Een ukelele kopen: Formaten, materialen en snaren
De ukelele is een muziekinstrument dat zowel bij jong als oud erg populair is. De compactheid van de ukelele en de gemiddeld lage prijs maken het één van de meest toegankelijke muziekinstrumenten. Er is een groot aanbod aan ukelele’s verkrijgbaar en er zijn diverse eigenschappen die de kwaliteit en het gebruik van het instrument kunnen beïnvloeden. Kennis van de voor- en nadelen van deze eigenschappen kan de aankoopbeslissing van de juiste ukelele vergemakkelijken.
Achtergrond van de ukelele
De ukelele wordt vaak geassocieerd met Hawaii, maar komt van oorsprong niet van deze eilandengroep. Portugezen hadden al eerder een soortgelijk instrument gemaakt, genaamd de machete. Portugese immigranten introduceerden dit instrument op Hawaii en daarna verspreidde het instrument zich al snel over Amerika en de rest van de wereld. De ukelele zoals we die nu kennen valt onder de snaarinstrumenten en heeft meestal vier snaren. De ukelele is in vele soorten verkrijgbaar en is te koop vanaf slechts 10 euro tot varianten van honderden euro’s.
Formaten
De ukelele is in verschillende groottes en lengtes verkrijgbaar, elk met diverse voor- en nadelen. De vier meest voorkomende soorten zijn de sopraan, concert, tenor en bariton.
Sopraan
Dit is het kleinste type ukelele en tegelijkertijd de meest voorkomende. De sopraanukelele heeft een totale lengte van slechts 53 centimeter. De sopraanukelele is daarmee de meest compacte ukelele, maar kan daardoor wel voor problemen zorgen bij mensen met grote handen. De frets en snaren zitten namelijk erg dicht op elkaar, waardoor ze moeilijker individueel aan te drukken zijn.
Concert
De concertukelele is met 58 centimeter slechts 5 centimeter groter dan de sopraanukelele. Toch is de hals van deze ukelele significant langer, waardoor er meer frets aanwezig zijn en deze ook wat verder uit elkaar liggen. Hierdoor is deze ukelele wat gemakkelijker te bespelen door volwassenen. Bovendien is de klankkast ook wat groter dan de sopraanukelele en heeft dit instrument daardoor wat meer volume.
Tenor
De tenorukelele is 66 centimeter lang. Toch kent de tenorukelele dezelfde stemming als bovengenoemde soorten. Wel heeft dit uiteraard invloed op de compactheid van het instrument. Er zijn net als bij de concertukelele meer frets aanwezig, wat de mogelijkheden voor het gebruik van dit instrument verder uitbreidt. Bovendien is de klank is wat voller dan het traditionele ukelelegeluid uit de sopraanukelele.
Bariton
Tot slot is de baritonukelele maar liefst 76 centimeter lang. Deze ukelele heeft ook een zwaardere klank en de toon van het instrument ligt daardoor dichter bij dat van een normale gitaar. Bovendien kent de baritonukelele een andere stemming dan de overige formaten, wat bijdraagt aan deze diepere klank. Opnieuw geldt ook weer dat dit formaat een groter gebruiksgemak levert door de lange hals en het aantal frets.
Materiaal
Een ander aspect dat de kwaliteit van het instrument beïnvloedt is de gebruikte plastic- of houtsoort. De goedkoopste ukelele’s worden meestal gemaakt van plastic. Hoewel dit de prijs laag houdt en goed geschikt is voor beginners, is het verschil met houten ukelele’s toch erg goed te horen. Hierna volgen de ukelele’s met gelamineerd hout, wat betekent dat het materiaal is gemaakt van diverse dunnere laagjes hout. Dit creëert warmere klanken dan de plastic ukelele, maar geeft niet dezelfde kwaliteit als massief hout. Massief hout zorgt uiteindelijk voor de meeste helderheid en weergalming van de klanken. Het bovenblad bepaalt met name de toon van het instrument en daardoor is het bij aankoop aan te raden om vooral op de materiaalsoort van het bovenblad te letten. Voorbeelden van houtsoorten die veel voorkomen bij ukelele’s zijn mahonie- en sparrenhout.
Snaren
Ukelele’s worden meestal geleverd met nylonsnaren. Doordat er verschillende nylon polymeren bestaan, zijn er veel variaties in nylonsnaren. Dit alles heeft te maken met het productieproces van het nylon en er bestaan zowel eenvoudige als uitgebreidere technieken om het nylon te verwerken tot snaren. Zo wordt er voor de goedkopere ukulele's vaak het eenvoudige productieproces gebruikt. Door de snaren hiervan te vervangen, kan de kwaliteit van een budgetmodel significant worden verbeterd. Mocht je nieuwe snaren willen kopen, is het belangrijk om te weten dat elk ukelele formaat een andere grootte snaren nodig heeft.
Welke ukelele moet je kopen?
Op basis van bovenstaande aspecten kan je een afweging maken van welke factoren voor jou belangrijk zijn. Door deze factoren af te wegen tegen de prijs, kan je zodoende voor jezelf bepalen welke ukelele het beste bij je past. Uiteraard zijn er ook nog een aantal andere zaken, zoals afwerking en bouwkwaliteit, die in overweging kunnen worden genomen. Deze aspecten kunnen het beste worden beoordeeld als je de ukelele in de winkel bekijkt. Uiteindelijk zorgt deze combinatie van aspecten ervoor dat de beste aankoop kan worden gedaan.