Jane Austen: haar romans en haar leven verfilmd

De Engelse schrijfster Jane Austen schreef in haar tijd, in de 19e eeuw, zo'n zeven complete romans. Het werden allemaal stuk voor stuk klassiekers, met Pride and Prejudice ('Trots en Vooroordeel') als ultieme klassieker. Twee eeuwen verder dienen veel van haar romans nog altijd als inspiratie. Dat is zeker ook op het witte doek en de beeldbuis te zien. Dat de collectie van Jane Austen nog altijd tot de verbeelding spreekt, bewijst dan ook het scala aan films, tv series en andere producties die zijn gebaseerd op haar romans en op haar eigen leven.

Pride & Prejudice: het meest verfilmde verhaal van Jane Austen

Zo vroeg als 1940 werd een filmadaptatie van Pride and Prejudice uitgebracht. Geregisseerd door Robert Z. Leonard en geschreven door Aldous Huxley. Met Greer Garson als Elizabeth Bennet en Laurence Olivier als Mr. Darcy. Deze versie won een Oscar voor best ‘Art Direction’. In 2005 ging opnieuw een Hollywood productie van Pride & Prejudice in première, met rollen voor onder andere Keira Knightley, Donald Sutherland en Judi Dench.

BBC’s Pride & Prejudice

Op televisie ging de britse tv-zender BBC meerdere keren met Pride and Prejudice aan de haal. In 1938 zond de BBC een Pride and Prejudice-serie uit, gevolgd door televisieversies in 1952, 1958 en 1967. In 1980 werd een versie uitgezonden bewerkt door schrijfster Fay Weldon. De meest bekende BBC- productie stamt uit 1995, met Jennifer Ehle en Colin Firth in de hoofdrollen, bewerkt door Andrew Davies.

Geïnspireerd op Pride & Prejudice

Ook is een aantal speelfilms en televisieseries gemaakt die zijn gebaseerd op het verhaal van Pride & Prejudice,
waaronder:

• 2008: Lost in Austen; Een jonge vrouw uit de 21e eeuw verruilt haar leven met de 19e eeuwse Elizabeth Bennet. Het verhaal ‘Pride and Prejudice’ krijgt ineens een geheel andere wending
• 2004: Bride and Prejudice; een Bollywood versie met rollen voor onder andere Anupam Kher en Aishwarya Rai.
• 2003: Pride and Prejudice: A Latter-Day Comedy; een onafhankelijke versie dat zich afspeelt in het hedendaagse Utah, VS, op de Brigham Young Universiteit. De karakters in deze film zijn leden van de Heiligen der Laatste Dagen.
• 2001: Bridget Jones’ Diary; deze film is met een knipoog gebaseerd op Pride & Prejudice waarbij de acteur, Colin Firth, die Mr. Darcy speelde in de serie Pride & Prejudice uit 1995 in deze film de rol van Mark Darcy vervulde.

Andere werken van Jane Austen op tv en in de bioscoop

• 2009: Emma; met o.a. Romola Garai en Jonny Lee Miller
• 2008: Sense and Sensibility; met o.a. Hattie Morahan en Charity Wakefield
• 2007: Mansfield Park (tv); met o.a. Billie Piper, Blake Ritson en Joseph Beattiel
• 2007: Persuasion (tv); met o.a. Sally Hawkins, Rupert Penry-Jones en Anthony Head
• 2007: Northanger Abbey (tv); met o.a. Felicity Jones en JJ Feild
• 1999: Mansfield Park; met o.a. Jonny Lee Miller, Frances O’Connor en Hugh Bonneville
• 1996: Emma; met o.a. Gwyneth Paltrow, Ewan McGregor en Toni Collette
• 1996: Emma (tv); met o.a. Kate Beckinsale, Mark Strong en Samantha Morton
• 1995: Sense and Sensibility; met o.a. Emma Thompson, Kate Winslet en Hugh Grant
• 1995: Persuasion (tv); met o.a. Amanda Root, Ciarán Hinds, Samuel West en Corin Redgrave
• 1986: Northanger Abbey (tv); met o.a. Katharine Schlesinger, Peter Firth en Robert Hardy
• 1983: Mansfield Park (tv); met o.a. Sylvestra Le Touzel, Nicholas Farrell, Robert Burbage en Jackie Smith-Wood
• 1981: Sense and Sensibility (tv); met o.a. Irene Richard, Bosco Hogan, Tracey Childs en Robert Swann
• 1972: Emma (tv); met o.a. Doran Godwin, John Carson enDebbie Bowen
• 1971: Sense and Sensibility (tv); met o.a. Joanna David, Robin Ellis, Ciaran Madden en Richard Owens
• 1971: Persuasion (tv); met o.a. Ann Firbank en Bryan Marshall

Grappige verweven feitjes in film en op televisie

Jurken

Al die films en tv-series lijken soms verweven, en wel letterlijk in de vorm van de jurken. Zo is er een roze/mauve jurk gedragen door Susannah Harker als Jane Bennet in de Pride & Prejudice serie uit 1995, die een jaar later in de televisieserie Emma is te zien als Samantha Bond als Mrs Weston deze zelfde jurk tijdens een diner in Hartfield draagt.
Jennifer Ehle, als Elizabeth Bennet in de bovengenoemde Pride & Prejudice versie, draagt een bruin/witte jurk tijdens een diner bij Mrs Philips die ook Lindsay Duncan als Lady Bertram draagt in de scene waar Fanny de krant voorleest in Mansfield Park uit 1999.

Acteurs & actrices

Niet alleen zie je soms dezelfde jurken ook sommige acteurs en actrices verschijnen in meerdere Jane Austen producties. Carey Mulligan maakte haar filmdebuut in de tv-serie Pride and Prejudice uit 1995 waarin ze Kitty Bennett speelde. 12 jaar later, in 2007, speelde ze de rol van Isabella Thorpe in de film Northanger Abbey. Jonny Lee Miller was in 1983 als klein jongetje in de tv serie Mansfield Park te zien. Hij speelde het jonge broertje van Fanny Price, genaamd Charles. In 1999 zette hij in de toen nieuw uitgebrachte filmversie van Mansfield Park de rol neer van Edmund Bertram. En in 2009 maakte hij opnieuw zijn opwachting in een film van Jane Austen. Dit keer in de film Emma. Ook Victoria Hamilton heeft in drie Jane Austen producties gespeeld. In 1995 was ze Mrs. Forster in Pride and Prejudice, speelde ze in 1999 Maria Bertram in Mansfield Park en had ze in Persuasion de rol van Henrietta Musgrove.

Films en series over Jane Austen zelf

Ook het leven van Jane Austen zelf is meermalen verfilmd, elk met een andere uitvalshoek en interpretatie. Op 27 april 2008 zond BBC de televisiefilm Miss Austen regrets uit. In deze film kijkt Jane Austen terug op haar eigen leven om te achterhalen waarom zij eigenlijk nooit haar eigen Mr. Darcy heeft gevonden. De suggestie wordt hierin gewekt dat haar geluk ‘m meer zat in het schrijven dan een echt huwelijk. In Becoming Jane, uit 2007, wordt juist de eerste en mogelijk enige liefde in het leven van Jane Austen belicht. In 2002 werd een docudrama over Jane Austen getoond, getiteld The Real Jane Austen. Deze documentaire is in acht delen op Youtube te zien.