De mooiste samenzang ooit van de Beatles: ‘Because’

In 1801 schreef Ludwig van Beethoven zijn 14de sonate. Het zou zijn meest bekende worden en onder de naam ‘Mondscheinsonate’ wereldroem vergaren. Het was gewijd aan zijn leerlinge, de Oostenrijkse gravin Giulietta Guicciardi, een van de kandidates voor de titel van ‘onsterfelijke geliefde’. Toen hij het werk componeerde zal hij nooit gedacht hebben dat het de inspiratiebron voor een nummer van een van de populairste bands uit de rockgeschiedenis zou worden en nog minder dat een avant-gardekunstenares daartoe de aanzet zou geven.

Yoko, inspiratiebron

De avant-gardekunstenares heette Yoko Ono, de tweede vrouw van John Lennon, oprichter van die enorm populaire band The Beatles. Ono had in haar jeugd een klassieke piano-opleiding gevolgd en kon bijzonder goed piano spelen. Als ontspanning pleegde ze thuis klassieke stukjes te spelen. Toen John haar de ‘Mondscheinsonate’ van Beethoven hoorde vertolken, was hij in de wolken door de prachtige melodie. Hij vroeg Yoko de akkoorden van de compositie op te schrijven en achterstevoren te spelen. Op basis daarvan componeerde hij dan een van de mooiste Beatlesongs, ‘Because’.

Moog

Net als op George Harrisons ‘Here Comes the Sun’ werd een Moog-synthesiser gebruikt. Harrison had het instrument van de Amerikaan Robert ‘Bob’ Moog in de studio gehaald en ermee geëxperimenteerd aangezien er geen gebruiksaanwijzing voorhanden was. De Beatles waren de eerste groep die echt met het instrument experimenteerde. Andere groepen hadden de Moog al wel gebruikt, te weten The Doors, Simon & Garfunkel, The Monkees en The Byrds.

Meer dan op Harrisons nummer werd het instrument op ‘Because’ aangewend. Later zou John zeggen dat zijn nummer overgearrangeerd was en dat hij het eigenlijk opnieuw had willen arrangeren met minder Moog.

Close-harmony

Op ‘Because’ hoor je de prachtige samenzang van George, John en Paul McCartney. Deze close-harmony, die doet terugdenken aan de jaren vijftig, aan de Beach Boys en aan Crosby, Stills en Nash, kwam niet zomaar uit de lucht vallen. De drie Beatles hadden eerder al gemerkt dat er iets magisch ontstond als ze hun stemmen samen gebruikten. Dit hadden ze voordien uitgeprobeerd op de B-kantjes van singles. Zo ontstond ‘This Boy’, flipzijde van ‘I Want to Hold Your Hand’ (1963) en ‘Yes, It Is’, gekoppeld aan ‘Ticket to Ride’ (1965).

Op ‘Because’ hoor je niet minder dan negen stemmen simultaan, het zijn drie laagjes close-harmonyzang van George, John en Paul, hetgeen een verbluffend resultaat opleverde.

Yoko Ono en Ringo Starr

Volgens Paul, die niet echt op goede voet stond met Yoko Ono, werd er te weinig aandacht besteed aan de bijdrage die de avant-gardeartieste voor dit nummer had geleverd: niet alleen was ze met haar pianospel de rechtstreekse aanleiding tot de compositie van het nummer, maar hij kon zich moeilijk voorstellen dat John Lennon de tekst, die volledig rond de elementen aarde en lucht was opgebouwd, zonder hulp van zijn gade had geschreven.

Op de plaat hoor je de vierde Beatle, Ringo Starr, helemaal niet, omdat hij de minste zanger van de vier was. Naar verluidt zou hij via de koptelefoon het ritme hebben aangegeven, maar dat vind je niet terug op de opname.

Het nummer werd op het album ‘Abbey Road’ (1969) net voor de medley geplaatst.

Andere versies

• Gary Mc Farland (1969)
• Lynsey De Paul (1976)
• [Alice Cooper & The Bee Gees (1978)
• Pedro Aznar (1982)
• The Nylons (1994)
• Vanessa Mae (1998), instrumentaal
• Elliott Smith (1999)
• Solveig Slettahjell (2007)
• Martin John Henry (2009)
• Gerry Rafferty (2009)
• Alejandro Dolina (2011)

Lees verder

• Beatles: Beatlessongs verklaard (special)