recensie

Zweedse Films: beste Zweedse films top 10 en introductie

Zweden is een land met een filmgeschiedenis die erg ver terug gaat. Uit deze geschiedenis hebben ze de juiste lessen weten te trekken, want het is uitgegroeid tot een van de meest interessante filmlanden. Veel mensen zijn bekend met de Zweedse misdaadseries en kinderfilms, maar er is nog zo veel meer te verkennen. De beste en meeste bekende Zweedse Films zullen hier besproken worden, zodat ook u zich in dit fascinerende filmland kunt verdiepen.

Een introductie tot de beste Zweedse Films

Veel Nederlanders zijn zonder het zich te realiseren fervente Zweedse filmkijkers. Als kind hebben we stuk voor stuk genoten van de ijzersterke Zweedse jeugdfilms en series. Jeugdfilms zoals ‘Ronja de Roversdochter’ (1985) en de ‘Gebroeders Leeuwenhart’ (1977) en series zoals ‘Pipi Langkous’ straalden een bepaalde gezelligheid en echtheid uit waar alle Nederlanders zich erg in kunnen vinden. Eigenlijk zijn de volwassen Zweedse speelfilms niet heel anders. Hoewel natuurlijk verhalend over serieuzere onderwerpen, brengen ook deze Zweedse films veel authenticiteit en intimiteit met zich mee. Zelfs met de Zweedse politie series zoals ‘Wallander’, ook immens populair, voelt men zich meer persoonlijk betrokken. Misschien juist omdat ze minder gelikt zijn dan Amerikaanse films en series, voelen ze veel echter, gemoedelijker en aandoenlijker aan. Daarnaast kan de hartverwarmende melodie van de Zweedse taal ook geen kwaad. Recentelijk hebben Deense films bijzonder goed gescoord, maar we moeten de Zweedse films niet vergeten.

Het gezicht van de Zweedse Cinema is natuurlijk de in 2007 overleden Ingmar Bergman. Zijn Films hebben de Zweedse Film echt op de kaart gezet. Zijn film ‘The Sevent Seal’ is met een 8.4 op IMDb nog steeds de hoogst gewaarde Zweedse Film ooit, en staat daarmee in de IMDb top 250. Zijn films gaan nu echter al een behoorlijk aantal jaren terug, maar worden nog steeds veel gekeken en bestudeerd door opkomende regisseurs. Maar ook in recente jaren weet de Zweedse film industrie hoge ogen te gooien. Met films zoals ‘As it is in Heaven’ heeft Kay Pollak internationale successen weten te behalen, waaronder een Oscar Nominatie. En natuurlijk is de Millennium trilogie zowel in de boekenwereld als in de filmwereld niet meer over het hoofd te zien. ‘Mannen die vrouwen’ haten heeft in 2009 over de hele wereld volle bioscoopzalen weten te trekken.

De top 10 is gebaseerd op welke Zweedse films vanaf 1980 de beste beoordeling hebben gekregen op de Internet Movie Database (IMDb). Dat houdt in dat er maar 1 Ingmar Bergman film op de lijst staat. Het is wel aan te bevelen om zijn films te bekijken. Vooral naast bovengenoemde Seventh Seal, de films Persona (1966) en Wild Strawberries(1957).

---

Beste Zweedse Films top 10

1. Fanny and Alexander – Fanny Och Alexander (1982)

Regie: Ingmar Bergman
Cast: Bertil Guve, Pernilla Allwin en Börje Ahlstedt
IMDb Rating: 8.2

Aan de voet van de twintigste eeuw groeien de kinderen van een regisseur en een actrice op in een Zweedse stad. Wanneer de vader vroegtijdig overlijdt, hertrouwt de moeder met de plaatselijke bischop. Tot groot verdriet van de kinderen moeten ze ook bij hem inwonen op zijn sobere, strenge kanselarij. Hier zullen de nodige dramatische voorvallen plaatsvinden. De kinderen vinden echter ook toevlucht tot het huis van een merkwaardige koopman, die tevens de minnaar is van hun grootmoeder.

De enige film van Ingmar Bergman op het lijstje. Het is tevens een van de laaste echt grote werken van de grootmeester. De film heeft maar liefst vier Oscars mogen ontvangen, waaronder beste Buitenlandse Film en beste Regisseur. Het is een van de meeste krachtige, adembenemende Zweedse films aller tijden.

2. Let the Right one in - Låt den rätte komma in (2008)

Regie: Tomas Alfredson
Cast: Kåre Hedebrant, Lina Leandersson en Per Ragnar
IMDb Rating: 8.1

Oscar is een twaalfjarige jongen woonachtig in de suburbs van Stockholm. Hij wordt gepest en zint op wraak. Hij krijgt kracht uit een onverwachte hoek als hij veriefd wordt op een merkwaardig meisje dat geen zonlicht kan verdragen. Hij komt erachter dat ze een vampier is hij weet niet wat hij met zijn gevoelens, een interessante combinatie tussen liefde en angst, aan moet.

Een van de meest bekende Zweedse speelfilms van de afgelopen jaren. Hoewel er in hollywood op dit moment natuurlijk sprake is van een vampier hype, lift deze film daar niet op mee. Het is zoveel meer dan alleen een vampier film. Het is vele malen intrigerender, intelligenter en genuanceerder.

3. Offret - The Sacrifice (1986)

Regie: Andrei Tarkovskij
Cast: Erland Josephson, Susan Fleetwood enTommy Kjellqvist
IMDb Rating: 8.0

De feestvreugde van Alexander zijn verjaardag wordt gedrukt door de aankomende nucleaire oorlog. Terwijl iedereen zich voorbereid op het naderende onheil, krijgt Alexandere merkwaardige dromen waarin hij de boodschap krijgt dat hij de oorlog kan voorkomen. Het enige wat hij moet doen is Maria opzoeken, waarvan gezegd wordt dat ze een heks is.

Tartovskij was een russische filmmaker die eenmalig een film in Zweden heeft opgenomen. Sommige mensen omschrijven de film als meer een spirituele reis dan een film. De film is vrij zwaar op de hand, en in plaats van dat je echt kunt spreken van een verhaallijn, is het meer een verkenning van het karakter Alexander. Deze Zweedse film is zeker de moeite waard, maar wordt geen luchtige zit.

4. Evil - Ondskan (2004)

Regie: Mikael Håfström
Cast: Andreas Wilson, Henrik Lundström en Gustaf Skarsgård
IMDb Rating: 7.8

Erik wordt van zijn eigen normale middelbare school afgetrapt wegens een vechtpartij. Hij wordt naar een priveschool gestuurd waar de oudere leerlingen de dienst uit maken. Erik wil eigenlijk alleen maar afstuderen en heeft absoluut geen zin om naar de oudere leerlingen te luisteren. Die zijn daar op hun beurt, op het zachtst gezegd, niet blij mee.

Deze Zweedse film was de inzending voor de Academy Awards in 2003 en kreeg een oscar nominatie voor beste buitenlandse film. Hoe onwaarschijnlijk het verhaal bij tjide ook mag zijn, de karakters voelen erg geloofwaardig en echt aan. De ontwikkeling van Erik van rebellerende jongen tot man, is een ontwikkeling die je met tevredenheid en vuur in je hart observeert.

5. Fucking Åmål (1998)

Regie: Lukas Moodysson
Cast: Alexandra Dahlström, Rebecka Liljeberg, Erica Carlson
IMDb Rating: 7.8

Twee jonge meisjes ervaren hoe het is om op te groeien als tiener in Zweden. Hoewel de twee meisjes erg van elkaar verschillen bloeit er een toch vriendschap op. Elin is het typische mooie en populaire meisje in de klas, verveeld in het kleine dorp en dromend van meer. Agnes is onzeker, verdrietig, maar bovenal in heimelijk verliefd op Elin.

Een bijzondere, vrije en gemoedelijke Zweedse film. Thema's zoals homoseksualiteit worden op een luchtige en natuurlijke manier in kaart gebracht. Het lijkt een erg realistisch beeld te geven van hoe het is om op te groeien in een klein dorp in zweden. Het is een van de meeste aangehaalde 'arthouse' films van Zweden.

6. Mannen die Vrouwen Haten - Män som hatar kvinnor (2009)

Regie: Niels Arden Oplev
Cast: Michael Nyqvist, Noomi Rapace, Ewa Fröling
IMDb Rating: 7.7

Op een eiland in het bezit van een machtige familie, de Vanger Clan, is Harriet Vanger zo'n veertig jaar geleden van de aardbodem verdwenen. Haar oom is nog steeds overtuigd dat het om moord gaat en dat de dader een familielid is. Hij huurt een journalist en een hacker in om de zaak opnieuw te onderzoeken. Zij stuiten op verontrustende, duistere geheimen en veel verzet.

Deze film is zonder twijfel de meeste gehypete Zweedse film van de laatste jaren. Gebaseerd op de immens populaire boeken van de overleden schrijver Stieg Larsson, weet deze film je constant op het puntje van je stoel te houden.

7. My Life as a Dog - Mitt liv som hund (1985)

Regie: Lasse Hallström
Cast: Anton Glanzelius, Tomas von Brömssen, Anki Lidén
IMDb Rating: 7.7

Ingmar en zijn broer wonen alleen met hun moeder totdat er wordt geconstateerd dat ze terminaal ziek is. Ondanks dat Ingmar door een erg moeilijke tijd heen gaat, wil hij graag geloven dat hij zo slecht af nog niet is, zoals in vergelijking met de sovjet hond Laika die de ruimte in wordt gestuurd. Om zijn moeder wat rust te geven, leven zijn broer en hij tijdelijk bij familieleden. Aldaar ontmoet hij mensen die zijn leven zullen veranderen.

Met maar liefst 2 oscar nominaties is deze film echt eentje om op je 'need to watch' lijstje te zetten. Het is een bijzonder krachtige en emotionele film die op een mooie manier ingaat op een hoe een jongen langzaam het overlijden van zijn moeder accepteert. Het is een van de beste coming of age films uit de jaren 80.

8. The Best Intentions - Den goda viljan (1992)

Regie: Bille August
Cast: Samuel Fröler, Pernilla August en Max von Sydow
IMDb Rating: 7.6

Niet een film van Ingmar Bergman, maar wel een film over de ouders van Ingmar Bergman. Beginnend in Uppsala, raakt zijn vader, een arme student in de theologie, verliefd op een dochter van een bijzonder rijke familie. Na het huwelijk verhuizen ze naar een klein dorp in het noorden van Zweden, waar zijn vader de functie van priester bekleed. Na enkele jaren kan zijn moeder het niet meer uithouden en gaat terug naar Uppsala. Zijn vader blijft.

Al dan niet geregisseerd door Bergman, is de film wel door hem geschreven. En dat is te voelen. Je wordt meegezogen in de complexe relatie van deze twee sterke, maar wilpelturige persoonlijkheden. Het is een bijzonder intelligente verhaling van liefde en strijd.

9. Maria Larssons eviga ögonblick - Everlasting Moments (2008)

Regie: Jan Troell
Cast: Maria Heiskanen, Mikael Persbrandt en Jesper Christensen
IMDb Rating: 7.5

In het Zweden van net na de eeuwwisseling, tenmidden van alle sociale veranderingen, oorlogen en tumult, wint Maria een Camera in een loterij. Maria is een jonge dame behorende aan de arme werkende klasse. Hoewel haar leven door de decennia heen, met zes kinderen en een gewelddadige man, niet gemakkelijk is, put ze veel kracht uit haar camera, die haar helpt de wereld te zien.

De tijdsgeest is zo goed overgebracht dat je vaak vergeet dat het niet een film is uit die tijd maar een film over die tijd. De kracht van Maria is inspirerend, vooral omdat het ook nog gebaseerd is op de herinnering van een bestaand persoon. Hoewel de film net niet genomineerd werd voor een oscar, is het gelukkig wel genomineerd voor een Golden Globe.

10. As it is in Heaven - Så som i himmelen (2004)

Regie: Kay Pollak
Cast: Michael Nyqvist, Frida Hallgren en Helen Sjöholm
IMDb Rating: 7.5

Een bijzonder succesvolle concert dirigent heeft genoeg van zijn drukke bestaan en verruilt het voor een eenzaam bestaan in zijn geboortedorp in noord Zweden. Hier wordt er al snel een beroep gedaan op zijn expertise door het koor van de dorpskerk. Hij kan zijn passie toch niet onderdrukken en gaat druk met hen aan de slag. Dit heeft een grote impact op de hele gemeenschap, maar ook op hem. Hij integreert in het dorp, maakt vrienden, maar ook vijanden en er is zelfs liefde in het spel.

De terecht voor een Oscar genomineerd film is een van de meeste prettige films om naar te kijken. De onbevooroordeelde blik die de regisseur werpt op het normale simpelere rurale leven, laat je de karakters onmiddelijk in je hart sluiten. Hoewel de relaties en de liefde op een erg natuurlijke manier worden verfilmd, verlies je jezelf al snel in de romantiek.

---

Alle bovenstaande Zweedse films zijn op DVD of Blu-Ray verkrijgbaar.

Lees verder

• Zweedse TV Series - de beste televisie uit Zweden
• Beste Nederlandse films top 10
• Deense Film: beste Deense Films top 10 en introductie
• Beste Franse films top 10