Shocking Blue: Venus, de wereldhit van Robbie van Leeuwen

Shocking Blue behaalt met ‘Venus’ in februari 1970 de eerste plaats van de Amerikaanse hitparade. Geen enkele andere Nederlandse groep was dat tot dat moment gelukt. Nog twee kleine hits volgen en daarna is de Amerikaanse droom voor Shocking Blue voorbij. Maar niet voor ‘Venus’. Tweemaal zal de compositie van Robbie van Leeuwen terugkeren op de toppositie: als onderdeel van de medley van Stars On 45 en in de uitvoering van meidengroep Bananarama. Een onvergankelijk nummer dat tevens in een reclame van Gillette is te horen.

Robbie van Leeuwen

Robbie van Leeuwen is de componist en tekstschrijver van Venus. Voordat hij actief was met Shocking Blue had Van Leeuwen al deel uitgemaakt van enkele groepen waarvan The Motions het meest bekend is. Na elf hits, waarvan Wasted words tot de klassiekers mag worden gerekend, was hij op zoek naar een nieuwe groep om internationaal mee door te kunnen breken. Na enkele personeelswisselingen ontstond de Shocking Blue zoals die begin jaren zeventig in veel landen (waaronder Japan) grote successen zou behalen. De verkoop van Venus, hun bekendste nummer, staat wereldwijd op 7,5 miljoen exemplaren. In de tweede helft van de jaren zeventig zou Van Leeuwen nog twee ‘projecten’ opzetten, namelijk Galaxy Lin en Mistral.

Shocking Blue: Venus met een foutje

Venus, afkomstig van het album At home, wordt in Nederland voor het eerst op single uitgebracht in de zomer van 1969.
Het lied wordt gezongen door Mariska Veres en is geschreven door gitarist Robbie van Leeuwen.

Goddess

Met de wereldwijde release van het nummer later dat jaar ontstaat een interessant vertaalprobleem. Oorspronkelijk schreef Van Leeuwen de eerste regel van het nummer met een fout: in plaats van ‘the goddess on the mountain top’ schreef hij ‘the goddness on the mountain top’. In latere versies van Venus is dit gecorrigeerd maar in de originele uitvoering is duidelijk te horen dat Mariska ‘goddness’ zingt.

Gelijkenis met ‘The banjo song’

Venus staat te boek als zijnde van Robbie van Leeuwen, maar er zijn wel diverse nummers die bij het componeren bewust of onbewust in zijn hoofd lijken te hebben meegespeeld.

The banjo song

Er is grote gelijkenis met The banjo song, een compositie van Tim Rose uit 1963. Het werd uitgevoerd door The Big 3, waarvan naast Rose ook onder andere Cass Elliott (later van The Mamas & The Papas) deel uitmaakte. Zowel de baspartij, het gitaarintro, de melodie als de gehele opbouw van The banjo song vertonen grote gelijkenissen met Venus. Tim Rose heeft Van Leeuwen echter nooit van plagiaat beschuldigd. Zijn nummer was ook een bewerking. Rose had de tekst van een oud Amerikaans lied uit 1848, getiteld Oh! Susannah!, gebruikt maar voorzien van een compleet nieuwe melodie.

Pinball wizard / Get back

De opvallende gitaaropening van Venus vertoont veel overeenkomsten met Pinball wizard van The Who, terwijl het korte instrumentale stuk tussen het eerste refrein en het tweede couplet geleend lijkt van Get back van The Beatles. Beide voorbeelden zijn uitgebracht in de lente van 1969.

Colossus Records

In de Verenigde Staten is Venus uitgebracht door Colossus Records. Dit Amerikaanse label, dat slechts enkele jaren heeft bestaan, was opgezet door Jerry Ross die tevens Venus had geproduceerd. Jerry Ross was in het verleden al succesvol geweest met onder andere Sunny (als producent) voor Bobby Hebb en I’m gonna make you love me (als componist). Bij Colossus Records staan in 1970 nog twee Nederlandse groepen gecontracteerd die tevens succesvol zouden worden in de hitparade, namelijk Tee Set en George Baker Selection. Opvallend is dat in de week waarin Venus uit de top 10 verdwijnt, Ma belle amie van Tee Set in de top 10 terecht komt. De Amerikaanse opvolger Mighty Joe komt nog tot een 43e plaats, maar daarna is het hitparadesucces aldaar afgelopen.

In navolging van het wereldwijde succes in 1970 wordt Venus in eigen land opnieuw uitgebracht. In de zomer van 1969 wordt een derde plaats bereikt en ook de heruitgave komt in Nederland niet hoger dan die derde plaats. Daarmee kun je zeggen dat Neerlands’ beroemdste popsong in eigen land nooit op nummer 1 heeft gestaan. Overigens heeft Shocking Blue met twee andere nummers in Nederland wel bovenaan gestaan.

Stars On 45

Het uit het begin van de jaren tachtig stammende studioproject Stars On 45 was een idee van producer Jaap Eggermont naar aanleiding van een in diverse discotheken circulerende Canadese bootleg (Alto Passion, Let’s do it in the 80’s great hits). Hierop was een montage te horen van bekende nummers in de oorspronkelijke versies. Om problemen met auteursrechten te vermijden maakte Eggermont met behulp van een aantal Nederlandse zangers en zangeressen een eigen uitvoering van de mix waarbij de originele versies zo exact mogelijk werden nagespeeld. Behalve uit een groot aantal Beatles-nummers bestond de medley uit Sugar sugar (oorspronkelijk van The Archies) en Venus.

Stars On 45 is een wereldsucces in 1981 en ontketent een ware medley-rage. Het nummer haalt in de Verenigde Staten op 20 juni 1981 de eerste plaats. Op zowel de fysieke single als in de gedrukte hitlijst staan de titels van alle liedjes vermeld, voorafgegaan door het woord ‘medley’. Hiermee is het de langste titel van een plaat ooit die bovenaan de lijst heeft gestaan. Vanwege die lange titelvermelding wordt ook Venus genoemd. De Amerikaanse versie van de single heeft niet het overbekende Stars On 45-intro maar begint meteen met Venus.

Bananarama

De Engelse meidengroep Bananarama brengt hun versie van Venus uit in 1986; de productie is in handen van het in de jaren tachtig invloedrijke Engelse trio Stock Aitken Waterman. Deze uitvoering weet eveneens de bovenste positie van de Amerikaanse hitparade te halen. Door dit wereldwijde succes is ook voor Bananarama Venus het belangrijkste nummer geworden (hun zogeheten 'signature song'). De begeleidende muziekvideo laat de drie leden van de groep in verschillende outfits zien, waaronder een duivel, een vampier en een Griekse godin.

Opmerkelijk is dat in Amerika zowel het origineel als de versie van Bananarama de eerste plaats op de hitparade haalden, terwijl in Engeland beide versies ook tot een gelijke hoogste positie kwamen, te weten nummer 8.

Don Pablo's Animals

In Engeland staat in juni 1990 het nummer in een bewerking van de Italiaanse producers Don Pablo's Animals op de vierde plaats. In deze instrumentale hip house mix is van Venus het intro gesampeld. De stem van Mariska Veres is er niet in te horen.

Wereldhit in reclame voor Gillette

Behalve dat Venus de afgelopen veertig jaar door tientallen andere artiesten is opgenomen is het nummer zeer geliefd gebleken om te gebruiken in diverse films, televisieseries en reclames. In deze laatste categorie vallen bijvoorbeeld de scheermesjes van Gillette Venus waarvoor zangeres en actrice Jennifer Lopez het boegbeeld is geweest (‘get your goddess showing’).