John Lennon’s Imagine is tijdloos

‘Imagine’, een lied dat John Lennon in 1971 schrijft, is het meest succesvolle lied tijdens zijn solo carrière. In dit nummer probeert Lennon zich een ideale wereld voor te stellen: een wereld zonder grenzen, zonder oorlogen en verschillen in godsdiensten en nationaliteiten en een wereld waarin materieel bezit niet belangrijk is. In de decennia na het verschijnen van ‘Imagine’ wordt het nog dikwijls gezongen bij internationale gebeurtenissen of speciale gelegenheden. Een protestsong die oproept tot verandering en in december 2015 de NPO Radio 2 Top 2000 aanvoert.
John Lennon’s Imagine, geschreven ten tijde van de Vietnamoorlog, is misschien wel het meest ultieme nummer voor wereldvrede. Lennon vraagt de luisteraar zich een wereld voor te stellen zonder religieuze of politieke grenzen en waarin materieel bezit onbelangrijk is. Het lied is inmiddels ouder dan Lennon zelf is geworden.

Het ontstaan van John Lennon’s ‘Imagine’

Yoko Ono publiceert in 1964 een boek getiteld ‘Grapefruit’ waarin een aantal gedichten is opgenomen. Eén van die gedichten heet ‘Cloud piece’ en vormt voor Lennon de inspiratiebron voor het lied Imagine. Het gedicht waarin de regel ‘Imagine the clouds dripping, dig a hole in your garden to put them in’ voorkomt staat afgedrukt op de achterkant van de hoes van het album Imagine.

Hoewel het lied in 1971 wordt uitgebracht als zijnde van Lennon’s hand is volgens latere verklaringen van hem het lied in werkelijkheid een gezamenlijke Lennon/Ono-compositie. Het idee voor het nummer en een deel van de tekst zijn van Yoko Ono afkomstig. In één van de laatste interviews die Lennon in december 1980 zou geven verklaarde hij dat hij op het idee voor het nummer kwam nadat hij en Ono van mensenrechtenactivist Dick Gregory een gebedenboek hadden gekregen: ‘If you can imagine a world at peace, with no denominations of religion - not without religion but without this my God-is-bigger-than-your-God thing - then it can be true’.

World Church

Toen hem door de Wereldraad van Kerken werd gevraagd om de tekst van het lied te mogen gebruiken met aanpassing van ‘Imagine (…) no religion’ in ‘Imagine one religion’ was dat voor Lennon het bewijs dat de Raad het lied niet had begrepen en helemaal voorbijging aan het idee achter het lied. Volgens Lennon is Imagine feitelijk een soort van Communistisch Manifest, hoewel hij verklaarde tot geen enkele politieke beweging te horen.

Phil Spector

John Lennon en Yoko Ono produceren het lied samen met Phil Spector. Deze Amerikaanse producer, bekend van zijn zogeheten Wall of Sound-producties uit de jaren zestig, werkt in die jaren nauw samen met een aantal leden van The Beatles. Na het voltooien in 1970 van een nieuwe versie van het Beatles-album Let it be produceert Spector in de jaren 1970/1971 voor zowel John Lennon als George Harrison.

Tijdloos in vele live uitvoeringen

Lennon heeft het nummer verschillende malen gezongen voor publiek en in Amerikaanse televisieprogramma's. Bij meerdere optredens veranderde hij de regel ‘a brotherhood of man’ in ‘a brotherhood and sisterhood of man’. Een andere verandering ten opzichte van de oorspronkelijk tekst was ‘imagine no possessions I wonder if you can’ in ‘imagine no possessions I wonder if we can’. De Canadese zanger Neil Young zong deze regel in 2001 als ‘... I wonder if I can’.

De populariteit en actualiteit van het lied in de afgelopen decennia blijkt uit de vele beroemde zangers en zangeressen die het hebben opgenomen of hebben uitgevoerd tijdens speciale gelegenheden. Niet zelden was het lied te horen bij sluitingsceremonieën van meerdere Olympische Spelen, benefietconcerten ter nagedachtenis aan slachtoffers van aanslagen en tsunami’s of bij politieke gebeurtenissen.

Bataclan, Parijs

Het lied is door menig groot artiest opgenomen of uitgevoerd. Een selectie: Joan Baez (1972), Diana Ross (1973), Elton John (1980), Queen (1980), David Bowie (1983), Stevie Wonder (1996), Neil Young (2001), Madonna (2005), Peter Gabriel (2006), Emeli Sandé (2012) en Barbra Streisand (2018). De Britse band Coldplay speelt het nummer op 13 november 2015 tijdens een optreden in Los Angeles ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de aanslagen in onder andere het theater Bataclan in Parijs, eerder die avond.

Muzikale nagedachtenis

All those years ago

De drie overgebleven Beatles brengen in mei 1981 een eerbewijs uit ter nagedachtenis aan de in december 1980 vermoorde Lennon. Het door George Harrison gecomponeerde All those years ago refereert aan Lennon’s beroemdste lied met de woorden ‘you were the one who imagined it all’.

Oasis

De Britse band Oasis gebruikt in 1996 voor haar nummer Don’t look back in anger de piano intro van Imagine, terwijl het tevens grote gelijkenis vertoont met het intro van Watching the wheels van Lennon’s uit 1980 afkomstige album Double fantasy.

Piano

Lennon schreef Imagine in het begin van 1971 achter een Steinway piano. In oktober 2000 betaalt de Britse zanger George Michael op een veiling meer dan twee miljoen Britse ponden voor de bewuste piano. Geheel in lijn met de woorden ‘imagine no possessions’ schenkt hij het instrument hierna aan het Liverpoolse Beatles museum.

Publieke nagedachtenis

Mozaïek

In New York, de woonplaats van John Lennon in de laatste tien jaar van zijn leven, is een deel van het Central Park ter nagedachtenis aan hem opgedragen. Dit deel is ontworpen door architect Bruce Kelly, werd onthuld op 8 december 1985 en heeft de naam Strawberry Fields gekregen. De ingang ligt tegenover het Dakota Apartment waar Lennon en Ono hebben gewoond. In Strawberry Fields is een cirkelvormig mozaïek te vinden met in het midden het woord Imagine. Het mozaïek is geschonken door de stad Lissabon terwijl Yoko Ono bijdraagt aan het onderhoud van het monument.

Vliegveld Liverpool

Het vliegveld van Lennon’s geboorteplaats Liverpool krijgt in 2002 een nieuwe naam en heet vanaf dat moment Liverpool John Lennon Airport. Het motto van de luchthaven op de website is ook op het plafond geschilderd: ‘above us only sky’.

Greatest Songs of All Time

Het Amerikaanse muziektijdschrift Rolling Stone publiceert in december 2004 een lijst met de ‘500 Greatest Songs of All Time’. In dit overzicht staat Imagine op de derde plek, achter Bob Dylan’s Like a rolling stone en The Rolling Stones’ Satisfaction.
In een vergelijkbaar Brits overzicht uit 2002 van het Guinness World Records British Hit Singles Book belandt het nummer op een tweede plek, achter Queen’s Bohemian Rhapsody. In 2005 wordt het door de luisteraars van Canadian Broadcasting Corporation gekozen als ‘beste lied van de afgelopen honderd jaar’. In Nederland staat in december 2015 het lied op nummer 1 in de NPO Radio 2 Top 2000.

Amnesty International

Yoko Ono heeft de rechten van alle nummers uit Lennon’s solo carrière aan Amnesty International gedoneerd. Deze organisatie gebruikt een groot aantal nummers, waaronder Imagine, voor de ‘Make Some Noise’-campagne in het kader van de mensenrechten. Een ander bekend nummer is Instant karma dat in 2007 wordt gebruikt voor ‘The Amnesty International Campaign to Save Darfur’.