Classificatie muziekinstrumenten

Volgens het systeem van Erich von Hornbostel en Curt Sachs kunnen muziekinstrumenten in ruwweg vijf groepen worden verdeeld. Bij dit systeem worden instrumenten in categorieën ingedeeld naar de manier waarop het geluid wordt geproduceerd. Dit systeem wordt door musicologen over de hele wereld geaccepteerd. Het systeem van Erich von Hornbostel en Curt Sachs werd in 1914 gepubliceerd. Bij dit systeem worden muziekinstrumenten onder verdeeld in vijf groepen, namelijk:

• Aërofonen
• Idiofonen
• Membranofonen
• Chordofonen
• Mechanische en elektrische instrumenten

Aërofonen

Onder deze groep vallen instrumenten waarbij het geluid wordt geproduceerd door de trilling van een luchtzuil. Aërofonen zijn onder te verdelen in vijf subgroepen:

• Fluiten
• Instrumenten met een enkel rietblad
• Instrumenten met een dubbel rietblad
• Instrumenten met een mondstuk
• Vrije aërofonen

Instrumenten met een mondstuk hebben een zeer oude geschiedenis. Ook fluiten bestaan al lang. Sinds het stenen tijdperk hebben fluiten een magische betekenis. In sommige volkeren worden fluiten nog gebruikt bij rituelen zoals bijvoorbeeld een ritueel voor een goede oogst of bij het overlijden van een geliefde. Ook vrije aërofonen hebben in sommige volkeren een magische betekenis. Een goed voorbeeld van een vrije aërofoon is een snorrobot. Rietinstrumenten komen oorspronkelijk uit het oosten. Tegenwoordig komen ze voornamelijk voor in Europa, Afrika en het Oosten. Ze zijn vaak ingewikkelder dan fluiten.

Idiofonen

Onder deze groep vallen instrumenten die gemaakt zijn van materialen die van nature klankrijk zijn. Ze kunnen op verschillende manieren worden bespeeld. De ontwikkeling van idiofonen zijn vele duizenden jaren geleden reeds begonnen. In die tijd sloeg de primitieve mens stokken, stenen en beenderen tegen elkaar om het ritme van klappende handen en stampende voeten te versterken. De belangstelling voor verschillende geluiden en toonhoogten zorgden voor de ontwikkeling van instrumenten zoals de xylofoon en de gong. In westerse orkesten wordt veel gebruik gemaakt van verschillende percussie instrumenten die hier van afstammen zoals buisvormige klokken.

Membranofonen

Bij instrumenten uit deze groep wordt het geluid voortgebracht door vibratie van een gespannen membraan of vel. Er zijn twee subgroepen namelijk:

• Trommen
• Mirlitons

Het geluid bij een mirliton wordt geproduceerd door in het instrument te blazen of te neuriën. Bij trommen wordt het vel tot trilling gebracht door er met handen, stokken, omwikkelde stokken of brushes op te slaan. Trommen bestaan al minstens 4000 jaar. Hiervoor zijn onder andere bewijzen gevonden in Mesopotamië en Egypte. Tegenwoordig zijn trommen over de hele wereld populair en worden ze in vele verschillende stijlen gemaakt. Trommen zijn tevens belangrijk voor het geven van signalen en bij veldslagen. Sinds de 18e eeuw zijn trommen een belangrijk onderdeel van westerse orkesten.

Chordofonen

Hieronder vallen instrumenten waarbij het geluid wordt voortgebracht door het vibreren van snaren. Er zijn vijf subgroepen:

• Bogen
• Lieren
• Harpen
• Luiten
• Citers

De oudste en eenvoudigste Chordofoon is de muziekboog. Dit instrument komt voornamelijk voor in Afrika en in Zuid-Amerika. De oorsprong van harpen en lieren ligt ongeveer 5000 jaar geleden in het oude Egypte. Luiten hebben tevens een lange historie en behoren tot een van de meest populaire volksinstrumenten. In de 10e eeuw werd voor het eerst een strijkstok gebruikt voor het bespelen van een luit. Uit deze uitvinding is de moderne vioolfamilie voort gekomen.

Mechanische en elektrische instrumenten

Deze groep kan onder verdeeld worden in negen subgroepen:

• Speeldozen
• Carillons en klokkenspelen
• Mechanische muziekmakers
• Automatische piano’s
• Mechanische orgels
• Elektrische gitaren
• Elektro-mechanische instrumenten
• Elektrische orgels
• Radio-elektrische instrumenten

Het carillon werd reeds in de 13e eeuw in Noord-Europa ontwikkeld. Speeldozen werden rond het eind van de 18e eeuw ontworpen door Zwitserse horlogemakers. In de 19e eeuw werd de pianospeler ontworpen. Dit apparaat kon worden aangesloten op een gewone piano en was de eerste automatische piano. Het eerste radio-elektrische instrument werd in 1920 ontworpen.

De elektrische gitaar is een erg populair instrument die in veel moderne muziek gebruik wordt. De moderne elektrische gitaar is voort gekomen uit de akoestische gitaar. In tegenstelling tot de akoestische gitaar worden vibraties bij een elektrische gitaar elektronisch omgezet in geluid.