Willem Nijholt, multitalent

Een van Nederlands meest veelzijdige acteurs is wel Willem Nijholt, geboren in 1934. Willem Nijholt is succesvol actief geweest als acteur, zanger, musicalster, danser, schrijver, leraar en begeleider van aanstormend talent. Willem Nijholt is op alle vlakken en genres in zijn vakgebied meesterlijk thuis.

Geboren

Willem Adrianus Nijholt werd op 19 juli 1934 geboren in Gombong (toenmalig Nederlands Indië, tegenwoordig ligt dit in Indonesië) als het middelste van drie kinderen van Jan Nijholt, instructeur bij het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL) en Willemina Sophia Maria Arntz. Door het werk van vader Jan Nijholt, woonde het gezin na enkele jaren op diverse plaatsen, Java en Madoera, in Nederlands Indië. Er waren niet veel Nederlandse gezinnen in de streken waar het gezin Nijholt woonde. Willems moeder bezocht ter afleiding graag de bioscoop en de kinderen mochten mee. Bij een film over Shirley Temple, waarin werd gezongen en gedanst wist Willem: zoiets wil ik ook!

Jappenkamp

Toen met de Japanse inval de oorlog ook in Azië uitbrak werd het gezin Nijholt vanuit Madoera, waar ze toen woonden, geïnterneerd. Vader Nijholt werd te werk gesteld, de rest van het gezin kwam in een Jappenkamp terecht. Het zouden voor de jonge Willem vormende jaren zijn. Door de ervaringen, de ontberingen en het gevecht om te overleven werd in feite een stuk jeugd overgeslagen. Willems enige ontsnapping uit dit leven was de fantasie. In het laatste jaar ging Willem van het vrouwenkamp (voor vrouwen en kinderen) naar het mannenkamp. Pas na de oorlog ziet hij zijn oud geworden vader Nijholt terug, die te werk was gesteld bij de beruchte Burmaspoorlijn.

Nederland

In 1946, dus een jaar na de oorlog, verhuisde het gezin Nijholt naar Millingen aan de Rijn in Nederland. Willems moeder moest meteen in het ziekenhuis worden opgenomen vanwege de gevolgen van het Jappenkamp. Willem ging in Nijmegen naar de HBS, maar dat lukte niet helemaal. Oorlog, het Jappenkamp, de overgang van Indië naar Nederland en de puberteit maakten het er allemaal niet gemakkelijk op. Toen Willem zeventien jaar was meldde hij zich aan bij de marine. Hij tekende voor zes jaar, maar die carrière zou maar anderhalf jaar duren. Er volgden nog enkele baantjes. In 1957 nam hij de beslissing waardoor hij op het juiste pad terechtkwam.

Toneelschool

In 1957, op 23 jarige leeftijd, meldde hij zich aan bij de Amsterdamse Toneelschool. Hoewel hij eigenlijk al een paar jaar te oud was, werd er voor hem een uitzondering gemaakt. Gelukkig maar. Een nieuwe wereld ging voor Willem open, hij voelde zich op het toneel helemaal op zijn plaats. Hij werd verliefd o.a. op Gerard Reve, maar die wees hem af. In 1960 behaalde hij zijn diploma. Helaas heeft Willems moeder hem nooit op de planken zien staan, zij overleed al in 1959.

Startpunt carrière

Willem debuteerde bij de Werkgroep Rotterdam Theater met het stuk De gelijkbenigen. Willem speelde ook rollen bij de reguliere voorstellingen van het Rotterdams Toneel. In 1961 maakte hij zijn musicaldebuut met de voorstelling Irma la Douce. Na dit debuut zou Willem spelen in heel veel verschillende rollen in toneelstukken, musicals, films, televisieseries en televisieprogramma's. Er zijn maar weinig talenten zoals Willem, die in zo'n uiteenlopende genres rollen gespeeld hebben. Van klassieke stukken tot musicals, stukken voor jong of ouder publiek, hij kon het allemaal. Enkele keren stond Willem niet op de planken, maar regisseerde hij het betreffende stuk.

Grote bekendheid

In een carrière van ruim vijftig jaar speelde Willem diverse rollen. Een aantal daarvan bracht hem grote bekendheid. Denk bijvoorbeeld aan:

• Theatershow Wim Sonneveld (1971, met Corrie van Gorp en Willem Nijholt)
• Oebele (jaren 70)
• De Stille Kracht (Willem speelde Theo van Oudijck, de zoon van de resident, met Pleuni Touw als tegenspeelster. De voor die tijd gewaagde naaktscène van hen beiden maakte een grote indruk op kijkend Nederland.)
• Willem van Oranje (1984, Willem speelde hier de rol van koning Philips II van Spanje).
• Miss Saigon (1997, Willem speelde in deze musical de rol van regelaar)
• Jurylid in 'Op zoek naar' (AVRO, 2007-2011)

Rollen, boeken, series

Hieronder een wat uitgebreidere lijst van voorstellingen, musicals, boeken, tv-series etc. waarin Willem een rol speelde.

Willem Nijholt Academie

In 2007 werd een tweede vestiging van de Frank Sanders Academie opgericht, die van 2008 tot 2012 onder de naam Willem Nijholt Academie bekend was. Dit is een middelbare beroepsopleiding, waar jongeren worden opgeleid tot musicalacteurs en -actrices. De opleiding, die vier jaar duurt, is ondergebracht bij het ROC Nijmegen. Wie het televisieprogramma 'Op zoek naar... ' van de Avro heeft gevolgd, waarin gezocht werd naar een bepaalde musical-hoofdrolspeler, kent hier wellicht de naam van de Academie nog van. Wie op deze opleiding wil gaan studeren moet eerst auditie doen. In de eerste twee jaar leer je veel over het vak van musicalacteur, het spel, de zang en de dans, en de combinatie van deze facetten. Behalve voor musical, wordt er ook aandacht besteed aan cabaret, kindertheater, muziektheater, etc. In de laatste twee jaren worden musicals ingestudeerd en uitgevoerd. Na een breuk tussen Willem Nijholt en de academie in 2011, is in januari 2012 de naam Willem Nijholt Academie gewijzigd in Nederlandse Musical Academie.

Belangrijke prijzen

Het is niet verbazend met zo'n indrukwekkende carrière dat er aan Willem Nijholt diverse prijzen en onderscheidingen zijn toegekend.

• 1977. Johan Kaartprijs
• 1989. Paul Steenbergenpenning, Willem gaf deze in 2002 door aan Pierre Bokma
• 1999. Officier in de Orde van Oranje-Nassau
• 2011. Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Tot slot

Nederland mag zich gelukkig prijzen met een acteur/zanger als Willem Nijholt. Niet alleen heeft het publiek kunnen genieten van zijn acteer, dans en zangtalent, maar daarnaast is Willem Nijholt een belangrijke inspiratiebron voor nieuwe talenten in Nederland en België.