Nowhere Man: gebrek aan zelfvertrouwen

De Beatles waren baanbrekers op verschillende vlakken. Ze kwamen op het juiste moment de muziekscène opgestormd, maar in de loop der jaren doofde het succes niet uit zoals bij de meeste bands, maar wisten ze het door te trekken door steeds met iets nieuws of innoverends voor de dag te komen. John Lennon brak de ban van liefdesliedjes door over zichzelf en zijn emoties te gaan zingen. Zoals in het nummer ‘Nowhere Man’.

Oorsprong

De oorsprong van ‘Nowhere Man’ moet je zoeken in de eerste jaren van het immense Beatlesucces. In de film ‘A Hard Day’s Night’ wordt overduidelijk aangetoond wat succes voor het privéleven van sterren betekent: de groep werd waar ze ook speelden opgewacht door duizenden fans die hen achtervolgden waar ze ook gingen. In de film kun je enkele van die achtervolgingen meemaken. Ze waren immens populair vanwege hun catchy popsongs, makkelijk in het oor liggende melodieën die het publiek met graagte consumeerde.

Johns depressie

Deze toestand vond John Lennon moeilijk om te verwerken. Hij was eerder het intellectuele type die eigenlijk liever diepzinniger teksten wou schrijven in plaats van banale liefdesliedjes. Zo sukkelde hij in een depressie: hij was niet alleen ontevreden vanwege de soort teksten die ze maakten en hun gebrek aan privé, maar ook vond hij zich te dik wat hij later zijn Fat Elvisperiode noemde, voelde zich gevangen binnen het imago van de Beatles als de vier ideale schoonzonen die hetzelfde pak droegen daar waar hij meer de rock and roller in lederen jas was. Ook twijfelde hij steeds meer aan zijn talent en voelde hij zich niet zo lekker binnen zijn huwelijk met Cynthia Powell met wie hij een zoon, Julian, had. Dit alles zou uiteindelijk leiden tot druggebruik.

Een hemels geschenk

Zo stapte hij af en toe af van de liefdesteksten en begon over zijn eigen emoties te schrijven. Er waren al ‘I’m a Loser’ en ‘Help’ geweest en nu was er ‘Nowhere Man’, de zogenaamd ‘confidentiële’ Lennonsong. Hij had de opdracht gekregen binnen kort tijdsbestek voor de LP ‘Rubber Soul’ een extra nummer te schrijven, maar hij kreeg te maken met een writer’s block. Hij slaagde er maar niet in om wat dan ook op papier te zetten, wat zijn depressiviteit niet ten goede kwam. Als hij zelfs geen song meer kon schrijven, dan was er iets serieus mis, vond hij. Maar net als Paul McCartney die uit het niets ‘Yesterday’ had gecomponeerd, viel hem ‘Nowhere Man’ van het ene ogenblik op het andere in. Hij had vijf uur zitten tobben, stond op van de bank en plots overviel hem de inspiratie als een regenbui bij heldere hemel.

Zijn eigen diepzinnige weg

Met zulke nummers zette John zich af van de verhaaltjes van Paul. Hij ging steeds meer zijn eigen emoties in zijn nummers verwerken en wilde absoluut dat zijn teksten over iets gingen. Hij had veel bewondering voor Bob Dylan wiens teksten ook belangrijk waren en wezenlijke dingen beschreven. In de jaren zestig was het echter uniek dat een succesrijke popgroep zinnige teksten schreef en zong.

Reeds van in het begin van hun carrière waren de Beatles geliefd vanwege hun sprankelende samenzang. Het samenbrengen van de stemmen van John, Paul en George gaf prachtige resultaten en dit werd nog eens onderstreept in dit sterke Lennonnummer.

Yellow Submarine

De Nowhere Man zou later opduiken als getekend figuurtje in de film ‘Yellow Submarine’. Daar heet hij Jeremy Hilary Boob, Ph.D., een grootsprakerig kereltje met een gouden hart dat zijn eigen buste beeldhouwt. Hij heeft een blauw gezicht met een grote mond en roze oren, heeft ook een staart, spreekt in rijm en kan in een vingerknip voorwerpen veranderen, een tovenaar zeg maar. Hij woont in Nowhere Land.

Nowhere Boy

De biografische film over de jeugd van John Lennon die in 2009 uitkwam, heette trouwens ‘Nowhere Boy’, een duidelijke verwijzing naar deze mooi in drie stemmen gezongen Beatlesong. Het was een traditioneel concept om de stemmen van John, Paul en George samen te brengen, met ook deze keer een subliem resultaat.

Bekendste andere versies komen van The Settlers, The Carpenters, Jeff Lynn en The Smashing Pumpkins.