De populariteit van de vampier

Deze mythische figuur is van verschrikkelijk monster uitgegroeid tot een populair wezen dat voer is voor de schrijvers in Hollywood. Wat is het verhaal?

Oorsprong

De vampier kennen we het beste kennen van de vele Dracula films, waar de vampier een aristocratische en ogenschijnlijk charmante figuur speelt en zich verscholen houdt in zijn grote en vooral donkere kasteel ergens in een Slavisch land. Toch zijn er tekeningen van eng en mager uitziende gedaantes met spitse oren, een kaal hoofd en lange dunne vingers met dito nagels. Vampier stamt af van een Slavisch woord wat met “vliegen” te maken heeft en wat weer terug te herleiden is naar de vleermuisachtige gedaante die de vampier aanneemt. Vanaf de 19e eeuw weet deze mythische figuur de mensen te boeien.

Ondood

Het verhaal is dat de vampier niet leeft en niet dood is. Hij/zij wordt als ondood omschreven. Hij/zij slaapt overdag in een doodskist, want daglicht verdraagt de vampier niet. De vampier wordt uiterlijk niet ouder, “leeft” van bloed en bij voorkeur jonge mensen, heeft uitzonderlijke lichaamskracht en kan een gedaantewisseling ondergaan.

Mensen of dieren worden middels de lange hoektanden gebeten en gaan dood of worden vampier. Het is niet helemaal duidelijk wanneer ze dood gaan of wanneer ze nu vampier worden. De huid van de vampier wordt, hoewel niet ouder, wel lijkbleek.

Zwak

De vampier heeft van oorsprong geen spiegelbeeld, een weerzin tegen knoflook, kan niet tegen kruizen op en kan niet tegen wijwater. Wil je echt van de vampier af dan moet hij/zij een houten staak door het hart krijgen, verbranden of je moet de vampier onthoofden.

Hollywood en het theater

Alexandre Dumas

Zowel het theater als Hollywood wisten er wel raad mee. In 1892 verscheen in het theater een versie van The Vampyre (oorspronkelijk geschreven door John Polidori) nu bewerkt door Alexandre Dumas. Alexandre Dumas heeft verschillende werken op zijn naam staan, wellicht zijn titels als De Graaf van Monte Cristo en De drie 3 musketiers meer bekend.

Bram Stoker

Het verhaal van de Ierse Bram Stoker (gestorven 1912), t.w. Dracula, welke zijn oorsprong in 1897 vond, is zeer waarschijnlijk het bekendste verhaal. Dracula komt uit Transsylvanie, is rijk en oogt als een mens en zelfs als weldoener. Toch weten de mensen in zijn omgeving dat er iets niet klopt. Nosferatu is ook een benaming voor de vampier en wordt veelvuldig gebruikt door Stoker. De uitleg die er het boek aangegeven wordt is het feit dat hij aan zwarte magie deed en hem na zijn dood tot vampier maakt.

De vertolkers

Max Schreck speelde in Nosferatu waar de vampier als een afschrikwekkende figuur werd neergezet, Bela Lugosi die de rol ook op toneel vertolkte en de bekendste Christopher Lee speelde de rol van Dracula in verschillende films, Lee is maar liefst 9 maal in de huid van Dracula gekropen.

Roman Polanski maakte in 1967 nog de film Fearless Vampire Killers en in 1975 kwam Stephen King met Salem’s Lot. Wellicht is de bekendste film Interview with the Vampire uit 1976 van Anne Rice. De cast van deze film is indrukwekkend met Tom Cruise, Christian Slater, Antonio Banderas en Brad Pitt. De film is met veel zorg gemaakt en toch geschikt voor het grote publiek. Typerend voor de film is de rangorde onder de vampieren die hier duidelijk naar voren gebracht wordt.

TV series

Het kan ook anders, want Buffy the Vampire Slayer als tv serie gaat over een middelbare scholiere die 5 seizoenen lang jacht maakt op vampiers. Of de tv serie Moonlight waar de vampier een zeer aantrekkelijke jonge kerel is die een goed hart heeft, voorzover hij dit heeft, en zijn kracht alleen gebruikt tegen het kwaad. Hij lacht om knoflook en wijwater en kan een beetje zon wel hebben. Zijn glaasje wijn is echter wel een glaasje bloed.

Maar hoe dan ook, we weten dat het niet waar is en toch krijgen we bij de films altijd wel een beetje de kriebels en in het donker lopen geeft plots een ander gevoel dan gebruikelijk.