De fascinatie voor science fiction (-films)

Wat maakt science fiction voor velen zo aantrekkelijk? De films ET, Frankenstein, Star Wars, The Matrix of Star Trek … stuk voor stuk hitfilms. Is de fascinatie van science fiction films de fascinatie van het onbekende of het mogelijke? Het onbekende trekt mensen aan. De filmstudio’s spelen in op de nieuwsgierigheid naar het onbekende en mogelijke voor de toekomst. Schrijvers en regisseurs kunnen hier hun eigen fantasie gretig botvieren.

Leven op aarde en daarbuiten?

We vragen ons immers al jaren af of er buiten de mens op aarde nog een levensvorm is. Waarom zou op aarde de enige levensvorm zijn? We smullen van de berichtgeving van NASA als er ontdekt is dat er op een planeet ooit leven is geweest. Toch is de bevrediging niet groot genoeg, want het mooiste zou zijn als er ergens nog leven is en al helemaal als het gaat om leven waar de mens mee kan communiceren.
Denk aan het goedaardige “persoontje” in de vorm van E.T. of de vechtmachines in de Star Wars films of het onheilspellende van reptielachtige in de Alien films.
De aarde mag niet ten ondergaan, dus de meeste films bieden een opening voor de toekomst en lopen uiteindelijk goed af.

De fascinatie is niet van de laatste jaren, want sinds het begin van de filmhistorie zijn deze films er al. Ten tijde van de stomme film werd er al zo nu en dan een science fiction film gemaakt. A Trip to the Moon uit 1902 of Dr. Jekyll and Mr. Hyde uit 1912 zijn goede voorbeelden. In de periode van oorlog willen mensen meer “feel good” films, dus tussen 1930 en 1950/1955 zijn er hooguit wat B-films in dit genre gemaakt. Op het moment dat de economie weer volop stoom was en iedereen het langzaam maar zeker financieel beter kreeg, stak de nieuwsgierigheid de kop weer op. Eind jaren zestig begin jaren zeventig kwamen A Space Odyssey, Close Encounters of the Third Kind en de Star Wars films uit en waren een voor een regelrechte hits.

De filmindustrieontwikkeling stond niet stil en de kwaliteit van trucage werd steeds beter. Een goed voorbeeld is Independence Day uit 1996 of de 3 Matrix films.

De toekomst

De toekomst is onbekend, onzeker en kan tegelijkertijd ook weer kansen bieden. Eerdergenoemde films als Independence Day en The Matrix spelen hier op in. De techniek blijft zich ontwikkelen en zoals er in deze films met techniek wordt omgesprongen zou enig moment ons “heden” kunnen zijn. Het onbekende, de onzekerheid maar tegelijkertijd ook de romantiek van een nieuw type held die de techniek van de toekomst optimaal gebruikt is smullen voor de filmindustrie en voor degene die de films gaat bekijken. Even wegdromen in de toekomst. Science Fiction dus…

Boeken

Er zijn veel boeken verschenen met overzichten. Enkele voorbeelden zijn:
The Science Fiction Film Reader van Gregg Rickman
The Overloop Film Encyclopedia, S.F. van Phil Hardy