Fahrenheit 9/11: George W. Bush, 11 september en terreur

"Fahrenheit 9/11" is zonder twijfel één van de bekendste producten van regisseur Michael Moore. De regisseur van onder meer "Bowling for Columbine" behandelt in "Fahrenheit" de verkiezing van George W. Bush tot president van de Verenigde Staten in het jaar 2000, alsmede de politieke gevolgen van de aanslagen op New York op 11 september 2001. En passant worden heel wat taboes doorbroken...

Fahrenheit 9/11

"Fahrenheit 9/11" beleefde als film zijn wereldpremière op 18 mei 2004 tijdens het Filmfestival in het Zuid-Franse Cannes. De film, die op hetzelfde festival een Gouden Palm in de wacht zou weten te slepen, riep al snel zowel veel lof als kritiek op. Bewonderaars loofden Moores durf om een politiek-kritische film over George W. Bush, het Amerikaanse politieke systeem en de nasleep van de aanslagen op 11 september 2001 te maken. Critici daarentegen verweten Moore een tendentieus product te hebben afgeleverd, waarin suggestieve scènes elkaar in hoog tempo zouden opvolgen.

Plot

Tot de belangrijkste kritiek die Michael Moore in Fahrenheit 9/11 op de Amerikaanse politieke gebeurtenissen in de periode 2000-2004 uit, behoren de volgende punten:

• Moore stelt dat George W. Bush de verkiezingen in het jaar 2000 onterecht heeft gewonnen van de Democratische kandidaat Al Gore. Er zou sprake zijn geweest van fraude, gekleurde berichtgeving, politieke onkunde en onjuist vormen van beïnvloeding.
• Moore meent dat de terreuraanslagen van 11 september 2001 in New York nog altijd veel onbeantwoorde vragen oproepen.
• In de film wordt gesteld dat "9/11" door de Amerikaanse regering (Bush, Cheney c.s.) is 'misbruikt' voor politieke doeleinden zoals een grote inperking van binnenlandse vrijheden en de uitvoering van een expansief buitenlands beleid.
• Moore stelt dat er banden bestaan tussen de familie van George Bush en die van Osama Bin Laden.

Sterktes en zwaktes

Fahrenheit 9/11 is als film zeker de moeite waard, al was het maar vanwege enkele zeer indrukwekkende scènes die Moore het publiek voorschotelt. Moore wisselt TV-beelden op documentaire-achtige wijze af met beelden van eigen reportages, waarbij onder meer te zien valt hoe George W. Bush, op bezoek in een school, het nieuws van de aanslagen in New York tot zich neemt. "Fahrenheit" kent vele memorabele beelden, alsmede enkele kritiekpunten die op feilloze wijze zwaktes van het Amerikaanse politieke systeem blootleggen.

Toch moet gezegd worden dat Moore hier en daar enigszins doordrijft in zijn analyses. Meerdere insinuaties zijn wat simplistisch van aard en blijken niet zelden op slechts enkele feiten of uitzonderingen gebaseerd te zijn. Ook de suggestieve aaneenschakeling van politieke excessen en gekleurde reportages had - op zijn minst - een wat genuanceerdere vorm van montage verdiend. Desalniettemin resteert een bijzonder aardige film-documentaire, die voor zowel geïnteresseerden in politiek, beeldvorming en mediageschiedenis, alsmede de Verenigde Staten en cultuurstudies, zeer de moeite waard is.