The Rocky Horror Picture Show: een cultklassieker

Een geflopte film die later zo’n grote cultklassieker werd dat het publiek verkleed naar de bioscoop komt om mee te dansen en zingen. Deze musical-horror-komedie met bizarre verhaallijn zit vol taboes, vreemde personen en leuke liedjes. De film is zo populair dat hij vanaf 1975 non-stop in verschillende bioscopen wordt getoond en ook in 2019 nog altijd veel bezoekers trekt. Er wordt zelfs een Nederlandse versie van de musicalproductie gemaakt die in 2020 in première gaat. Wat maakt The Rocky Horror Picture Show zo succesvol, en hoe dans je de Time Warp?

Wat is The Rocky Horror Picture Show?

The Rocky Horror Picture Show is een film van Jim Sharman in het genre musical-horror-komedie. De film is gebaseerd op het libretto van de musical The Rocky Horror show, geschreven door Richard O’Brien. De musical bestaat uit een mengeling van B-film elementen zoals het monster van Frankenstein, Dracula en sciencefictionfilms uit de jaren 1930 – 1950. Taboeonderwerpen zoals moord, kannibalisme en orgies worden afgewisseld met vrolijke liedjes en dans. De verhaallijn van de film wijkt niet veel af van de musical van O’Brien. De film verscheen in 1975 voor het eerst in de bioscoop en staat bekend als echte cultfilm. The Rocky Horror Picture Show heeft in de Verenigde Staten in 2019 een omzet van maar liefst 193.876.417 dollar bereikt.

Van flop naar een wereldwijd succesvolle cultfilm

Toen de film op 14 augustus 1975 gelanceerd werd in de bioscopen deed de film aanvankelijk weinig. De film werd uitgebracht in het USA Theatre in Westwood Los Angeles maar was in andere grote theaters geen succes. De film werd daarom teruggetrokken uit de meeste bioscopen, alleen in het USA Theatre in Los Angeles werd de film nog getoond. In 1976 werd er een nieuwe poging gedaan door Fox die de film liet draaien in de zogenaamde middernachtvoorstellingen. De première van de middernachtvoorstelling was op 1 april 1976 in het Waverly Theatre in New York. Deze voorstellingen werden goed bezocht en de film werd toch nog een succes. De film kreeg een groep vaste fans die verkleed naar de bioscoop kwam en halverwege 1978 werd de film vertoond in vijftig bioscoopzalen. Bezoekers begonnen rekwisieten mee te nemen naar de bioscoop en mee te zingen en dansen, ook ontstonden er fanclubs en fanconventies. In 1979 was de film te zien in maar liefst 230 bioscopen. Sinds 1975 is de film voortdurend in bioscopen te zien, The Rocky Horror Picture Show wordt anno 2019 nog steeds in bioscopen getoond en is daarmee de langst lopende filmproductie in bioscopen. In 2005 werd de film vanwege het culturele belang opgenomen in het National Film Registry.

Acteurs, rolverdeling en personages

Veel personages uit The Rocky Horror Picture Show zijn parodieën op personages uit B-films. Dr. Frank-N-Furter (Tim Curry), is een parodie op Dr. Frankenstein en het monster dat hij creëert is de knappe Rocky Horror. Riff Raff is een parodie op Igor, de assistent van Dr. Frankenstein. Brad en Janet zijn het klassieke voorbeeld van een keurig stelletje dat vaak gemarteld of vermoord wordt in horrorfilms.

• Tim Curry – Dr. Frank-N-Furter
• Barry Bostwick – Brad Majors
• Susan Sarandon – Janet Weiss
• Peter Hinwood – Rocky Horror
• Richard O’Brien – Riff Raff
• Nell Campbell – Columbia
• Patricia Quinn – Magenta
• Meat Loaf – Eddie
• Jonathan Adams – Dr. Everett Von Scott

De bizarre verhaallijn

Het pasgetrouwde stel Janet Weiss en Brad Majors krijgt tijdens een regenachtige donkere nacht een lekke autoband in een afgelegen gebied. Ze moeten een garage bellen voor hulp en gaan op zoek naar een huis om te kunnen bellen. Ze komen bij een groot landhuis in de buurt waar ze een vreemde verzameling mensen aantreffen. De mensen bestaande uit o.a. Dr. Frank-N-Furter, zijn butler Riff Raff en zijn zuster Magenta, ze zijn afkomstig van de planeet Transsexual uit het Transsylvaanse melkwegstelsel. Het stel wordt meegenomen in de vreemde wereld van Frank-N-Furter waar ze ook zijn grote creatie Rocky Horror te zien krijgen. Een deel van Rocky’s brein komt van motorrijder Eddie die later door Frank-N-Furter wordt vermoord. De verbijsterde Brad en Janet krijgen aparte kamers toegewezen waar ze los van elkaar verleid worden door Frank-N-Furter. Janet gaat in haar eentje door het landhuis dwalen en ziet dat Riff Raff Rocky mishandelt. Later helpt ze Rocky en gaat ze met hem naar bed. Frank-N-Furter is zijn creatie Rocky kwijt en gaat naar hem op zoek. Hij wordt afgeleid door de opkomst van dr. Everett Von Scott, een oude leraar van Brad en Janet en de oom van Eddie. Frank-N-Furter verdenkt Scott ervan dat hij onderzoek doet naar UFO’s voor de regering. Hij organiseert een diner voor Scott en de andere gasten, waar ze een maaltijd voorgeschoteld krijgen die bestaat uit de resten van Eddie’s lichaam. Janet vlucht en rent naar Rocky Horror wat er voor zorgt dat de jaloerse Frank-N-Furter achter haar aan gaat. Frank-N-Furter krijgt zijn gasten te pakken en verandert ze in zijn laboratorium in standbeelden. Hierna volgt er een grote orgie die onderbroken wordt door Riff Raff en Magenta die aankondigen terug te willen keren naar de planeet Transsexual. Frank-N-Furter wordt vermoord, net als Columbia en Rocky. Brad en Janet worden vrijgelaten en vervolgens stijgt het landhuis, dat nu een ruimteschip is, op onderweg naar melkwegstelsel Transsylvanië.

Symboliek in de film

In The Rocky Horror Picture Show is veel symboliek aanwezig bestaande uit allerlei verwijzingen. Veel verwijzingen refereren naar filmstudio’s zoals het personage Columbia naar de gelijknamige filmstudio en de globe naar Universal. Andere verwijzingen zijn o.a. het schild van de Griffioen dat verwijst naar Warner Brothers, de blazende kat naar MGM en de Mickey Mouse-oren naar Disney. Ook zijn er allerlei verwijzingen naar klassieke sciencefictionfilms opgenomen in The Rocky Horror Picture Show. Voorbeelden hiervan zijn o.a. te herkennen in het openingsnummer “Science Fiction Double Feature” dat verwijzingen bevat naar The Invisible Man en Forbidden Planet.

Participatie van het publiek

Het publiek speelt een grote rol bij vertoningen van The Rocky Horror Picture Show. Bezoekers verkleden zich vaak als personages uit de film, ze reageren met kreten en voorwerpen op gebeurtenissen in de verhaallijn en doen mee met de liedjes en dans. Voornamelijk in de Verenigde Staten wordt er enthousiast meegespeeld door het publiek, zo wordt er bijvoorbeeld met waterpistolen over het publiek gespoten tijdens de regenscène uit het begin van de film. Ook komt het voor dat een groep amateurs de film naspeelt op een podium voor het witte doek waarop de film wordt vertoond. De bezoekersparticipatie bij de film heeft zich verspreid over de hele wereld. In Duitsland is zelfs een bioscoop in München waar de film sinds 24 juni 1977 wekelijks wordt vertoond. De bezoekers krijgen daar een speciale kit om mee te kunnen doen met de film. De kit bestaat o.a. uit rijst, een cracker, een fluitje en natuurlijk een instructieblad voor de Time Warp zodat de bezoekers mee kunnen dansen. De bezoekers worden hier ‘patrons’ genoemd. Een typische bezoekersparticipatie is te zien in de film Fame uit 1980, waarin de personages Doris Finsecker, gespeeld door Maureen Teeft, en Ralph Garcey, gespeeld door Barry Miller, een voorstelling van de Rocky Horror Picture Show bezoeken in het 8th Street Playhouse in New York. Van de bezoekers of ‘patrons’ wordt verwacht dat ze rekwisieten meenemen naar de film, rekwisieten die vaak gebruik worden zijn:

• Waterpistolen: om water over het publiek te schieten tijdens regenscènes.
• Kranten: om onder te schuilen tijdens de regen.
• Rijst: om te gooien tijdens de huwelijksscène van Ralph en Betty.
• Crackers: om te laten kraken tijdens de toost bij het diner.
• Toiletpapier: om door de zaal te gooien als Brad “Great Scott!” roept. Scott is namelijk ook een toiletpapiermerk, bij voorkeur worden rollen van dat merk gegooid.
• Confetti en een feestmuts: worden gebruikt tijdens het feliciteren van Rocky Horror.
• Een bel of klokje: om te laten rinkelen bij de tekst “When we made it, dit you hear a bell ring?”

Muziek

In de film zijn 16 nummers te horen, waarvan zowel de tekst als de muziek van Richard O’Brien afkomstig is. De nummers worden gezongen door de acteurs van de film. Alleen de zangpartijen van Peter Hinwood (Rocky Horror) werden ingezongen door iemand anders. Jim Sharman liet de zangstem van Rocky Horror inzingen door Trevor White. De volgende nummers zijn in de film te horen, gesorteerd volgens de volgorde in de film:

1. Science Fiction Double Feature (Richard O'Brien)
2. Dammit Janet (Barry Bostwick, Susan Sarandon)
3. Over At The Frankenstein Place (Barry Bostwick, Susan Sarandon, Richard O'Brien)
4. Time Warp (Richard O'Brien, Nell Campbell, Patricia Quinn, Charles Gray)
5. Sweet Transvestite (Tim Curry, Richard O'Brien, Patricia Quinn, Nell Campbell)
6. I Can Make You A Man (Tim Curry)
7. Touch-a, Touch-a, Touch Me (Susan Sarandon, Patricia Quinn, Nell Campbell)
8. Eddie (Jonathan Adams, Tim Curry, Meat Loaf, Barry Bostwick, Nell Campbell, Charles Gray)
9. The Floor Show (Barry Bostwick, Susan Sarandon, Nell Campbell, Trevor White)
10. Don’t Dream It (Tim Curry)
11. Wild And Untamed Thing (Richard O'Brien, Tim Curry)
12. I’m Going Home (Tim Curry)
13. Super Heroes (Barry Bostwick, Susan Sarandon)
14. Whatever Happened To Saturday Night (Meat Loaf)
15. The Sword of Damocles (Trevor White)
16. Science Fiction Double Feature (Richard O’Brien)

De muziek in The Rocky Horror Picture Show is zeer geliefd bij de fans. Tijdens voorstellingen in het theater en vertoningen in de bioscoop worden de nummers enthousiast meegezongen. Naast de film worden er ook cd’s verkocht met de nummers uit de film.

Time Warp

De Time Warp is een van de liedjes uit The Rocky Horror Picture Show, bij het nummer hoort een eenvoudige dans. De Time Warp is een onderdeel van de film waarbij de publieksparticipatie volop aanwezig is, de bezoekers zingen en dansen enthousiast mee. De tekst van het nummer bestaat voornamelijk uit dansinstructies waarbij gezongen wordt welke bewegingen je moet maken. Omdat de dans zeer eenvoudig is kan het hele publiek meedoen. Aan het einde van het nummer laten de dansers zich dramatisch op de grond vallen.

De Time Warp dansen

• Spring naar links.
• Stap 4 keer met je rechterbeen naar rechts, waarbij je op dezelfde plaats blijft staan.
• Plaats je handen op je heupen.
• Draai je knieën naar binnen en beweeg met je heupen 2 keer naar voor en achter.
• Draai een rondje met je heupen.
• Spring naar links.
• Spring naar rechts.
• Stap 4 keer met je rechterbeen naar rechts, waarbij je op dezelfde plaats blijft staan.
• Spring naar links.
• Spring naar rechts.
• Stap 4 keer met je rechterbeen naar rechts, waarbij je op dezelfde plaats blijft staan.
• Val op het einde van het nummer dramatisch op de grond.

Op YouTube staan veel filmpjes met uitleg over hoe je de Time Warp danst, waarbij alle bewegingen uitgelegd en voorgedaan worden.

The Rocky Horror Picture show in Nederland

In Nederland is The Rocky Horror Picture Show nog altijd een succes, de film wordt anno 2019 nog steeds vertoond in Nederlandse bioscopen. Ook wordt er een Nederlandse versie van de musical productie gemaakt die gebaseerd wordt op de cultfilm. De hoofdrol van Dr. Frank-N-Furter wordt gespeeld door de in Nijmegen geboren Sven Ratzke. Ratzke had o.a. succes met de shows Starman en Where Are We Now die een repetoire van David Bowie bevatten. De première van The Rocky Horror Picture Show vindt plaats in september 2021 in het DeLaMar Theater in Amsterdam.