De gitaar, het instrument, de soorten en de bespelers

Er is al veel over de gitaar geschreven, over de bouwers, de instrumenten en hun bespelers. Over amateurs die uit het niets beroemd werden en over virtuozen die onbekend en onbemind zijn gestorven. De gitaar is in wezen een vreemd ding, een paar planken met wat staal- of nylondraden er op gespannen. Aangenomen wordt dat het een soort evolutie van de oosterse luit is, en voor het eerst opdook in Spanje. Hoe dan ook, we kunnen stellen dat de gitaar inmiddels niet meer is weg te denken uit de klassieke, maar zeker niet uit de hedendaagse muziek. Wil jij dit instrument ook leren bespelen? Wil je meer te weten komen over dit instrument? Hier alvast een introductie.

Welke gitaar?

Om een goede keuze te maken welke gitaar voor jou geschikt is moet je jezelf een paar vragen stellen. Allereerst natuurlijk: welke muziek vind je leuk, waar hou je van en wat zou je willen leren spelen. Hou je van rock-muziek, dan moet je geen klassieke gitaar kopen en andersom. Volgende vraag die je jezelf moet stellen is of je elektrische gitaar wilt spelen of liever akoestisch. En dan natuurlijk wat is je budget? Eerst even een uiteenzetting van de meest voorkomende gitaar soorten uiteenzetten, met de opmerking dat deze zeker niet volledig is:

• de klassieke gitaar
• de jazz-gitaar
• de elektrische gitaar
• de akoestische gitaar

De klassieke gitaar

De meeste mensen beginnen met een klassieke gitaar. Het grote voordeel van een klassieke gitaar is dat er i.p.v. stalen snaren, nylon snaren op zitten. Nylon snaren “snijden” niet zo in de vingertoppen en zeker als je begint en nog geen eelt op je vingertoppen hebt is dit wel zo prettig. Nadeel is dat de hals van de gitaar over het algemeen nogal wat breder is, hetgeen, zeker voor kinderen, lastiger is. De houding van een klassiek gitarist is anders dan die van de overigen (hoewel je bij sommige elektrische gitaarspelers nog ziet waar ze mee zijn begonnen (Joe Pass)). De klassiek gitaar steunt op de linker knie (bij rechtshandige spelers) en heeft de hals schuin naar boven. Voordeel hiervan is dat de houding, en met name de spreiding van de vingers van de linkerhand iets natuurlijker wordt. Bekende klassieke gitaristen zijn: Julian Bream, Narsisco Yepez, John Williams en Leo Brouwer.

De jazz gitaar

De jazz gitaar heeft in tegenstelling tot alle andere gitaren geen rond klankgat maar zogenaamde F-sleutels. Het bovenblad (en vaak ook de achterkant) van de klankkast is vaak gewelfd. Deze beide zaken zorgen voor het specifieke geluid van een jazz gitaar. Tevens wordt er op de jazz gitaar ook vaak omwonden en geslepen snaren gebruikt. De jazz gitaar is van oudsher eigenlijk altijd een orkest instrument geweest en pas sinds de jaren 40/50 ook solo gebruikt. Bekende jazzgitaristen zijn: Wes Montgomery, Joe Pass, Django Reinhardt en Pat Matheney.

De elektrische gitaar

Iedereen die af en toe naar de radio luistert of maar enigszins in muziek is geïnteresseerd kent de elektrische gitaar en de verschillende geluiden, “sounds”, van dit instrument. De elektrische gitaar is letterlijk een plank met snaren. De trillingen van de snaren worden d.m.v. elementen naar een versterker gestuurd. Het geproduceerde geluid kan en wordt door allerlei elektronica vervormd. Gitaristen zoeken vaak naar een eigen “sound” en vaak zie voor hen op de grond een arsenaal aan effect apparatuur staan om dat specifieke geluid te krijgen. Doordat het geluid van een elektrische gitaar naar keuze kan worden vervormd is de techniek wezenlijk anders dan bij een akoestische gitaar, waar het geluid (resonantie) immers na enige tijd stopt. Bekende elektrische gitaarspelers zijn: Jimi Hendrix, Eric Clapton, Keith Richards, John McLaughlin en B.B.King.

De akoestische gitaar

De akoestische gitaar is een algemene term voor alle gitaren die niet versterkt worden (dus ook jazz-gitaren, dobro's en klassieke gitaren) maar we bedoelen dan meestal de Country & Western gitaar. Er zijn verschillende soorten C & W-gitaren. Allereerst zijn er een aantal maten, van guitalele, een soort kruising tussen een gitaar en een ukelele, tot de Jumbo. Verder zijn er modellen met of zonder een “cutaway”. Ook van deze soort zijn er met gewelfde boven- en onderbladen en zonder. Al deze zaken hebben invloed op het geluid dat de gitaar produceert. Bekende akoestische gitaristen zijn: Leo Kottke, Ry Cooder, Tommy Emmanuel, Bert Jansch, Stefan Grossman en John Martin.

En dan het budget, wat wil je spenderen aan een gitaar. Over het algemeen is er voor elk budget wel een gitaar te koop, zowel nieuw als tweedehands. Verder kun je aannemen dat meestal de kwaliteit aan de prijs is gerelateerd. Maar je hoeft heus niet te beginnen met een gitaar van duizenden euro's, houd er wel rekening mee dat je meer plezier hebt van een goede gitaar dan een goedkope. Zeker als kinderen starten met gitaarspelen, zorg dan dat het instrument goed te bespelen is.