Componist: Johannes Brahms

Brahms werd door velen gezien als de opvolger van Beethoven en zijn eerste symfonie wordt wel beschouwd als 'de tiende' van Beethoven. Uiteindelijk zou hij vier symfoniën schrijven, maar een veelvoud aan andere werken, waaronder concerto's en sonata's.

Jonge Jaren

Johannes Brahms werd op 7 mei 1833 geboren in Hamburg, Duitsland. Het was zijn vader, Johann Jakob Brahms, die hem de eerste beginselen van het spelen op viool en piano bijbracht. Op zijn zesde begon Brahms met het componeren van zijn eigen stukken, om die op papier vast te leggen gebruikte hij een zelf ontwikkelde methode. Op zijn tiende gaf hij een privé-concert, om zo in het onderhoud van zijn toekomstige muziekstudie te voorzien. Vanaf dat moment kreeg hij pianoles van Eduard Marxen. Als tiener begon Brahms met het geven van pianolessen en trad op in lokale danszalen en cafés, om zo zijn familie te helpen onderhouden. De druk op de jonge jongen was echter te groot en om tot rust te komen ging hij naar Winsen-an-der-Luhe. Daar schreef hij zijn eerste composities voor een koor waar hij bij dirigeerde. Bij zijn terugkeer in Hamburg probeerde hij bekendheid te verwerven door een aantal concerten, maar had geen succes. En zo keerde hij terug naar het geven van pianolessen en het optreden in danszalen.

Zigeunermuziek

In 1850 had Brahms een ontmoeting die veel voor hem zou betekenen: hij ontmoette de Hongaar Eduard Reményi, die hem op het spoor zetten van de zigeuner-muziek. Brahms componeerde nu stukken voor de piano en in 1853 ging hij op tournee met Reményi. Tijdens deze tournees ontmoette Brahms de violist Joseph Joachim, die hem voorstelde aan Franz Liszt, die erg onder de indruk was van de composities van Brahms. Liszt probeerde hem te overtuigen zich aan te sluiten bij zijn groep van componisten, maar Brahms was niet gecharmeerd van het werk van Liszt en weigerde. Joachim introduceerde Brahms ook bij Schumann, deze was erg onder de indruk van de jonge Brahms en schreef diverse stukken vol lof over hem en zorgde ervoor dat de eerste composities van Brahms werden gepubliceerd. Brahms bleef altijd een trouwe vriend van Schumann en na diens dood van zijn vrouw Clara.

Frans Liszt

Ondanks dat hij nu enige bekendheid genoot bleef het voor Brahms een klus om in zijn levensonderhoud te voorzien. Hij bleef pianolessen geven en gaf diverse concerten. Twee concerten met de zanger Julius Stockhausen zorgden voor bekendheid voor Brahms als componist van liederen. Brahms werd aangesteld als dirigent van het dameskoor in Hamburg, waarvoor hij de Marienlieder componeerde. Inmiddels kreeg Franz Liszt grote invloed in Duitsland, vrijwel alle musici accepteerden zijn experimentele muziektheorieën, tot afschuw van Brahms. Hij begroef zich in zijn werk in Hamburg en componeerde diverse nieuwe stukken.

Wenen

In 1863 gaf Brahms een concert in Wenen en de stad werd zijn thuis. In datzelfde jaar werd hij aangesteld als dirigent van de zangacademie in Wenen, na een jaar gaf hij die baan op, om zich volledig aan het componeren te wijden. Door zijn toenemende populariteit werd dat ook langzaam mogelijk. In 1865 overleed de moeder van Brahms en hij schreef het Duitse Requiem in haar herinnering. In 1872 accepteerde Brahms de positie van artistiek directeur bij het Gesellschaft der Musikfreunde in Wenen. Daarnaast bleef hij nieuwe stukken schrijven. Dit was een goede tijd voor Brahms, eindelijk kon hij onbezorgd leven en componeren. In 1875 gaf hij zijn baan bij de Musikfreunde op om zich volledig op het componeren toe te leggen. Datzelfde jaar zag Symfonie Nr1 het licht en schetste hij het begin van Symfonie Nr2. In 1880 bood de Universiteit van Breslau hem een eredoctoraat aan en uit dank componeerde Brahms twee stukken. Ook ontdekte hij Italië in deze periode en vanaf dat moment verbleef hij regelmatig in dat land.

Hans von Bulow

Hans von Bulow was van groot belang voor de populariteit van de stukken van Brahms. Aanvankelijk had Von Bulow deel uitgemaakt van de Liszt-Wagner groep, maar vervolgens was hij een groot liefhebber van de stukken van Brahms geworden en hij zorgde er voor dat diens stukken op de juiste wijze werden uitgevoerd. Toen hij tegen de zestig liep werd de gezondheid van Brahms snel slechter, maar hij bleef prachtige stukken componeren, zoals de Vier ernste Gesange. Na de dood van Clara Schumann werd Brahms zelf ernstig ziek en op 3 april 1897overleed hij aan kanker (van de lever of de pancreas, daarover lopen de meningen uiteen). Hij werd begraven bij Schubert en Beethoven in Wenen.

Invloeden

Brahms was een groot bewonderaar van de klassieke componisten Mozart en Hayden. Maar hij was vooral een groot bewonderaar van Beethoven, in zijn werkkamer keek een buste van Beethoven op hem neer. Brahms was de meest klassieke van alle romantische componisten. Daarnaast had de volksmuziek grote invloed op zijn werk, de zigeunermuziek die Reményi bij hem introduceerde is hier een goed voorbeeld van.