Joaquin Phoenix speelt hoofdrol in Joker (2019)

Joaquin Phoenix speelt de hoofdrol in de film Joker, waarvoor hij lovende kritieken ontvangt. De film laat zien hoe de eenzame Arthur Fleck steeds verder wegzakt en zich uiteindelijk overgeeft aan een leven vol misdaad en geweld. Langzaam maar zeker verandert hij in de Joker, de vijand van de beroemde held Batman. Als kijker ontdek je eindelijk meer over de achtergrond van deze bekende schurk. De Amerikaanse autoriteiten zijn bang dat de film geweld zal uitlokken en raadt bioscooppersoneel aan om extra alert te zijn wanneer Joker draait.

Algemene informatie

• Titel: Joker
• Regie: Todd Phillips
• Speelduur: 122 minuten
• Land van herkomst: Verenigde Staten
• Taal: Engels
• Cast: o.a. Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Zazie Beetz, Frances Conroy, Brett Cullen
• Première: 31 augustus 2019 (Venetië) / 3 oktober 2019 (Nederland)
• Genre: misdaad/thriller
• Kijkwijzer: vanaf 16 jaar

Verhaallijn Joker

Joker vertelt het verhaal van Arthur Fleck, gespeeld door acteur Joaquin Phoenix. Arthur woont samen met zijn zorgbehoevende moeder in Gotham City, in het jaar 1981. Gotham City heeft veel weg van het groezelige New York van toen. De stad is verdorven met bergen afval op straat en pornofilms in de bioscoop. Alles ziet er versleten en vies uit. Arthur werkt als clown en wil graag carrière maken als stand-upcomedian. De wereld om hem heen wordt steeds grimmiger en er lijkt geen einde te komen aan werkloosheid, geweld en armoede in de stad. Zijn carrière als stand-upcomedian komt niet van de grond.

Langzaam komt de kijker steeds meer te weten, zo blijkt Arthur opgenomen te zijn geweest en slikt hij verschillende medicijnen. Hij heeft een pathologische lach, onvrijwillig barst hij in hard gelach uit. Dit brengt hem meer dan eens in problemen. Daarnaast snakt Arthur naar een vaderfiguur welke hij vindt in een televisieberoemdheid. Hij fantaseert niet alleen over een carrière als komiek, maar ook over zijn buurvrouw. Echter lijkt alles wat hij aanraakt gedoemd te mislukken. Arthur krijgt last van psychotische stoornissen en belandt in een depressie.

Hulp hoeft hij niet te verwachten, onder het beleid van de president zijn zijn begeleiding en medicatie wegbezuinigd. Op een gegeven moment vraagt hij zich af of het aan hem ligt, of dat de wereld om hem heen steeds gekker wordt. Hij concludeert dat hierop geen antwoord mogelijk is en dat het idee van zingeving belachelijk is. Arthur heeft er geen vertrouwen meer in dat het leven betekenis heeft. Uiteindelijk geeft hij zich over aan een leven vol misdaad en waanzin. Langzaam verandert Arthur Fleck in het personage de Joker, dat we kennen als de aartsvijand van superheld Batman.

Acteur Joaquin Phoenix

Joaquin Phoenix is een Amerikaanse acteur, geboren in 1974. Hij komt uit een gezin van vijf kinderen, zijn broers en zussen heten Liberty, Summer, Rain en River. Hun ouders waren lid van de sekte Children of God en vonden het belangrijk dat de creativiteit van de kinderen gestimuleerd werd. In de jaren tachtig begon Joaquin met zijn oudere broer River als kindacteur. River is in 1993 overleden aan een overdosis drugs. In interviews weigert Joaquin te spreken over zijn broer.

Voor zijn rollen in eerdere films is Joaquin drie keer genomineerd voor een Oscar, voor de films Gladiator, Walk The Line en The Master. Maar liefst meer dan vijftien andere prijzen heeft hij daadwerkelijk gekregen, waaronder een Grammy Award (voor de soundtrack van Walk The Line), een Golden Globe (voor zijn rol in Walk The Line) en de prijs voor beste acteur op het Filmfestival van Venetië 2012 (voor zijn rol in The Master).

De meest bekende films waarin hij heeft gespeeld zijn: To Die For (1995), The Yards (1999), Gladiator (2000), Quills (2000), Walk the Line (2005), Reservation Road (2007), The Master (2012), Her (2013), Inherent Vice (2014), Don’t Worry, He Won’t Get Far on Foot (2017), Mary Magdalene (2017), The Sisters Brothers (2018) en Joker (2019).

Voorbereiding van Joaquin Phoenix op zijn rol in Joker

Joaquin Phoenix baseerde de opvallende lach van Arthur Fleck op mensen die lijden aan pathologisch lachen. Dit is een psychische aandoening waarbij mensen in lachbuien uitbarsten die ze niet onder controle krijgen.

Zowel Joaquin Phoenix zelf als regisseur Todd Philips vond dat hij voor de hoofdrol een grote gewichtsverandering moest ondergaan, om de rol van Arthur het best te vertolken. Waar Phoenix extra kilo’s wilde aankomen, vond Philips het juist een beter idee om enorm te vermageren. Phoenix is in het verleden voor andere filmrollen al enorm afgevallen en wilde dit niet opnieuw doen. Later is hij van mening veranderd en volgde uiteindelijk toch de visie van regisseur Philips.

Voorgaande Jokers

Joaquin Phoenix is niet de eerste acteur welke de rol van de Joker vertolkt. Door de jaren heen zijn er verschillende versies van dit personage langsgekomen.

Cesar Romero

In 1965 speelde Cesar Romero de rol van de Joker in de Batman tv-serie. De serie speelde van 1966 tot 1968 en had in totaal 22 afleveringen. Echter had hij voor deze rol één voorwaarde: zijn snorretje mocht niet afgeschoren worden. Wie goed naar deze tv-serie kijkt, ziet de snor dan ook onder de witte schmink doorschijnen.

Jack Nicholson

In de film Batman (1989) van Tim Burton is het Jack Nicholson die de rol van de Joker speelt. Hij pakt dit grotesk aan en zet een gedenkwaardig personage neer. Hij is dan ook genomineerd voor een BFTA Film Award voor beste acteur in bijrol. Tevens is hij genomineerd voor een Saturn Award voor beste acteur.

Heath Ledger

Heath Ledger is als de Joker te zien in de film The Dark Knight (2008). Menig critici is van mening dat hij tot dan toe de absolute beste versie heeft neergezet. In 2009 won hij dan ook een Academy Award voor zijn rol. Deze heeft hij nooit in ontvangst kunnen nemen, omdat hij in 2008 overleed aan een combinatie van voorgeschreven pillen.

Mark Hamill

Mark Hamill is vooral bekend als Luke Skywalker uit Star Wars, maar zijn stem hoort ook bij de Joker in Batman: The Animated Series. In totaal zijn er 4 seizoenen (85 afleveringen) uitgebracht. Ook in veel Batman computerspellen hoor je zijn stem terug.

Jared Leto

Jared Leto heeft de eer om de Joker te spelen in Suicide Squad (2016). Hij heeft hierin echter geen lange speeltijd en de vertolking van zijn rol is lang niet door alle critici goed ontvangen.

Angst voor geweldsuitbarsting na het zien van Joker

Joker houdt de gemoederen flink bezig. De film zou gevaarlijk zijn en mensen aanzetten tot geweld. Time Magazine vraagt zich dan ook af wat de film nu precies wil vertellen. Het lijkt erop dat de hoofdpersoon zich minder pathetisch voelt en een bepaalde controle lijkt te krijgen door het gebruik van geweld. Arthur Fleck is een vreemde verschoppeling die zich pas goed weet te uiten wanneer hij een revolver voor hem laat spreken. Dit lijkt geen beste boodschap. Licht ontvlambare zielen zouden na het zien van Joker wellicht naar wapens kunnen grijpen. Er is al vaker aangegeven dat gewelddadig amusement een reden kan zijn voor agressie bij daders van dodelijk vuurwapengeweld.

Het personage van de Joker heeft al eens eerder tot geweld geleid. Toen de Batmanfilm The Dark Knight Rises in 2012 speelde in een Amerikaanse bioscoop in Colorado, heeft een toen 24 jarige schutter het vuur geopend op de kijkers. Daarbij zijn twaalf mensen gedood. De dader zou zich de Joker hebben genoemd. Deze bioscoop heeft dan ook besloten om de nieuwe film Joker niet te vertonen. Daarnaast hebben sommige bioscopen in Amerika laten weten dat het verboden is om verkleed naar de film te komen. Bezoekers die een masker dragen of geschminkt komen opdagen, wordt toegang geweigerd. Tevens heeft het Amerikaanse leger het bioscooppersoneel opgeroepen om extra waakzaam te zijn in de periode dat Joker draait.

De studio heeft in een officiële reactie laten weten dat de titelpersonage noch de film moet worden geïnterpreteerd als goedkeuring van geweld.

Recensies Joker

Joker won op het filmfestival van Venetië de Gouden Leeuw, de prijs voor beste film. De recensies lijken het hiermee eens te zijn, de kritieken zijn lovend.

Het Parool is enthousiast en noemt Joker een stripfilm als geen andere. De film is bloedserieus en enorm verontrustend. Hoofdrolspeler Joaquin Phoenix speelt de dwangneurose pijnlijk overtuigend. De close-ups die de film laat zien spreken boekdelen, deze dader is ook slachtoffer.

De Volkskrant is erg onder de indruk van acteur Joaquin Phoenix. De rol van Arthur wordt zo intens gespeeld, dat je er het halve handboek DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) op kunt loslaten. De lach van Phoenix gaat door merg en been en verandert later in een hysterische huilbui. Eindelijk leren we in Joker meer over de duistere achtergrond van de bekende schurk.

Trouw noemt Joaquin Phoenix fenomenaal als de eenzame Arthur Fleck. Hij draagt de film vrijwel alleen. Voor zijn rol in Joker heeft hij drastisch veel gewicht verloren, zodat hij niet alleen psychisch maar ook fysiek een uitgehongerde indruk maakt. Als kijker weet je niet precies of de ongecontroleerde lachbuien gevolg zijn van een clown act, of dat het een serieuze aandoening is. In Arthur Fleck herken je duidelijk iets van de antihelden uit de films Taxi Driver en The King of Comedy.

NRC noemt Joker een overdonderende en rauwe karakterstudie van de bekende aartsvijand van Batman, dit zonder veel actiescènes of dwingend plot. Dat Phoenix de film draagt, is een understatement. Zijn radicale portret van de Joker roept gemengde gevoelens op, kijkers voelen zowel afgrijzen als medelijden. De film is een waar event geworden, maar volgens NRC niet per se om de juiste redenen. Joker krijgt vooral veel aandacht omdat de film geweld zou uit kunnen lokken. Echter moet iemand wel ernstig verknipt zijn om een rolmodel te zien in Arthur Fleck. Hij is een afglijdende psychopaat, wat in de film niet bepaald stoer of aanlokkelijk is weergegeven.