Vertolkers van 'Mensch durf te leven'

Het lied 'Mens(ch) durf te leven!' is tijdloos gebleken. Sinds Dirk Witte het in 1917 schreef is het door verschillende zangers gezongen. Dit artikel gaat over de levens van de schrijver en de verschillende zangers van het lied, van Dirk Witte 1917 tot De Amazing Stroopwafels.

Mensch durf te leven!

Songtekst
Je leeft maar heel kort, maar 'n enkele keer
En als je straks anders wilt, kun je niet meer!
Mensch, durf te leven!
Vraag niet elken dag van je korte bestaan:
Hoe hebben m'n pa en m'n grootpa gadaan?
Hoe doet er m'n neef en hoe doet er m'n vrind?
En wie weet, hoe of dat nou m'n buurman weer vindt,
En - wat heeft 'Het Fatsoen" voorgeschreven?
Mensch, durf te leven!

De menschen bepalen de kleur van je das,
De vorm van je hoed, en de snit van je jas
En - van je leven!
Ze wijzen de paadjes, waar langs je mag gaan,
En roepen 'o foei!' als je even blijft staan, -
Ze kiezen je toekomst en kiezen je werk,
Ze zoeken een kroeg voor je uit en een kerk,
En wat j' aan de armen moet geven.
Mensch, is dat te leven?

De menschen - ze schrijven je leefregels voor,
Ze geven je raad, en roepen in koor:
Zoo moet je leven!
Met die mag je omgaan, maar die is te min.
Met die moet je trouwen, - al heb je geen zin.
En daar moet je wonen, dat eischt je fatsoen -
En je wordt genegeerd als je 't anders zou doen,
Alsof je iets ergs had misdreven,
Mensch, is dat leven?

Het leven is heerlijk, het leven is mooi.
Maar - vlieg uit in de lucht, en kruip niet in een kooi!
Mensch! durf te leven!
Je kop in de hoogte, je neus in de wind,
En lap aan je laars hoe een ander het vindt!
Hou een hart vol warmte en van liefde in je borst,
Maar wees op je vierkante meter een Vorst!
Wat je zoekt kan geen ander je geven!
Mensch, durf te leven!

De schrijver: Dirk Witte

Mensch durf te leven is waarschijnlijk het bekendste liedje dat Dirk Hermanus Witte (Zaandam, 29 juni 1885 – Diemen, 15 november 1932) geschreven heeft. Al op jonge leeftijd begon Witte met schrijven, ondermeer voor een locale ontspanningsvereniging 'Willem van Zuylen' . Sommige van zijn teksten waren controversieel. Naast tekstschrijver was hij zakenman en omdat hij geen broodschrijver was kon hij zich permiteren om alleen liedjes van hoge kwaliteit af te leveren. Behalve door Pisuisse, met wie hij een intensieve samenwerking aanging, werden zijn liedjes gezongen door Fie Carelsen, Stella Fontaine, Willy Corsari, Henri Wallig, Herman Tholen en Albert van Lier, Paul Collin en Louis Davids. In 1932 overleed Dirk Witte bij een auto ongeluk.

Liedjeszanger en cabaretier: Jean Louis Pisuisse

Jean Louis Pisuisse (1880-1927) was de eerste vertolker van 'Mensch durf te leven' en vele andere prachtige Nederlandse liedjes. Zijn inspirator was de Franse zanger cabaretier Aristide Bruant. Pisuisse had een krachtige zangstem en was zeer charismatisch. Vooral tijdens de Eerste Wereldoorlog bloeide de carriere van Pisuisse. Alle aandacht was op het Nederlandse cabaret gericht, aangezien er weinig aanbod was vanuit landen als Frankrijk en Duitsland, die in oorlog waren. Na de oorlog werd bioscoopbezoek populair en vanuit Amerika waaide de dansrage over. Dit zorgde voor een tijdelijke dip, maar Pisuisse bleef met hart en ziel werken als caberetier. Pisuisse trouwde drie keer.

Zanger en acteur: Ramses Shaffy

Ramses Shaffy (1933-2009) raakte bekend in de zestiger jaren en in 1969 bracht hij de singel 'Mens durf te leven'/'Had je niet die mooie blauwe ogen' uit. Shaffy werd geboren in Neuilly-sur-Seine, een voorstad van Parijs, als zoon van een Pools/Russische grafin en een Egyptische diplomaat, die hij pas op volwassen leeftijd voor het eerst ontmoette. Op zesjarige leeftijd wordt Shaffy naar een tante in Utrecht gestuurd, omdat zijn moeder TBC heeft en niet meer voor hem kan zorgen. Uiteindelijk belandt hij bij een pleeggezin in Leiden. Zo roerig als zijn leven begon bleef het, hij leefde als bohemien en maakte ondermeer een faillisement door, raakt aan de alcohol en sluit zich aan bij de Bhagwan beweging.

Band: The Amazing Stroopwafels

De band The Amazing Stroopwafels zongen een rock versie van 'Mensch durf te leven' tijdens een uitzending van Kopspijkers, op 13 mei 2000 (terug te vinden op Youtube). De band bestaat uit Wim Kerkhof, Rien de Bruin en Arie van der Graaf en is bekend geworden van straatoptredens in Rotterdam, met name op de Lijnbaan. The Amazing Stroopwafels is één van de meest optredende bands van Nederland, vooral doordat ze veel in kleine intieme settings spelen, zoals huiskamers en kleinere theaters.

Singer-Songwriter: Wende Snijders

Wende Snijders (1978) bracht in 2008 ter gelegenheid van het programma 'Een Nieuwe Jas' onder andere 'Mensch Durf te Leven ter gehore, samen met het Metropool Orkest. Wende Snijders studeerde in 2002 af aan de Kleinkunst Academie, na het VWO voltooid te hebben. Ze hanteert meestal de artiestennaam 'Wende'. Ze is erg succesvol en won vele prijzen nadien. In Wende's vertolking van 'Mensch Durf te Leven', die op Youtube te vinden is, is haar inspiratie die ze haalt Franse chansons duidelijk zichtbaar. Wende zingt het lied met passie en vuur.