Fred Astaire - iconische danser, acteur en zanger

In een zwart kostuum met een zwarte hoed op en een wandelstok in de hand, tapdanste Fred Astaire zich regelrecht het collectief geheugen in. De iconische danser/acteur begon zijn carrière al toen hij vijf jaar oud was. Hij trad op in revues met zijn zus Adele. Hij danste, zong, speelde accordeon en piano. Ook toen droeg hij een zwart kostuum en een zwarte hoed, al was dit toen meer om het lengteverschil tussen hem en zijn oudere zus te compenseren. In de jaren dertig ging Fred in Hollywoodfilms spelen. Dit waren in eerste instantie dansfilms. Hij was zo talentvol dat hij een cameravolgmethode bedacht zodat duidelijk te zien was dat hij en zijn partner echt dansten en de complete dansscène in één take werd opgenomen.

Fred Astaire, een dansende kleuter

Fred Astaire (Omaha, Nebraska, 1899 - Los Angeles,1987) was nog maar vijf jaar toen hij met zijn drie jaar oudere zus Adele (1896 - 1981) begon op te treden. Ze traden toen nog op onder de naam Austerlitz, zoals hun achternaam oorspronkelijk luidde. Zijn moeder maakte hier later Astaire van. Broer en zus traden de eerste jaren op in vaudeville (een soort revues) waar ze dansten, zongen, acteerden, piano en accordeon speelden. Fred had als kleuter geen zin in de danslessen en deed gewoon zijn zus na, die wel de danslessen volgde. Door zijn danstalent imiteerde hij de dansbewegingen perfect. Toen hun vader, een brouwer, zijn baan verloor in 1905, vertrok het gezin naar New York. Hun moeder zag het talent van de twee kinderen als een manier om een mooie toekomst op te bouwen. In New York gingen broer en zus naar een theateropleiding. Toen hun vader terugkeerde naar Omaha, bleef Fred met zijn zus en moeder in New York om de theateropleiding af te maken.

Broadwayproducties
Op het podium droeg de kleine Fred een zwart kostuum en een hoge hoed. Deze hoed was bedoeld om het lengteverschil met zijn zus te compenseren. Na een aantal jaar van succesvol optreden, werd er een pauze ingelast. Dit was opgelegd door de Wet op de Kinderarbeid. Daarnaast konden de acts door het grote lengteverschil tevens niet meer goed uitgevoerd worden. Tijdens de noodgedwongen pauze groeide Fred, waardoor het lengteverschil tussen hem en zijn zus minder werd. Hierna dansten broer en zus succesvol verder. Het komische element in hun shows werd veroorzaakt door hun wederzijdse plagerijen op het podium. Rond 1917 deden ze geen vaudeville meer, want ze werden gevraagd voor Broadwayproducties. Toen Fred rond de achttien jaar was, werd duidelijk dat hij een groter danstalent was dan zijn zus. Haar talent lag meer in haar humor en timing. In 1923 bracht hun succes hen tot aan theaters in Londen.

Fred Astaire van Broadway naar Hollywood

In 1932 hadden ze als duo meer succes dan ooit op Broadway. Tot schrik van Fred stopte Adele met dansen in die periode, omdat ze ging trouwen. Ze ging met haar man in Schotland wonen. Fred die zelf een jaar later trouwde, wilde geen vaste danspartner meer hebben en deed auditie voor Hollywoodfilms. Er waren vanwege zijn te gewone uiterlijk en grote oren, twijfels over zijn succes op het filmdoek, maar zijn souplesse en charme deed de filmbazen toch overtuigen. Fred kreeg in 1933 in de film 'Dancing Lady' een dansrol die veel indruk maakte op de filmbazen. Voor de film die een jaar later werd gemaakt, 'Flying Down to Rio', werd hij tegen zijn zin toch aan een danspartner gekoppeld. Deze danseres was Ginger Rogers (1911 - 1995). Hij was technisch gezien een briljante danser, Ginger moest het meer hebben van haar sterke uitstraling. Het was meteen duidelijk dat er een speciale chemie tussen Fred en Ginger was als zij samen dansten. Hun bewegingen waren vloeiend en soepel. De sfeer was liefelijk en sprookjesachtig. Ten tijde van The Great Depression in Amerika zorgde het dansende koppel voor momenten van zorgeloosheid voor het bioscooppubliek.

Fred en Ginger, een dansend droomkoppel

Fred was een perfectionist en een onzekere man. Zijn zus noemde hem daarom spottend Moaning Minnie. Als Fred danste, zag het er makkelijk en soepel uit. Er ging echter heel veel training aan vooraf. Zowel hij als zijn danspartner wilden dat het resultaat van de trainingen en hun danstalent te zien was voor het publiek. Ze bedachten daarom een nieuw soort cameratechniek. Voorheen werd alles in fragmenten gefilmd; zij wilden als geheel te zien zijn, zonder knipwerk. Het moest een onafgebroken dansscène zijn waarbij de camera hen volgde.

Fred en Ginger maakten samen tien dansfilms. Ze deden zowel aan ballroomdansen als aan tapdansen. Ze dachten dat 'The Story of Vernon and Irene Castle' in 1939 hun laatste gezamenlijke film zou zijn. Maar in 1949 kwamen ze toch weer bij elkaar en dansten ze als vanouds samen in 'The Barkleys of Broadway'.

Na films met Ginger Rogers, heeft Fred Astaire nog andere films met andere danspartners gemaakt. Hem is vaak gevraagd zijn favoriete danspartner te noemen. Iedereen vermoedt Ginger Rogers; ze hebben immers 10 dansfilms samen gemaakt en met haar brak hij door in Hollywood. Fred Astaire heeft zich echter nooit laten verleiden tot het noemen van een naam. Het gerucht ging dat hij en Ginger altijd ruzie hadden. Maar afgezien van plagerijen en stress tijdens de keiharde trainingen, werden de geruchten over ruzies door hem altijd ontkend.

Puttin' on the Ritz

Puttin' on the Ritz is misschien het meest gedenkwaardige tapdansnumner aller tijden. Fred Astaire bracht het uit in 1946 en dat jaar ging hij met pensioen. De uitdrukking 'Puttin 'on the Ritz' is een soort straattaal. The Ritz was een deftig hotel om een date mee naar toe te nemen. 'Puttin' on the Ritz' betekende zoiets als: zich mooi en deftig kleden om een date (i.c. een meisje) mee uit te nemen.

Meerdere pogingen om met pensioen te gaan

Fred probeerde meerdere keren met pensioen te gaan. Dit kon theoretisch gezien al toen hij in de dertig was, aangezien hij als kleuter was begonnen met werken. Er kwam echter steeds weer wat leuks op zijn (dans)pad en na een paar jaar hervatte hij zijn werkzaamheden weer. Toen hij in 1946 weer met pensioen probeerde te gaan, hield hij dat een paar jaar vol. Hij startte een dansschool en vermaakte zich met zijn paarden. Enkele jaren later ging hij weer volop werken, al waren het (bijna) geen dansfilms meer. Hij legde zich meer toe op serieuze rollen in drama's en hij ging meer tv-werk doen. Behalve dansen en acteren, bleek Fred Astaire ook nog te kunnen zingen. Hij bracht meerdere jazzalbums uit. In 1966 verkocht hij zijn dansschool.

De dood van een iconische danser en filmster

Toen de eerste vrouw van Fred Astaire overleed aan longkanker, wilde hij niet meer verder werken. Hij was in staat alle kosten van de productie die hij op dat moment draaide, op zich te nemen. Uiteindelijk heeft zich over laten halen en is de film met hem erbij toch afgemaakt.

Fred Astaire maakte dertig dansfilms in vijfentwintig jaar. Hij deed aan ballroomdansen en tapdansen. Hij bleef werken tot hij in de tachtig was. Ook trouwde hij met zijn tweede vrouw toen hij in de tachtig was.

Fred Astaire stierf in het bijzijn van zijn tweede vrouw aan een longontsteking op 22 juni 1987 in Los Angeles.