Onzin of niet? ‘I am the Walrus’ van de Beatles

‘I am the Walrus’ is een van de meest enigmatische songs die John Lennon ooit geschreven heeft. Velen braken zich het hoofd erover en dat was precies wat Lennon voor ogen had. De B-zijde van de single ‘Hello Goodbye’ zorgt nog steeds voor veel speculaties.

De dood van Epstein

Op 27 augustus 1967 overleed Brian Epstein, de manager van de Beatles. Hij was de man die de groep had ontdekt, de contacten met de platenfirma’s had gelegd en de band groot had gemaakt. Epstein was homoseksueel en in die tijd werd dat niet geaccepteerd in Groot-Brittannië. Hij had het er bijzonder moeilijk mee. Dit gekoppeld aan het feit dat hij zo moeilijk een vaste relatie kreeg en dat de Beatles hem stilaan ontglipten, omdat ze geen liveconcerten meer gaven en hij zichzelf nutteloos vond, droegen ertoe bij dat hij zelfmoord pleegde.

Naar verluidt was zijn overlijden de oorzaak van het latere uiteenvallen van de groep. Meteen na zijn dood kwamen de vier groepsleden bij elkaar en beslisten ze om een nieuw project aan te vatten om de eenheid van de groep te garanderen. Het werd de ‘Magical Mystery Tour’. Het zou in eerste instantie een tv-serie worden, maar werd later beperkt tot een film. Het eerste nummer dat ze opnamen was de Lennon-song ‘I am the Walrus’.

De inspiratie

John Lennon haalde de inspiratie voor de Walrus uit verschillende dingen.

• In de jaren zestig was Bob Dylan immens populair. Lennon was jaloers op de Amerikaanse protestzanger vanwege zijn vaak raadselachtige teksten waaraan menigeen kop noch staart kreeg. ‘I can write that crap too’ zei hij in een interview en aldus geschiedde.
• In de Flower Power-periode gooide het Procol Harum-nummer ‘A Whiter Shade of Pale’ hoge ogen. Ook deze song had een tekst die kant noch wal raakte, boordevol verzen die ingevingen van het moment zelf waren. Het was Lennons favoriete nummer.
• In die periode kreeg Lennon een brief van een leerlinge van de Quarry Bank High School, waar hij gestudeerd had. Ze vertelde hem dat de leraar Engels Beatleteksten uitvlooide en analyseerde met zijn studenten wat Lennon op het idee bracht om een songtekst te schrijven waarover de man zich het hoofd écht kon breken. De ‘expert texpert’ in de song verwijst naar de leraars die indertijd Lennon een totaal gebrek aan talent verweten.
• Sommige bronnen beweren dat Lennon een mix maakte van drie songs die hij op dat ogenblik aan het componeren was: eentje toen hij een sirene hoorde (‘Mister City Policeman’), een andere waarin hij in zijn tuin zat (‘Sitting in an English garden waiting foir the sun’) en een derde met een opeenstapeling van nonsenszinnen (‘Sitting on a cornflake’).

Verwijzingen

• De titel van de song komt van een gedicht van Lewis Carroll ‘The Walrus and the Carpenter’ uit ‘Through the Looking Glass’, het vervolg op ‘Alice in Wonderland’, het lievelingsboek van John tijdens zijn jeugd. Later realiseerde de Beatle zich dat de walrus het slechte personage was en hij de verkeerde keuze had gemaakt.
• Andere verwijzing is de ‘googoo ga joob’-lijn dat het koortje zingt. Het waren de laatste woorden van het uit kinderliedjes bekende personage Humpty Dumpty, dat ook in het boek voorkomt, vooraleer hij van een muur valt en sterft. Een gelijkaardig nonsensrijmpje werd trouwens in dezelfde periode gebruikt door Simon en Garfunkel in ‘Mrs Robinson’: ‘Coo-coo-ca-chooh’. Of er een rechtstreeks verband is, valt moeilijk na te gaan.
• Andere verwijzingen in de tekst: ‘the eggman’ zou de bijnaam zijn die Lennon Eric Burdon, zanger van de Animals, gaf omdat hij bij elke nieuwe verovering eieren brak op het lichaam van zijn geliefde.
• Edgar Allan Poe wordt in de tekst vernoemd omdat hij zoals Lennon een rebel was. ‘Kicking Edgar Allan Poe’ verwijst naar de heisa die de Beatle veroorzaakte in zijn drugsperiode en toen hij zijn beruchte uitspraak over Jezus deed (‘We zijn nu populairder dan Jezus Christus’).
• De eerste regels zijn bijna letterlijk overgenomen uit een Zuid-Afrikaans kinderliedje ‘Marching to Pretoria’. ‘I am with you and you are with me and we are all together‘ werd ‘I am he as you are he as you are me and we are all together’. Lennon ontkende het verband.
• De zin ‘Yellow matter custard, dripping from a dead dog’s eye‘ komt uit een kindervers dat zijn oude schoolkameraad Pete Shotton hem in herinnering bracht toen ze elkaar nog eens onmoetten. Ze hadden samen gestudeerd aan de Quarry Bank High School.

Verbannen van de radio

De song werd duidelijk onder invloed van drugs geschreven. Lennon gaf in 1980 in een interview met Playboy expliciet toe dat de eerste regels tijdens een acid-trip werden verzonnen. In de instrumentale intro klinkt een sirene door, de basis van het liedje. Vandaar ook de ‘Mister City Policeman’ verderop in de song.

Sommige passages vond de toen puriteinse BBC een beetje te gortig. De ‘pornographic priestess’ en ‘you been a naughty girl you let your knickers down’ waren voldoende reden om het nummer te boycotten.
Aan het chaotische einde van de song hoor je trouwens een programma van de BBC die op dat ogenblik ‘King Lear’ van Shakespeare uitzond.

Tekortgedaan

Voor de opname werd een beroep gedaan op 32 muzikanten, overwegend cellospelers en een koortje bestaande uit acht mannen en acht vrouwen die op de achtergrond nonsenszinnen moesten zingen.‘I am the Walrus’ werd uitgebracht als B-kant van ‘Hello Goodbye’, een nummer van Paul McCartney. Lennon heeft altijd gevonden dat de Walrus een betere song was en als A-kant had moeten verschijnen. Zijn verdoken wrevel uit hij in ‘Glass Onion’ op de witte dubbel-lp waarin hij zingt ‘The walrus was Paul’. In ‘God’ uit zijn eerste soloalbum verwijst hij nogmaals naar de Walrus: ‘I was the walrus, now I am John’.

Covers

Talloze malen werd dit ijzersterke nummer gecoverd. Het meest beklijvend zijn zeker de versies van Jim Carrey, Oasis, Spooky Tooth en Frank Zappa.