Olivia de Havilland: filmster uit 'Gone with the Wind'

Olivia de Havilland komt in 1916 ter wereld in Japan, maar haar moeder vestigt zich uiteindelijk met Olivia en haar zusje in de Verenigde Staten. Al vroeg houdt Olivia zich bezig met toneelspelen en op achttienjarige leeftijd maakt zij haar debuut in de filmwereld. Met de film 'Gone With the Wind' uit 1939 beleeft Olivia de Havilland uiteindelijk haar grote doorbraak in Hollywood. Ze wint gedurende haar carrière twee keer een Oscar voor 'Beste Actrice'. In de jaren vijftig vestigt Olivia zich in Frankrijk en komt haar carrière in rustiger vaarwater. Haar laatste rol speelt ze in 1988. De rivaliteit met haar zus Joan Fontaine is één van de meest besproken vetes in Hollywood.

Inhoud

• Hoe Olivia opgroeide
• Begin acteercarrière
• Doorbraak Hollywood
• Rechtszaak Warner Brothers
• Een filmster herrezen
• Vertrek uit Hollywood
• Met pensioen
• Rivaliteit zus Joan Fontaine
• Liefdesleven

Hoe Olivia opgroeide

Olivia Mary de Havilland zie het levenslicht op 1 juli 1916 in de Japanse stad Tokio. Ouders Walter en Lilian zijn twee Britten die elkaar ontmoetten in Japan. Walter was hier werkzaam als advocaat en Lilian als actrice en zangeres. Vijftien maanden na de geboorte van Olivia komt zusje Joan ter wereld. Doordat beide ouders Brits zijn vergaren Olivia en Joan bij hun geboorte het Britse staatsburgerschap. Moeder Lilian weet Walter over te halen om met het gezin terug te keren naar Engeland waar volgens haar een beter klimaat heerst voor de met hun gezondheid kwakkelende dochters.

In 1919 stapt het gezin De Havilland aan boord van het schip dat hen naar het thuisland zal brengen. Ze maken echter een tussenstop in San Francisco om de amandelontsteking van Olivia te behandelen. Als Joan vervolgens een longontsteking oploopt besluit Lilian zich met haar dochters definitief te vestigen in Californië. Vader Walter keert terug naar Japan om daar een nieuw leven te beginnen met de voormalig huishoudster.

Moeder Lilian hertrouwt in de Verenigde Staten met zakenman George Milan Fontaine. In 1922 gaat Olivia voor het eerst naar school aan de ‘Saratoga Grammar School’. Ze vervolgt haar studieloopbaan aan de ‘Los Gatos High School’ waar ze een goede publieke spreker blijkt te zijn en ook deelneemt aan de toneelclub. Dit zorgt voor botsing met haar strenge stiefvader, die haar verbiedt om nog deel te nemen aan buitenschoolse activiteiten. Als ze vervolgens de hoofdrol in een toneelstuk van school weet te bemachtigen stelt hij haar voor de keus om thuis te blijven of toch deel te nemen aan het stuk en niet meer thuis te mogen komen. Olivia kiest voor het laatste en pakt haar spullen om bij vrienden van de familie te gaan wonen.

Begin acteercarrière

Nadat zij in 1934 haar diploma heeft behaald aan de middelbare school krijgt Olivia de Havilland een beurs aangeboden om te gaan studeren aan ‘Mills College’ te Oakland. Hier kan ze opgeleid worden tot docent, een carrière die zij tot dan toe in het vizier heeft. Op datzelfde moment krijgt ze een rol aangeboden in de ‘Saratoga Community Theater’ productie ‘A Midsummer Night’s Dream’ van Shakespeare. Filmregisseur Max Reinhardt is dan ook in de regionen van Californië te vinden en één van zijn assistenten ziet Olivia spelen in het stuk. Na haar optreden in ‘A Midsummer Night’s Dream’ biedt hij haar een rol aan als tweede understudy van Hermia in zijn productie van hetzelfde theaterstuk. Als een week voor de première van de beide actrices die Hermia in eerste instantie zouden spelen de productie verlaten, blijft Olivia achter om op achttienjarige leeftijd de rol op zich te nemen.

Reinhardt is onder de indruk en De Havilland krijgt de rol definitief toegewezen in de theatertour die vier weken zal duren. Tijdens deze tour krijgt Reinhardt te horen dat hij de filmversie die filmstudio Warner Bros uit wil brengen zal regisseren. Max Reinhardt biedt Olivia de filmrol van Hermia aan, maar zij reageert in eerste instantie afwijzend aangezien zij nog steeds docent wil worden. De filmregisseur weet haar echter over te halen en op 12 november 1934 ondertekent Olivia de Havilland een vijfjarig contract met Warner Brothers en heeft zij met Hermia haar eerste filmrol te pakken. Het zal het begin zijn van een lange carrière als filmster.

Doorbraak Hollywood

Haar debuutfilm is geen succes, maar de acteerprestaties van De Havilland blijven niet onopgemerkt. Er worden haar meer rollen toebedeeld, onder andere in de film ‘Captain Blood’ uit 1935. In deze film is zij voor het eerst te zien naast acteur Errol Flynn. De chemie tussen Errol en Olivia spat van het doek en er zullen nog zeven films volgen waarin de twee samen te zien zijn. ‘Captain Blood’ werd genomineerd voor vier Academy Awards, beter bekend als de Oscars. In 1936 onderhandelt zij opnieuw met Warner Bros over haar contract. Het leidt tot een salarisverhoging en een verlenging van de duur van het contract van vijf naar zeven jaar. De Havilland speelt in talloze films. Noemenswaardig is de film ‘Gold Is Where You Find It’ uit 1938. Dit is namelijk de eerste kleurenfilm waarin de actrice te zien is.

In 1938 speelt ze, wederom naast Errol Flynn, een rol in ‘The Adventures of Robin Hood’. De film blijkt één van de populairste avonturenfilms uit het klassieke Hollywoodtijdperk en wordt genomineerd voor een Academy Award in de categorie ‘Best Picture’. De doorbraak bij het grote publiek van Olivia de Havilland volgt in 1939 als ze de rol van Melanie Hamilton op zich neemt in de film ‘Gone With the Wind’. Het levert haar een Oscarnominatie op in de categorie ‘Best Supporting Actress’, maar ze verliest het van haar collega Hattie McDaniel die ook in de film speelde. ‘Gone With the Wind’ weet maar liefst tien Oscars in de wacht te slepen. De Havilland hoopte dat haar rol in ‘Gone With the Wind’ tot meer serieuze rollen zou leiden, maar de actrice blijft getypecast worden als het geromantiseerde meisje. Dit leidt ertoe dat Olivia in 1940 een aantal rollen in films weigert en zo initieert zij haar eerste schorsing bij filmstudio Warner Brothers waar zij onder contract staat.

Rechtszaak Warner Brothers

Eind 1940 wordt bij Olivia de Havilland een blindedarmontsteking vastgesteld. Na haar spoedoperatie begint De Havilland aan een lange periode van herstel in een ziekenhuis in Los Angeles, waar ze verschillende scripts die Warner Brothers haar had aanbood verwierp, wat tot een nieuwe schorsing leidde. Gedurende de jaren vorderen frustreert Olivia zich steeds meer over de situatie waarin ze zich bij Warner Brothers bevindt. De actrice is dan ook opgelucht als haar contract in 1943 ten einde loopt. Warner Brothers beweert echter dat de tijd die zij geschorst is geweest hen nog verschuldigd is.

In plaats van in te binden sleept Olivia de Havilland de filmstudio voor de rechter. De zaak ging in 1945 naar het Hooggerechtshof van Californië, dat in het voordeel van De Havilland besliste. De zaak creëerde de De Havilland-regel, die de duur van een contract beperkt tot maximaal zeven kalenderjaren. De zaak zorgde ervoor dat Olivia de Havilland een pauze nam van het witte doek en gedurende deze periode werkte zij bij de radio en toerde ze langs militaire ziekenhuizen om haar steun te betuigen aan soldaten die vochten in de Tweede Wereldoorlog.

Een filmster herrezen

Olivia de Havilland keert terug op het witte doek in de film ‘To Each of His Own’ die in 1946 wordt uitgebracht door Paramount Pictures. Hierin speelt ze een ongetrouwde moeder die haar kind opgeeft voor adoptie en de rest van haar leven tracht deze beslissing ongedaan te maken. Haar optreden wordt beloond met haar allereerste Oscar die zij wint in de categorie ‘Beste Actrice’. Olivia krijgt eindelijk de meer uitdagende rollen toegewezen waar zij zo lang naar streefde. Zo speelt zij in de film ‘The Dark Mirror’ de dubbelrol van tweelingzussen waarbij de één liefdevol en normaal is en de ander psychotisch. In 1948 speelt ze een rol van een vrouw die naar een gekkenhuis wordt gestuurd in ‘The Snake Pit’. Het is één van de eerste films die psychische problemen aan de kaak stelt en het levert De Havilland een Oscarnominatie op. Ze mag haar tweede Oscar, ofwel Academy Award, mee naar huis nemen voor haar rol in ‘The Heiress’ uit 1949. Hierin speelt Olivia een jonge vrouw die verscheurd wordt tussen haar vader en haar geliefde. Op haar pauze ten tijde van de juridische met Warner Brothers na speelde Olivia de Havilland jaar in jaar uit in talloze films. In de jaren vijftig komt haar carrière in rustiger vaarwater.

Vertrek uit Hollywood

Na haar huwelijk met fransman Pierre Galante verruilt Olivia Hollywood voor Parijs, waar zij samen een gezin stichten. In 1955 keert de actrice terug op het witte doek in de film ‘That Lady’, gevolgd door ‘Not as a Stranger’ eveneens in 1955 en ‘The Ambassador’s Daughter’ in 1956. Na de geboorte van haar dochter is ze in 1958 te zien in de film ‘The Proud Rebel’. Eén van de best gerecenseerde rollen van Olivia in deze periode is haar rol in het romantische drama ‘Light in the Piazza’ uit 1962. In datzelfde jaar komt ook haar eerste boek uit genaamd ‘Every Frenchman Has One’, een luchtig verslag van haar vaak amusante pogingen om het Franse leven, de manieren en gebruiken te begrijpen en zich eraan aan te passen. Het boek groeit uit tot een bestseller. Haar laatste hoofdrollen speelt ze in 1964 in de films ‘Lady in a Cage’ en ‘Hush…Hush, Sweet Charlotte’.

Met pensioen

Meerdere veteranen uit Hollywood en zo ook Olivia de Havilland ervaren dat het steeds moeilijker wordt om filmrollen te krijgen. Daarom begint zij haar aandacht te verschuiven naar televisie. Haar eerste telefilm is 'Noon Wine' uit 1966. Olivia is in de daaropvolgende jaren te zien in vele televisieseries en films. In 1988 maakt zij voor het laatst haar opwacht als actrice in ‘The Woman He Loved’. Hoewel Olivia de Havilland met pensioen is blijft zij nog wel actief in de filmgemeenschap. Zo reist ze in 1998 af naar New York om een speciale vertoning van ‘Gone With the Wind’ te promoten en verschijnt ze in 2003 als presentator op het podium bij de Oscaruitreikingen.

Op 17 november 2008 krijgt Olivia de Havilland uit handen van de Amerikaanse president George W. Bush de ‘National Medal of Arts’ uitgereikt. Dit is de hoogste onderscheiding die in de Verenigde Staten aan een kunstenaar wordt verleend. In 2009 spreekt Olivia de vertellersstem in in de documentaire ‘I Remember Better When I Paint’ die gaat over de ziekte Alzheimer. De Franse president Nicolas Sarkozy bekroont Olivia de Havilland in 2010 tot ‘Chevalier of the Légion d’honneur’, de hoogste onderscheiding in Frankrijk. Twee weken voordat Olivia 101 wordt, wordt de voormalig actrice door de Britse koningin Elizabeth benoemd tot ‘Dame Commander of the Order of the British Empire’ wegens haar Britse staatsburgerschap. Olivia de Havilland overleed op 25 juli 2020 op 104-jarige leeftijd in haar woonplaats Parijs. Op dat moment was zij de oudste nog in leven zijnde Oscar-winnares en één van de laatste nog in levende zijnde filmsterren uit het gouden tijdperk van Hollywood.

Rivaliteit zus Joan Fontaine

De band tussen Olivia en haar zus Joan Fontaine is één van de meest besproken rivaliteiten in Hollywood. Van jongs af aan vliegen de zussen, die slechts vijftien maanden van elkaar schelen, elkaar in de haren. Dat Joan evenals haar oudere zus een carrière als actrice nastreeft doet de band tussen de zussen geen goed. Joan vertrok ook naar Hollywood en omdat Olivia van mening was dat er slechts ruimte was voor één De Havilland in de filmindustrie moedigt ze haar zus aan een andere achternaam te gebruiken. Joan stemt hier uiteindelijk mee in en gebruikt voortaan de naam van hun stiefvader, Fontaine. In eerste instantie leeft Joan Fontaine in de schaduw van Olivia de Havilland, maar in 1940 breekt ook Joan door bij het grote publiek als de film ‘Rebecca’ uitkomt.

De rivaliteit tussen de zussen speelt zich voor de ogen van heel de wereld af tijdens de uitreiking van de Academy Awards in 1942. Beiden zijn genomineerd voor een Oscar in de categorie ‘Best Actress’. Joan Fontaine gaat er met de winst vandoor, maar negeert de felicitaties van haar oudere zus. Als Olivia trouwt met Marcus Goodrich maakt Fontaine het huwelijk belachelijk. Als Olivia in 1947 eindelijk zelf haar Oscar wint, speelt zich hetzelfde af als in 1942 maar ditmaal andersom. In de jaren die hierop volgen lijken de twee nader tot elkaar te komen. Dit verandert weer als hun moeder ernstig ziek wordt. Olivia kiest ervoor om voor hun moeder te zorgen terwijl Joan op tour is met een toneelstuk. Als hun moeder in 1975 overlijdt beschuldigt Joan Olivia ervan dat zij niet genoeg moeite heeft gedaan hen met elkaar in contact te brengen en dat zij niet werd uitgenodigd voor de herdenkingsdienst. De twee spreken elkaar nooit meer en Joan Fontaine overlijdt in 2013, waarmee de rivaliteit tussen de zussen ten einde komt.

Liefdesleven

Olivia de Havilland had meerdere relaties voordat zij voor het eerst in het huwelijksbootje stapte. In de zomer van 1938 had ze een korte relatie met zakenmagnaat, piloot en filmmaker Howard Hughes. De volgende man die zij aan de haak slaat is acteur James Stewart. Stewart vraagt haar in 1940 ten huwelijk, maar Olivia wijst dit aanzoek of omdat zij nog niet klaar is voor deze verbintenis. De relatie komt ten einde als Olivia in 1941 een romance begint met filmregisseur John Huston. Huston is een grote liefde van De Havilland, maar ook deze relatie strandt. Marcus Goodrich is uiteindelijk degene met wie Olivia de Havilland zich in augustus 1946 in de echt laat verbinden. Goodrich is een veteraan, journalist en schrijver en de twee krijgen samen een zoon genaamd Benjamin. Benjamin Goodrich krijgt op negentienjarige leeftijd lymfeklierkanker. Hij geneest, maar Benjamin overlijdt op 42-jarige leeftijd aan een hartziekte die is ontstaan door zijn behandelingen tegen de kanker.

Het huwelijk met Marcus Goodrich houdt geen stand en leidt in 1953 tot een scheiding. Op 2 april 1955 stapt Olivia voor de tweede keer in het huwelijksbootje, ditmaal met fransman Pierre Galante. Dit huwelijk zorgt ervoor dat Olivia de Havilland zich in Frankrijk vestigt. Hun dochter Gisèle wordt geboren in juli 1956. Olivia en Pierre gaan in 1962 uit elkaar, maar blijven nog zes jaar samenleven om voor Gisèle te zorgen. In 1979 is de scheiding definitief, maar het koppel blijft een hechte band houden. Olivia zorgt voor Pierre als hij longkanker krijgt tot aan zijn dood in 1998. Hoewel het huwelijk met Pierre Galante strandde is Olivia de Havilland altijd in Parijs blijven wonen.