Tien keer muziek en tekst van Kevin Gilbert
Vergeet de hit ‘All I Wanna Do is Have Some Fun’*, waarop hij volgens de media slechts de pianist was. Kevin Gilbert was veel meer. Hij was zanger, producer, muzikant (hij bespeelde meerdere muziekinstrumenten), en vooral componist van tijdloze liedjes waarin hij ons diep in zijn ziel liet meekijken. Ontdek tien keer de kracht van zijn liedjes waarin hij telkens de balans vond tussen complexiteit en toegankelijkheid.
- Wings of Time (No Reasons Given)
- Can’t Make this Love Go Away (Giraffe – The Power of Suggestion)
- Holding on with Both Hands (Giraffe – The View from Here)
- The Ballad of Jenny Ledge (Toy Matinee)
- Shadowself (Kevin Gilbert – Thud)
- Goodness Gracious (Kevin Gilbert – Thud)
- Staring Into Nothing (Kevin Gilbert – The Shaming of the True)
- A Long Day’s Life (Kevin Gilbert – The Shaming of the True)
- The Sultan of Brunei (Kaviar – The Kaviar Sessions)
- While Heroes Cry (Kevin Gilbert – Nuts)
‘Wings of Time’ (van het onuitgebrachte NRG-album)
Kevin's muzikale geschiedenis begint met NRG (No Reasons Given). Met het liedje ‘Masques 82’ bracht NRG vanwege zijn vele tempowisselingen onvervalste progressieve rock in de stijl van de grootmeesters Genesis, Gentle Giant, Yes en Rush. Echter hoor je vooral een jonge Kevin Gilbert in zijn tienerjaren die toen al doorhad hoe liedjes gemaakt moeten worden. Liedjes waarvan de melodie zich in je hoofd nestelen en die je telkens terug wil horen. Tekstueel en ook muzikaal zou Kevin echter meer de kant opgaan van het uptempo‘Wings of Time’ waarin hij een toegankelijke vorm van progressieve rock opzoekt en een verhaal vertelt van iemand die in zijn eigen toekomst kijkt. De toekomst van iemand die niet begrepen wordt door zijn omgeving en tevergeefs zijn eigen plaats zoekt in de wereld.
“This world was never meant for me, it’s time I said goodbye, they can live their lives in happiness, but why can’t I”
‘Can’t Make This Love Go Away’ (van Giraffe ‘The Power of Suggestion’ en ‘Giraffe’)
Giraffe is een hele stap richting toegankelijke muziek na NRG. Bij Giraffe vermengde Gilbert progressieve rock met ‘catchy’ pop, swingende funky baslijnen en strakke drumpartijen waardoor zijn muziek vooral lekkerder in het gehoor kwam te liggen. Een soort Genesis indien zanger Peter Gabriel niet vertrokken zou zijn en Phil Collins slechts was blijven drummen wellicht. Kevin Gilbert is niet alleen handig met meerdere muziekinstrumenten, ook met de pen weet hij raad. De ballad ‘Can’t Make This Love Go Away’ komt rechtstreeks je hart binnen. En was dat maar het geval bij al die andere lovesongs waar we mee worden doodgegooid. Gilbert beschrijft zijn gevoelens op een herkenbare manier, maar ontwijkt ook alle zoete cliches. Het is realistisch, het is herkenbaar. In zijn liedjes biedt hij zelfs troost en geeft je de kracht om verder te gaan.
“So don’t you go dancing on my heart again, telling me you only want to be my friend”
‘Holding On With Both Hands’ (van Giraffe ‘the View from Here’ en ‘Giraffe’)
Op de tweede cd van Giraffe ‘The View from Here’ perfectioneert Kevin zijn toegankelijke mix van progressieve rock en pop tot de ultieme progressieve rockplaat. Het is een wonderschoon geheel waarin vleugjes funk (‘All Fall Down’) en klassiek (‘Air Dance’) zijn te ontdekken. De drumcomputers van de eerste Giraffe-cd zijn vervangen door echte drums. Dat geldt tevens voor de basgitaar. We horen nog wel veel keyboards en synthesizers. Vanaf het zweverige ‘Home’ tot de overwinningsmars van ‘Welcome Home’ is het in een adem genieten van Gilbert’s liedjes. Ergens middenin springt ‘Holding On With Both Hands’ eruit. Dit is niet zomaar een rockballad, dit is waarschijnlijk de meest krachtige ballad die ooit geschreven is en wie hier overheen wil komen, moet van hele goede huize komen. Kevin legt zijn ziel helemaal bloot en beschrijft de teloorgang van een relatie op een manier die iedereen zal herkennen. Vooral het afscheid wordt prachtig beschreven (meteen ook het krachtigste fragment uit het liedje):
‘I can’t bare the thought of letting go and as you walk away I look to the ground to see that it’s still there under me’.
‘The Ballad of Jenny Ledge’ (van Toy Matinee ‘Toy Matinee’)
Kevin verliet Giraffe voor een samenwerkingsverband (‘Toy Matinee’) met de toetsenist van Madonna, Patrick Leonard (tevens ex-Trillion). De gelijknamige cd ‘Toy Matinee’ leverde intelligente popmuziek op met vleugjes prog en melodieuze rock. Om het progressieve verleden van Gilbert kun je niet heen, maar Leonard nam die proginvloed toch ook mee uit zijn vorige band Trillion. Daarnaast was hij bij Madonna ook verantwoordelijk voor progressief (symfonisch) klinkende pop zoals ‘Live To Tell’ en ‘Oh Father’. ‘Toy Matinee’ staat vol met Kevin’s bijtende humor zoals in ‘Last Plane Out’, ‘Turn it On Salvador’ (opgedragen aan Salvador Dali), ‘Things She Said’ en ‘Queen of Misery’ dat over Madonna (Gilbert en Leonard werkten mee aan haar cd ‘I’m Breathless’) gaat. ‘The Ballad of Jenny Ledge’ luistert weg als een miniatuuropera. Binnen zes minuten horen we de bombast van Pink Floyd, de koren van Queen en de complexiteit van Steely Dan. En omdat Gilbert net zo’n goede tekstschrijver als componist is, kan hij van een ‘sad story’ toch weer iets moois maken. Juist. Van de nood een deugd maken. Als het tijd is voor live-optredens, stapt Leonard op. Gilbert haalt vervolgens een zekere Sheryl Crow erbij op toetsen en achtergrondzang. Als Kevin vervolgens een liefdesrelatie met haar krijgt, gaat het Gilbert uiteindelijk veel kosten. Gilbert helpt haar met haar plaat. Zij wordt beroemd, hij niet. Maar ze geeft hem ook niet de credits.
“How I wished I could always be there, but my love was not in her plans”
‘Shadowself’ (van Kevin Gilbert ‘Thud’)
Over miniatuuropera’s gesproken. Dit is er ook zo een. Afkomstig van zijn enige solo-cd ‘Thud’ die hij maakte gedurende de tijd dat hij werkte aan Sheryl Crow’s ‘Tuesday Night Music Club’. Het lijkt wel alsof zijn muziek steeds somberder gaat klinken. De gebeurtenissen rondom (inmiddels) ex Sheryl Crow waarbij hij zich aan de kant geschoven voelde, lieten geen spaan meer heel van het laatste beetje geloof in de menselijkheid (en de platenindustrie). Het gevolg was een Kevin die zich steeds meer opsloot in zijn studio terwijl de wereld om hem heen doordraaide en Sheryl Crow steeds beroemder werd.
“ I drop your bomb, from school yard brawls to the pentagon, there I am - just look at me”
‘Goodness Gracious’ (van Kevin Gilbert ‘Thud’)
Ook al gebruikte Crow op ‘Tuesday Night Music Club’ vooral Kevin’s teksten en muziek. Zijn beste werk bewaart hij voor zijn eigen plaat. Zoals die tekst voor ‘Goodness Gracious’:
“Goodness Gracious my grandma used to say, the world is a scary place now, things were different in her day, what horrors will be commonplace when my hair starts to gray?” Het is een serieus bedoeld, maar de luchtige draai die Kevin eraan geeft, maakt het goed verteerbaar. Net zoals zijn muziek. Die is complex (er gebeurt van alles, er zijn veel details, en uit meerdere lagen opgebouwd) maar tegelijkertijd lekker in het gehoor. Je moet er alleen wel voor gaan zitten en de moeite nemen om je te verdiepen in zijn muzikale wereld. De combinatie van complexiteit en toegankelijkheid is juist Gilbert’s kracht. En Gilbert houdt van muzikale uitdagingen en stopt niet bij een muziekstijl. Zo heeft hij nog plannen voor een concept-cd/ rockopera.
‘Staring Into Nothing’ (van Kevin Gilbert ‘Shaming of the True’)
In NRG’s versie horen we een Kevin Gilbert halverwege zijn tienerjaren zingen over een liefde die hij wil leren kennen, maar die zich niet meteen prijsgeeft. Hij staart in het onbekende. Er is weinig tot geen vuiltje aan de lucht: “I see you everywhere and I don’t even know your name”. Het lijkt wel alsof er niks meer van zijn geloof (in wat dan ook) over is gebleven. En dan zijn we aanbeland bij Kevin Gilbert’s rockopera, vijftien jaar later. In deze versie van ‘Staring Into Nothing’ (ergens halverwege de rockopera) voelt hij zich verraden. Vooral door Sheryl. Zijn stem klinkt verbitterd net zoals de tekst: “Someone said:
‘Hey Johnny, do you still love me?” And I said, ‘Baby don’t you ever use that word around me, cause I don’t want to hear it anymore’”
‘A Long Day’s Life’ (van Kevin Gilbert ‘Shaming of the True’)
Kevin is aan het eind van zijn latijn. Als Johnny Virgil in de rockopera, maar ook als Kevin Gilbert. Al voordat Gilbert ‘Shaming of the True’ kan voltooien, sterft hij op 29-jarige leeftijd. ‘A Long Day’s Life’ is het meest toepasselijke afscheid (en misschien wel mooiste liedje) dat Kevin had kunnen componeren. Zowel tekstueel als muzikaal is het de climax van een prachtig verhaal over het leven van muzikant Johnny Virgil (en Johnny is eigenlijk gewoon Kevin zelf). Waar veel van zijn eerdere teksten nog een uitweg boden, zo is hier de hoop helemaal weg.
“Oh Love you’ve never been a friend.. help me I’ve lost my way again, wandering blindly I wait at the end of a Long Day’s Life”
‘The Sultan of Brunei’ (van Kaviar ‘The Kaviar Sessions’)
Omstreeks de periode van zijn dood was Gilbert ook bezig met de band Kaviar. De muziek die hij met deze jongens maakte behoort zonder twijfel tot zijn meest ontoegankelijke. Kaviar was een soort protest tegen alles waarvoor de muziekindustrie stond. Diezelfde muziekindustrie die hem niet zag staan, terwijl ze wel Sheryl Crow zagen staan die eigenlijk heel veel te danken had aan Gilbert. Kevin hielp de zangeres, die destijds aan de grond zat, aan een nieuwe muziekcarrière, schreef en speelde de plaat vol die haar bekendheid heeft gebracht. Dankzij Kevin Gilbert werd zij bekend, maar zij gaf hem daar geen enkel credit voor. Kaviar was een soort duistere tegenpool van Sheryl Crow’s ‘Tuesday Night Music Club’. Sommige muzikanten van ‘Tuesday Night Music Club’ waren namelijk ook betrokken bij Kaviar. In Kaviar uitte Kevin zijn ongenoegen met duistere teksten en harde rockmuziek. Hij wilde geen Kevin Gilbert (de gevoelige?) meer zijn. Maar hoe extreem Kaviar ook was, het enige dat telde, waren Kevin’s liedjes. En daarmee is Kaviar toch weer onmiskenbaar Kevin Gilbert gebleken. Ook al verschuilt hij zich bijvoorbeeld achter een rol in ‘The Sultan of Brunei’:
‘Allow me to introduce myself, I’m a man of good taste and enormous wealth and I’m very fond of beautiful things like you’ zover liggen de ware Kevin Gilbert en de Kevin Gilbert vermomd als Kaviar of Johnny Virgil (‘Shaming of the True’) niet uit elkaar. En zijn zijn liedjes op die manier helend voor zowel publiek als artiest zelf.
‘While Heroes Cry’ (van Kevin Gilbert ‘Nuts’)
Net voordat 2009 voorbij is, komt er eindelijk weer eens muziek van Kevin Gilbert uit. Het zijn een dvd/cd 'Welcome to Joytown', en twee cd’s ‘Bolt’ en ‘Nuts’ met op de laatste, het liedje ‘While Heroes Cry’. Hij bracht het zelf nooit uit. Alsof hij het niet goed genoeg vond. De perfectionist. Waren er maar meer artiesten/ bands zoals Gilbert. Kevin Gilbert hoort gewoon thuis in het rijtje van klassieke componisten Bach, Mozart, Mahler, Tchaikovsky en moderne componisten/ muzikale alleskunners zoals Frank Zappa, Prince en Todd Rundgren. Ook voor Gilbert bestonden er geen muzikale grenzen en was geen onderwerp onmogelijk om te beschrijven. Dat resulteerde altijd wel in toegankelijke liedjes die voldoende muzikaal avontuur in zich hadden om keer op keer naar te kunnen blijven luisteren. En elke keer dat je opnieuw luistert, hoor je weer andere details. En dat zijn de liedjes die je altijd blijft beluisteren. Met een tijdloze melodie. En natuurlijk vindt Kevin altijd de balans tussen complexiteit en toegankelijkheid. Zoals bijvoorbeeld in ‘While Heroes Cry’. En gelukkig is het nooit te laat om muziek zoals die van Kevin Gilbert te (her)ontdekken. Zijn nalatenschap is niet groot, maar wel groots.
“…29 years from the date of his birth…David’s learning not to feel, without a friend to help him heal this time, why don’t you just walk away..”
* ‘All I Wanna Do is Have Some Fun’ is afkomstig van Sheryl Crow’s cd ‘Tuesday Night Music Club. Oorspronkelijk was de ‘Tuesday Night Music Club’ een groep van muzikanten (waaronder Kevin Gilbert) die elke week samenkwam om te jammen. Uiteindelijk deed er een zangeres mee en dat resulteerde in de gelijknamige cd van Sheryl Crow. En zij was Kevin Gilbert’s toenmalige vriendin.