dag van het Levenslied is trouw aan de oorsprong die gevonden kan worden in het feestelijke, het plezier en de vette knipoog. De vermenging van entertainment en volkscultuur en cultuur met een grote C maakt het festival in Nijmegen bijzonder.

Goed fout

In de beginjaren werd het levenslied betiteld als ‘fout’ en in de loop der jaren is het populair geworden met vertolkers die naam hebben gemaakt. Het levenslied is ‘goed fout’ geworden. In die ontwikkeling speelde een artiest als André Hazes een grote rol en ook de Dag van het Levenslied.

Steigertheater

Het festival ontstond uit activiteiten van het Steigertheater. De aanzet werd in 1982 gegeven. In 1983 werd de Dag van het Levenslied als activiteit gepresenteerd. De eerste editie was in het theatercafé en in de jaren daarna werd tot 1990 de theaterzaal gebruikt plus nog een buitenpodium. Dit kleine theater richtte zich op verschillende podiumkunsten, van cabaret, kleinkunst en toneel tot jeugd- en jongerentheater. Ook amateurs konden er het toneel beklimmen.

Springplank

Het theater werd een springplank voor cabarettalent. Youp van 't Hek, Freek de Jonge en Theo Maassen traden in het begin van hun carrières op in het Steigertheater van Nijmegen. Het theater sloot in 2006. De Dag van het Levenslied verhuisde in 1991 van het Steigertheater naar het Valkhof en begroet elk jaar 10.000 tot 20.000 liefhebbers.

Duurzaamheid

Dag van het Levenslied heeft aandacht voor duurzaamheid. De organisatie neemt maatregelen in de vorm van inzameling van glazen, gebruikt bekers van afbreekbaar materiaal en minimaliseert energieverbruik en dergelijke. Ook richt het festival zich op sociale duurzaamheid. Dit doet het door de stichting LiveBuild te ondersteunen. LiveBuild (www.livebuild.org) realiseert duurzame waterprojecten in Kameroen en doet dat samen met de dorpen daar.

LiveBuild

Een deel van de opbrengst van het festival wordt gedoneerd aan de LiveBuild en bezoekers kunnen op verschillende manieren doneren.

Levenslied en smartlap

Het levenslied is een eenvoudig lied met een grote herkenbaarheid van de thema’s. Het onderwerp is uit het leven gegrepen en vaak wat sentimenteel. De liedjes liggen gemakkelijk in het gehoor. Een badinerende benaming voor levenslied is smartlap.

Chanson

Het begrip stamt uit 1908, toen de twee artiesten Jean-Louis Pisuisse en Max Blokzijl tijdens een tournee door Nederlands-Indië een alternatief zochten voor het woord chanson. Dat Franse woord werd tot dan toe aan hun repertoire gekoppeld. De zangers wilden een Nederlands begrip en dat werd levenslied. In de liederen zit het echte leven vervat. Later werd het begrip overgenomen door zangers en zangeressen die een sentimenteler repertoire hadden. Chansonniers namen daardoor weer afscheid van het Nederlandse begrip.

Louis Davids

Bekende vooroorlogse vertolkers van het levenslied waren Willy Derby en Louis Davids. Ze worden wel de pioniers van het levenslied genoemd. Na de oorlog kwamen mannen als Johnny Hoes (Koning van het Levenslied) en Pierre Kartner. Het waren zangers maar vooral producers voor andere artiesten. Een bekende is de Zangeres Zonder Naam. Zij werd uitgeroepen tot "de koningin van het levenslied."

De Jordaan

De Amsterdamse volksbuurt De Jordaan is beroemd om zijn vele muzikanten en om het levenslied. Televisieprogramma’s van Chiel Montagne, Op Losse Groeven en Op Volle Toeren, vestigden in de jaren zeventig het genre. In de jaren 80 werd het levenslied niet meer zo gewaardeerd, tot André Hazes er een nieuw geluid aan gaf. Hij scoorde er hits mee en werd een ster.
De smartlappen- en levensliederenfestivals kwamen sinds die tijd op. Sinds de jaren 90, met exponenten als Frans Bauer, Corry Konings, Marianne Weber en Jan Smit, is het levenslied weer ‘in’. Nieuwe generaties zangers staan op: Jannes, Charlène, Thomas Berge en Laura Lynn. Het levenslied en de festivals zijn populair.

André Hazes

De titel Koning van het Levenslied was vergeven aan Johnny Hoes, maar ook André Hazes mocht hem dragen.
Een bekend nummer van hem - en een pracht van een levenslied - is Bloed, Zweet en Tranen.

(couplet)
''Ik heb het goed gedaan, maar ook zo fout gedaan.
Als ik terug kijk in de tijd.
Een lach met tranen, zo voel ik mij vandaag.
Geproefd van het leven, zoveel vrienden ongekend.

(refrein)
Met bloed zweet en tranen, zei ik, rot hier nu maar op.
Met bloed zweet en tranen,
Zei ik vrienden, dag vrienden, de koek is op.

(couplet)
Ik heb geluk gekend maar ook verdriet gekend,
Hoe vaak stootte ik mijn kop.
Maar toch ik ben tevreden met alles wat ik heb.
Als je roem voorbij is moet je kijken wie je nog kent.

Lees verder

• Dag tegen het Pesten en omgaan met pestgedrag en cyberpesten
• Dag van de Aarde – Earth Day
• Europese Dag van de Beroerte - Stroke Preventiedag
• Dag van de Muzikant - Muzikantendag
• Dag van de Stilte