Wibi Soerjadi - biografie van een eigenzinnig pianist

De naam Wibi Soerjadi is in Nederland onlosmakelijk verbonden met de piano. Al ruim 25 jaar is deze eigenzinnige concertpianist te vinden op Nederlandse en buitenlandse podia en al even bekend is hij door zijn eigen composities die hij schrijft voor diverse gelegenheden. Een kleurrijk pianist die met zijn extroverte persoonlijkheid en aansprekende vertolkingen een eigen publiek rond zich heeft vergaard.

Jeugd, studie en prijzen

Wibisono Augustinus Soerjadi, kortweg Wibi Soerjadi, werd op 2 maart 1970 in Leiden geboren als zoon van de in Nederlands-Indië geboren dr.ir. Raphael Soerjadi en Floor Wasarin. Vanaf zijn 11e jaar speelde hij piano en op de jonge leeftijd van 15 jaar won hij de eerste prijs van het Prinses Christina Concours in Den Haag en in 1988 won hij de eerste prijs op de “Eurovision Competition for young musician” in Nederland. Toen hij in 1989 als jongste deelnemer mee deed aan het Internationale Franz Liszt Pianoconcours te Utrecht, won hij daar de derde prijs.

Tijdens deze jaren studeerde hij aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam, waar hij o.m. bij de eminente pianopedagoog Jan Wijn studeerde. In 1990 deed hij vroegtijdig eindexamen dat hij met het maximale cijfer 10 behaalde. In dat jaar viel hem bovendien de Elisabeth Evertsprijs te deel, die elke twee jaar wordt uitgereikt aan een jong, Nederlands muziektalent van uitzonderlijk niveau.

Wibi heeft tussen 1989 en 2002 een relatie gehad met Marion Klijnsmit, die tevens als zijn manager optrad. Sindsdien leeft hij alleen, naar eigen zeggen omdat talent niet alleen een zegen maar ook een last kan zijn en zijn leven met en voor de muziek voor anderen soms verstikkend kan zijn. Hij denkt zelf dat er geen tweede liefde meer in zijn leven zal komen.

Concerten

Sindsdien heeft zijn carrière grote vlucht genomen en geeft hij concerten in binnen- en buitenland in gerenommeerde zalen zoals het Concertgebouw in Amsterdam, de Musik Verein in Wenen en op de concertpodia van Beijing, Berlijn en Valencia. Alhoewel hij in de huidige fase van zijn carrière hoofdzakelijk solorecitals geeft in Nederland, is hij in de eerste jaren van zijn loopbaan veelvuldig opgetreden met vooraanstaande orkesten, onder dirigenten als Yevgeny Svetlanov, Vassili Sinaisky en zijn jongere broer Ardjoena Soerjadi. Op Tweede Kerstdag 1993 gaf hij zijn eerste Kerstrecital in de Grote Zaal van het Amsterdams Concertgebouw, hetgeen is uitgegroeid tot een traditie die tot op heden wordt voortgezet.

Op 22 november 1996 gaf hij zijn debuutrecital in de grote zaal van Carnegie Hall, met werken van Schumann, Ravel, Chopin en Liszt en als één van de toegiften zijn eigen American Fantasy. Een bijzonder effect van het gebruik van de Stars and Stripes in dit werk, was dat het publiek bij het horen van de eerste tonen van hun volkslied onmiddellijk gingen staan, om daarna, in verwarring gebracht door andere muzikale verwijzingen, weer te gaan zitten. Dit is goed te horen op de weergave van het recital op de CD “Wibi Soerjadi live at Carnegie Hall".

CD-opnames en onderscheidingen

Wibi Soerjadi heeft in de loop der jaren een aantal succesvolle CD's opgenomen bij Philips Classics. Enkele van deze CD's hebben platina of goud behaald. Op 25 oktober 1998 kreeg Wibi Soerjadi voor de Duitse ZDF Televisie de prestigieuze Echo Klassik Award van de Deutsche Phonoakademie overhandigd in Hamburg. Op 17 maart 1999 heeft hij tijdens de uitreiking van de Edison Classical Music Award de allereerste Publieksprijs in ontvangst mogen nemen.

In 2007 werd Wibi Soerjadi koninklijk onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Wibi Soerjadi als componist

Al van jongs af aan schrijft hij eigen solowerken, veelal concertparafrases, die hij regelmatig in zijn programma’s opneemt.. De compositorische stijl heeft een verwantschap met de meer virtuoze pianowerken van Franz Liszt, waarmee Soerjadi een bijzondere band heeft, maar leunen hoofdzakelijk op pianistische elementen. Op Koninginnedag In 1992 voerde hij, in aanwezigheid van Koningin Beatrix en Prins Claus zijn Koninginnedagparafrase uit en met zijn compositie Bellezza, geschreven voor de Olympische kür van Ankie van Grunsven, heeft hij bijgedragen tot het winnen van haar gouden medaille.

Landgoed De Wulpenhost

In 2002 betrok hij het landgoed De Wulpenhorst in Zeist, waar hij in een grote salon een concertzaal had gecreëerd voor intieme salonconcerten. Daar was tevens de Wibi Academy gevestigd, waar Soerjadi masterclasses gaf aan jonge pianotalenten, waar aandacht werd besteed aan o.a. “Techniek, klank, concentratie, interpretatie, houding, podiumangst, podiumperformance, zijn unieke 'Floating Hand' en 'Muscle Mind' methode en nog veel meer.” In de kelder van het landhuis bevond zich een permanente tentoonstelling over zijn lievelingscomponist Franz Liszt.

In 2018 verkocht Wibi het landhuis, waarop een hypotheek rustte van € 4,5 miljoen, voor € 1.055.500, om naar Twente te verhuizen. Hij woont sindsdien in een veel kleiner, maar nog steeds zeer royaal, landhuis "Villa Peckendam" in Diepenheim. De Wulpenhorst is in dienst genomen als luxe verzorgingstehuis.

Wibi's status

Wibi wordt wel gezien als "een in Nederland wereldberoemde pianist". Hiermee wordt aangegeven dat hij door zijn trouwe bewonderaars als één van de grootste pianisten van de wereld wordt beschouwd, terwijl hij in feite zelden in het buitenland optreedt en hij daar dan ook vrijwel onbekend is. Hij wordt zowel in ons land als in het buitenland zelden uitgenodigd voor belangrijke concerten of series in belangrijke muziekcentra en zijn optredens beperken zich dan ook hoofdzakelijk tot door zijn eigen concertmanagement in ons land georganiseerde concerten, vaak in hotels in het land. Zijn exorbitante levensstijl vergroot weliswaar zijn vermeende status bij zijn bewonderaars maar sluit niet aan bij zijn intrinsieke waarde als serieus klassiek pianist en blijkbaar ook niet bij zijn inkomsten.

Zijn bijdragen aan enkele televisieprogramma's, zoals "Onder Wibi's vleugels" (als docent) en "Het Orkest van Nederland" (als jurylid) tonen zijn nogal beperkte opvattingen over het vak van uitvoerend musicus, met weinig kijk op de essentie van de muziek. In "Onder Wibi's Vleugels" volgden wij zijn "masterclasses" aan geselecteerde leerlingen, waarbij hij zich vooral richtte op nogal simpele technische kwesties zonder enige aandacht te geven aan de interpretatie van de diverse werken.

Gehoor- en andere problemen

In 2009 kreeg Wibi Soerjadi gehoorproblemen en werd er acuut idiopatisch perceptief gehoorverlies (IPPG) geconstateerd, een aandoening van het binnenoor. Als gevolg hiervan was hij gedurende enkele maanden niet in staat om concerten te geven. Op 29 mei van dat jaar was hij weer op het concertpodium te vinden, met een succesvol recital in de grote zaal van het Amsterdamse Concertgebouw. sindsdien heeft hij zijn concertschema weer geheel opgepakt.

Gedurende 2012 kwamen er veel geruchten in de media over rekeningen die hij niet zou hebben voldaan en rechtszaken die in verband daarmee tegen hem waren aangespannen.

In de maanden juni en juli van 2012 heeft Wibi een concertreis naar Indonesië gemaakt, waar hij tevens enkele masterclasses heeft gegeven. Sinds maart van 2013 had hij een nieuwe vriendin, de 18 jaar jongere kunsthistorica Celine van Riemsdijk, met wie hij al langere tijd bevriend was. Zij werd geboren in 1987 en studeerde van 2008 tot 2012 aan de Universiteit van Utrecht. Wibi's wens om met haar te trouwen in Disneyland, geheel in lijn met zijn fascinatie voor Disney figuren, is helaas niet uitgekomen. Hun relatie werd in het najaar van 2015 beëindigd.