Muziekinstrumenten: idiofonen

Er zijn verschillende vormen idiofonen. Hieronder vindt u onder andere de buisvormige stampstok, klokken, gongs, vaten en staaf-idiofonen. Idiofonen worden onder verdeeld in acht basistypes. Hierbij wordt gekeken naar de manier waarop het geluid wordt voortgebracht. De acht basistypes worden hieronder toegelicht.

Stampende

Bij stampende idiofonen wordt het geluid voorgebracht door deze op de grond of een ander hard oppervlak te stampen. Onder dit type idiofonen vindt u onder andere stokken en buizen, maar ook tapschoenen.

Gestampte

Bij gestampte idiofonen komt het geluid niet van het voorwerp waarmee gestampt wordt, maar de oppervlakte waarop gestampt wordt. Hieronder vindt u onder andere gestampte putten of planken.

Geschudde

Bij deze idiofonen wordt het geluid geproduceerd door de idiofoon te schudden. Dit soort idiofonen worden uit vele verschillende materialen gemaakt en in zeer uiteenlopende stijlen. Onder geschudde idiofonen vallen onder andere de volgende types:

• Rammelaars
• Geraasmakers
• Klokken met een losse klepel

Percussie

Dit type idiofoon wordt ook wel aangeslagen idiofoon genoemd. Bij dit type wordt het geluid voortgebracht door er met een stok of iets soortgelijks op te slaan. Percussie idiofonen kunnen worden onder verdeeld in:

• Klokken
• Gongs
• Vaten
• Staven

Klokken kunnen nog verder onder verdeeld worden in: klokken met een vaste klepel en aangeslagen klokken. De staven kunnen nog verder onder verdeeld worden in: metallofonen, lithofonen en xylofoons.

Concussie

Bij dit type idiofonen wordt het geluid voortgebracht door twee of meer gelijke delen tegen elkaar aan te slaan. De meest bekende voorbeelden hiervan bij bekkens en kleppers.

Gewreven

Bij gewreven idiofonen wordt het geluid door wrijving voorgebracht. Soms worden twee voorwerpen tegen elkaar gewreven, zoals bij een zingende zaag. Bij andere gewreven idiofonen wordt er gewreven met een vochtige vinger, zoals bij zingende glazen.

Geraspte

Deze idiofonen hebben een gekerfd of geribbeld oppervlakte. Hierdoor produceren zij een reeks van korte tikken als er een stok overheen gehaald wordt. Onder dit type vallen onder andere benen raspen en het wasbord.

Getokkelde

Een getokkelde idiofoon heeft één of meer buigbare tongen die zijn bevestigd op een raam. Het geluid ontstaat door op de tongen te tokkelen. Hierbij kunt u denken aan een mondharp of sansa.

Geluid

Verschillende zaken zijn van invloed op het geluid van een idiofoon. Onder andere het materiaal waarvan de idiofoon wordt gemaakt en de wijze waarop het geluid wordt voorgebracht zijn erg belangrijk. Daarnaast heeft ook de vorm veel invloed op het soort geluid wat een idiofoon produceert.