Ambient muziek: achtergrondmuziek met een bepaalde sfeer

Waarschijnlijk hebben de meesten wel eens bepaalde ambient muziek gehoord zonder dat je precies wist hoe die muziek nu precies werd genoemd. Dit artikel gaat jullie enige duidelijkheid verschaffen over wat ambient muziek is, welke stijlen en artiesten er zijn, maar ook wat het verschil is met andere soorten muziek. Ambient muziek probeert bij de luisteraars een bepaalde sfeer op te roepen die over het algemeen rustgevend en kalmerend is, maar in bepaalde stijlen ook een beangstigende en hypnotiserende innerlijke ervaring teweeg kan brengen. In principe kan ambient muziek ieder gevoel opwekken dat je maar kunt bedenken. Een bekende naam in de wereld van de ambient muzikanten is Brian Eno, hij geldt als één van de pioniers op dit gebied.

Wat is ambient?

Ambient muziek is een bepaalde vorm van achtergrondmuziek en probeert een specifieke sfeer bij de luisteraar op te roepen door de eigenaardige en ongewone klanken akoestisch en atmosferisch te versterken. Het maken van soundscapes wordt meer benadrukt dan het creëren van een lied of compositie. De muziek komt doorgaans heel helder over en kan de luisteraar leiden naar een ervaring van kalmte en innerlijke rust zodat het gevoel groeit dat er ruimte vrij komt om te denken. Maar er kan ook een duistere zwartgallige en depressieve sfeer worden gecreëerd. Er wordt vooral gebruik gemaakt van elektronische muziekinstrumenten zoals de synthesizer, de sampler en de sequencer. In essentie legt ambient muziek de klemtoon op toon en sfeer boven traditionele structuur of ritmiek. Ambient muziek is vaak zeer conceptueel en experimenteel qua stijl, waardoor men zegt dat het een sfeerbepalende, visuele en niet opdringerige gewaarwording veroorzaakt.

Geschiedenis en Ontwikkelingen

Brian Eno wordt gezien als de pionier die in de jaren 70 de ambient muziek bekendheid gaf, maar eigenlijk was er begin vorige eeuw al experimentele muziek van de Italiaanse soundscape artiest Russolo die in 1913 industriële geluiden in zijn kunstwerken verweefde. De echte doorbraak van de ambient kwam in de jaren 90 van de vorige eeuw met de opkomst van de ambient house, hoewel dit strikt gezien geen echte ambient muziek meer is omdat door de combinatie met acid-house er ritmische klanken aan toegevoegd worden. De zogenaamde Chillout muziek begon binnen de Britse ecstacy (XTC) drugscultuur, die van origine gespeeld werd in downtempo ‘chillout rooms’, waar naast de hoofd dansvloer in aparte ruimte’s ambient, dub en downtempo beats werden gespeeld om de trippende geest te kalmeren. Met de opkomst van internet, de homecomputers en later de laptop is ambient muziek gemakkelijk de huiskamer binnengekomen. Ook is het vrij éénvoudig te maken, mits je de juiste software installeert en een goede synthesizer of keyboard koopt. Het aantal releases is hierdoor enorm is gestegen, zo sterk zelfs dat je er een beetje flabbergasted van wordt.

Stijlen/ Artiesten / Festivals / Zenders

Ambient kan onderverdeeld worden in een aantal subgenres, dit zijn: Dark Ambient, Drone Music, Lowercase, Black Ambient, en Detroit Techno. Verder heeft ambient raakvlakken met Ambient House, Ambient Industrial, Spacemusic en Ambient Dub, maar ook met New Age en medische relaxatie muziek. Enkele vrij bekende ambientartiesten zijn:

• Ambeon,
• Aphex Twin
• Biosphere (Geir Jenssen)
• Boards of Canada
• C418
• Harold Budd
• Brian Eno
• Enya
• Jean-Michel Jarre
• The KLF
• Moby
• Mortiis
• The Orb
• Steve Roach
• Sigur Rós
• Tangerine Dream
• Klaus Schulze
• Ulver
• Vangelis
• Erez Yaary

Op internet zijn een aantal radiozenders te vinden die ambient muziek streamen zoals Ambient Sleeping Pill, Groove Salad (Soma FM) en de Sleepbot Environmental Broadcast. De Sleepbot zend vooral ambient drones uit waardoor je je innerlijk erg rustig, relaxed en kalm door gaat voelen; Groove Salad streamt techno ambient en de stijl kan worden omschreven als lekkere downtempo muziek met ritmische invloeden.

Sinds 2009 wordt in het Duitse Wuppertal in oktober ieder jaar een ambient festival gehouden. De naam van het festival is Phobos en is opgezet door de band Phelios; het festival is gericht op ambient en soundscape muziek.

Effect op de gezondheid psyche en gemoed

Juist omdat ambient muziek probeert een bepaald gevoel te creëren wordt de muziek veelvuldig gebruikt om je relaxed en kalm door te voelen. Sommige tracks zijn goed om de innerlijke focus op bepaalde mentale voorstellingen vast te houden. De laatste decennia is er steeds meer bekend geworden over het effect van muziek op de gezondheid en de geest dan wel het gemoed. Bepaalde toonhoogtes maken mensen soezerig en slaperig, of juist heel erg vervuld van blijdschap en opgetogen. Andere klanken zorgen ervoor dat de aandacht afgeleid wordt van wat er gesproken wordt waardoor ambient een ondersteuning kan zijn bij therapie en healing. De exacte afstemming van een bepaalde frequentie van het geluidsspectrum wordt gebruikt als helend middel om DNA te herstellen. Zo kun je ambient tracks gebaseerd op de frequentie van 528 Hertz beluisteren om de energieën van het hartchakra in balans te brengen en te herstellen. De healende drone ambient muziek wordt ervaren als erg prettig om te horen en wekt gevoelens op die liefdevol, verfrissend en versterkend zijn.