Waar ga jij naartoe vandaag? - Muziek in NS-reclames

Met het thema ‘Waar ga jij naartoe vandaag?’ zijn vanaf medio 2014 zes commercials van de Nederlandse Spoorwegen op de televisie te zien. In de reclamespotjes waarin de reiziger centraal staat wordt gewezen op het bestaan van verschillende abonnementsvormen. Elke commercial vertelt zijn eigen verhaal en wordt van begin tot eind ondersteund door een lied dat bij het filmpje past. Op 3 september 2018 is aan de serie een zevende commercial toegevoegd met de titel 'Proef de vrijheid'.

Muziek leidraad in NS-reclames

Na diverse commercials met het duo Nick en Simon in de hoofdrol lanceert de NS vanaf medio 2014 een nieuwe serie. Met behulp van het onafhankelijke reclamebureau N=5 komen de Nederlandse Spoorwegen met een zevental nieuwe reclames waarin de mooie kanten van het reizen met de trein worden vertoond. In alle commercials wordt gebruik gemaakt van passende muziek.

‘Waar ga jij naartoe vandaag?’

Het overkoepelende thema van de serie is ‘Waar ga jij naartoe vandaag?’. Kenmerkend voor de commercials, met titels als ‘Pianoman’, ‘The First Day’, ‘De wals’, ‘Jongetje’, ‘Hondje’, 'Wat houdt je tegen?' en 'Proef de vrijheid', is dat ze worden ondersteund door muziek van respectievelijk Billy Joel, Bright Eyes, Leonard Cohen, Bob Dylan, Charly Luske, Jacques Dutronc en Aretha Franklin.

Piano Man – Billy Joel

Van Billy Joel verschijnt in 1973 het nummer Piano Man. De pianist in dit nummer is de muzikant die ’s avonds in een bar de regelmatig terugkerende gasten moet vermaken. Hij laat de mensen meezingen en hun dagelijkse beslommeringen vergeten.

In juni 2014 is de eerste NS-commercial te zien met het thema ‘Waar ga jij naartoe vandaag?’ Een jongeman verlaat zijn huis, doet zijn oordopjes in (hij luistert naar Piano Man), fietst naar een station ergens in West-Friesland en hij pakt in Haarlem de trein naar Rotterdam. Eenmaal in Rotterdam aangekomen neemt hij duidelijk in een impuls de trein naar Londen waar hij later een taxi neemt naar Ricky’s Pianobar. In deze bar speelt een pianist het nummer Piano Man.

Deze reclamespot wil het gevoel geven dat je zo nu en dan de dag moet plukken en op reis naar een willekeurige bestemming kunt gaan. Opvallend detail: deze reclame laat zien dat vertragingen geen ongewoon verschijnsel zijn; de trein naar Rotterdam van 10.29 uur heeft vijf minuten vertraging.

First Day Of My Life – Bright Eyes

De Amerikaanse ‘alternative rock band’ Bright Eyes bestaat uit de vaste leden Conor Oberst en Mike Mogus. Midden jaren negentig verschijnt het eerste werk van de groep maar het meeste succes hebben ze met het in 2005 uitgebrachte album I’m Wide Awake, It’s Morning. Eén van de nummers hierop is First Day Of My Life dat, behalve in een commercial voor de NS, tevens wordt gebruikt in twee speelfilms (o.a. The Bubble) en in een aflevering van de Amerikaanse comedyserie Chuck.

In de commercial die het bestaan van de NS-Business Card moet promoten en waarin First Day Of My Life wordt gebruikt, zien we een alleenstaande vader met twee jonge kinderen. Vanaf het opstaan gaat er van alles mis: in de badkamer, in de keuken, onderweg op de fiets. Als hij de kinderen bij school heeft afgezet en doorgaat naar zijn werk komt hij op Den Haag HS in een volle treincoupé. Tegenover een jonge vrouw is nog plaats maar als hij daar zit gooit hij tot overmaat van ramp zijn koffiebeker om. Het contact tussen de twee is dan gemaakt en aan het eind zien we dat de vrouw wegfietst en nog even naar de man zwaait.

Take This Waltz – Leonard Cohen

Take This Waltz is een lied van de Canadese zanger en componist Leonard Cohen (1934-2016). Oorspronkelijk staat het op Poets In New York, een album met liedjes van meerdere artiesten die zijn opgedragen aan de Spaanse dichter Frederico Garcia Lorca. In een afwijkende versie met viool en zang van Jennifer Warnes komt het op Cohen’s album I’m Your Man in 1988 te staan. De tekst van Take This Waltz is een vrije vertaling in het Engels door Cohen van één van Lorca’s gedichten.

De commercial die in het najaar van 2014 voor het eerst is te zien in het kader van NS International heeft als motto ‘De mooiste Europese bestemmingen’. De treinreis van een oudere dame gaat naar Wenen waar ze een emotioneel weerzien heeft met een oude vriend. In haar handbagage heeft ze een boek dat ze tijdens de reis inkijkt. Voorin het boek staan enkele regels, ondertekend met ‘Dein Christoph’. Eenmaal in Wenen gaat ze doelgericht naar een antiquariaat waar ze bij binnenkomst Christoph meteen herkent. Gelukkig voor de vrouw herkent hij haar ook, waarna ze elkaar omarmen en een dansje maken.

I Want You – Bob Dylan

In juni 1966 verschijnt van Bob Dylan het nummer I Want You als voorloper van zijn album Blonde On Blonde. Het lied is daarna al meer dan dertig keer door andere artiesten opgenomen, waaronder een Nederlandse vertaling van Herman van Veen op diens tweede album in 1969.

In de NS-commercial ‘Jongetje’ wordt I Want You gebruikt. We zien een jongetje dat geobsedeerd is door treinen. Tijdens het eten kijkt hij op zijn horloge en loopt van tafel weg om precies op tijd de trein langs zijn huis voorbij te zien komen. Zijn ouders hebben een auto en hij heeft nog nooit in een trein gezeten. Om toch een keer met de trein te kunnen reizen verstopt hij de autosleutel van zijn moeder. Deze legt hij pas weer terug in haar tas als hij met een tevreden blik naast haar in de trein zit.

NS maakt deze commercial om jonge ouders te wijzen op Kids Vrij waarmee kinderen van vier tot en met elf jaar op hun eigen OV-chipkaart gratis met hen kunnen meereizen, onder het motto ‘Met de trein gaat een wereld voor ze open’.

I Will Wait For You – Charly Luske

In de commercial met het thema ‘De trein brengt je bij elkaar’ zien we een jongeman die met een hondje vanaf station Den Haag Centraal onderweg is naar een afspraak met een jongedame... met eveneens een hondje. Zowel de jongelui als de hondjes kunnen het goed met elkaar vinden.

In deze NS-commercial is de Nederlandse zanger Charly Luske te beluisteren. Het nummer in deze reclame is I Will Wait For You dat in de jaren zestig door tientallen zangers en zangeressen is opgenomen. Het lied van componist Michel Legrand is afkomstig uit de Franse musical ‘Les Parapluies De Cherbourg’ uit 1964 en heet oorspronkelijk Je Ne Pourrai Jamais Vivre Sans Toi. De Engelse tekst is van de Amerikaanse tekstschrijver Norman Gimbel.

Le Responsable – Jacques Dutronc

Onder het motto ‘Wat houdt je tegen?’ zien we twee oudere mannen, genaamd Hendrik en Fons, die in het bejaardentehuis aan het ontbijt snode plannen blijken te hebben. Ze sluipen het tehuis uit en gaan vanaf station 's-Hertogenbosch op stedentrip naar Parijs.

De boodschap van deze NS-campagne is nieuwe mensen ontmoeten, oude vrienden bezoeken, inspiratie opdoen of iemand verrassen. Oftewel, stel niet langer uit waar je zin in hebt.

De muziek die in de commercial is te horen is van Jacques Dutronc. De Franse zanger heeft in de zomer van 1968 in ons land zijn bekendste hit met Il Est Cinq Heures, Paris s'Éveille. Een jaar later komt hij nog eenmaal terug in de Nederlandse Top 40 (tot nummer 29) met Le Responsable. Het nummer dat in muzikaal opzicht enigszins doet denken aan I Can't Get No Satisfaction bestaat eveneens in een Engelse versie uit 2011 van de Britse muzikant Miles Kane.

Homeward Bound

In een eindejaarsfilm laat de NS in de laatste weken van december 2017, 2018 en 2019 zien dat van alle bestemmingen de allermooiste thuis is. Het motto is ditmaal ‘We hebben je het hele jaar overal naartoe gebracht. Maar de mooiste bestemming blijft toch thuis.’ In deze campagne wordt de muziek van Simon & Garfunkel’s Homeward Bound gebruikt. Het lied uit 1966 begint met de toepasselijke woorden ‘I’m sitting in the railway station, got a ticket to my destination’. Volgens N=5, het reclamebureau dat verantwoordelijk is voor de commercial, is de speciale re-recording die te horen is gemaakt door een zekere Chris & Jef.

Van de commercial is een interne variant gemaakt. Deze versie is alleen bedoeld voor alle NS-medewerkers die worden bedankt voor hun bijdrage en inzet om de Nederlandse reizigers overal naartoe te brengen. De opnames voor beide films zijn gemaakt door filmmaakster Jacobine van Hellemond.

You Make Me Feel Like A Natural Woman – Aretha Franklin

Op 3 september 2018 gaat de zevende NS-commercial in première onder de titel 'Proef de vrijheid'. In de reclame zien we twee meisjes onderweg naar wat uiteindelijk dezelfde bestemming blijkt te zijn. Tijdens de reis komen ze elkaar verschillende malen tegen en wordt al snel duidelijk dat er een vonk is overgeslagen.

Na eerdere commercials van onder meer de merken Maggi, IKEA en HEMA kiest ook NS voor het lhbt-thema als onderwerp van hun commercial. 'Eén appje, één moment, één blik kan je leven op zijn kop zetten. Dat hebben we allemaal wel eens meegemaakt. Je leven kun je niet plannen, je reis wel. Proef de vrijheid!', aldus de NS.

Het door Carole King en Gerry Goffin geschreven You Make Me Feel Like A Natural Woman ondersteunt deze commercial. Het lied is door hen speciaal geschreven voor Aretha Franklin wiens versie uit 1967 hier is te horen. In het achtergrondkoor van Natural Woman is The Sweet Inspirations te horen, inclusief Cissy Houston en de twee zussen van Aretha Franklin, Carolyn en Erma.