Populariteit van ‘late night’-programma’s

Niet ieder ‘late night’-programma doet het goed en toch kunnen meerdere programma’s het prima samen overleven. Zijn het de onderwerpen, de presentatoren, de gasten, het decor … of is het toch een samenspel. Kortom, wat zijn dan die ingrediënten om een succesvol ‘late night’-programma neer te zetten.

Waarom op de late avond?

In een drukke maatschappij zoals we deze in West Europa kennen, moet er veel in korte tijd gepropt worden en dus komt menigeen tijd te kort om alles te behappen, maar we moeten het wel (van ons zelf). Sterker nog, er wordt op kantoor over gesproken, dus de meeste mensen willen wel bijblijven. Al was het maar om ook mee te kunnen praten.
Daarnaast heb je de groep mensen die gewoon heel lange dagen maakt of werk en gezin combineert en dus op de vroege avond geen tijd heeft om televisie te kijken. Dan is een combinatie van het late nieuws en een late avond show een prima samenspel om de dag in een notendop te ‘zien’.
Tenslotte heb je de mensen die gewoon alles willen zien en als ze het niet live kunnen zien, dan wordt ‘uitzending gemist’ heel handig bekeken.

Ingrediënten

Het is niet eenvoudig om een late avond show succesvol te krijgen, zeker als er al een is. De doelgroep moet een late avond show weten te vinden en behalve dat er veel reclame gemaakt voor moet worden, is het ook belangrijk dat het onderscheidend is van datgene wat er al is.
Als je een luchtige show hebt, dan kan je er een iets serieuzer model aan toevoegen. Alleen moet het zo laat op de avond niet al te zwaar zijn, dat wil men meestal niet zo vlak voor het slapen gaan.

Licht en zwaar amusement

De Nederlandse televisie kent het model van de ‘serieuze’ gast aan tafel die over een actueel nieuwsitem komt praten. Alles is gericht op de serieuze kijker en daar past geen licht amusement in. Hooguit de serieuze toneel- of televisieacteur of -maker.
Als je daar iets lichters tegenover zet, kan het een zwak aftreksel worden en dat wordt over het algemeen niet geaccepteerd en levert dus te weinig reclame-inkomsten op. Zeker bij de commerciële televisie kan een dergelijk programma dan snel weer van de buis zijn. Aangezien er bij de publieke zender al een dergelijk programma is, is de commerciële zender eigenlijk de enige optie.

Anders inrichten

Echter, als je het programma volledig anders inricht en je laat het iemand presenteren die niet als ‘te uitgesproken’ voor de dag komt, dan kan zo’n programma kans van slagen hebben. Het anders inrichten heeft te maken met het programma iets meer afwisseling te geven dan alleen gesprekken en daarnaast nieuws in zijn algemeenheid ‘toe te laten’ en dat kan dus ook licht amusement zijn. Deze vorm zie je vaker op de Amerikaanse televisie.

Natuurlijk is er ook een groep die puur gaat voor het serieuze gesprek over serieuze onderwerpen, maar de doelgroep – zeker die van RTL4 – heeft een mengeling van serieus en licht in zich en met presentator Umberto Tan kan je je geen buil vallen. De man wordt als vriendelijk, intelligent, duidelijk en correct ervaren. Verder is het voor menig vrouw de ultieme metroman, althans zo komt hij over, en dat maakt dat je groep vrouwen plots ook toeneemt. Ook al zal dit niet zo bewust gaan, het effect is er wel.

Pauw en Witteman is er voor het ultieme serieuze gesprek, soms zelfs een beetje zuur. Tan maakt een mengeling van licht en zwaardere kost. Maar ook die zwaardere kost wordt niet altijd even zwaar neergezet en dat heeft behalve met de gasten, ook met de presentator te maken. ‘Zaagt’ de presentator de gast door of niet. Tan zal de gast nooit doorzagen, terwijl Pauw en Witteman dit wel zo nu en dan doen.
Is ‘doorzagen’ noodzakelijk? Het is een manier hoe je het onderwerp aanvliegt en over de bühne wilt krijgen. Niets is goed of fout. Verder speelt de gast natuurlijk een belangrijke rol, sommige willen niet bij RTL op komen draven en andere zien NED1 op de late avond niet zitten. Maar voor iedereen geldt de manier waarop hij of zij het verhaal kan laten landen bij de kijker. Sommige kunnen het heerlijk smeuïg vertellen en andere krijgen niet meer dan de concrete antwoorden over de lippen. Dit kan met de gastheer te maken hebben, want hij is het die de gasten tijdens het programma comfortabel moet laten voelen, zodat ze ook meer zeggen. Daarnaast kan een gast ook onbekend zijn met het televisiemedium en dit brengt dan mogelijk onrust met zich mee. Meestal merk je dit aan de gast.

Het decor is ook nog een aspect wat een rol speelt. NED1 heeft een dichte setting, terwijl RTL4 kiest voor een meer open setting. Dit laatste voelt ook letterlijk als iets luchtiger, evenals de muziek en de 'nieuwtjes' die een vast onderdeel vormt.

Tijdstip

Het tijdstip iets verleggen is prima, maar niet zaligmakend. Sommige mensen zullen eerst bij RTL4 kijken wat daar aan onderwerpen is en dit afstemmen met de onderwerpen van NED1. Maar naast een overlappende groep mensen, die het eerdergenoemde doen, zijn er ook veel mensen die een vast programma hebben en zeer waarschijnlijk niet of nauwelijks geïnteresseerd zijn in dat van de ander. Misschien dat er dan nog voor een specifiek onderwerp wordt gekeken, maar daar blijft het dan ook wel bij.

Tot slot

Laat op de avond geïnformeerd worden over actuele zaken en dit afgesloten door een nieuwsuitzending, wat beide programma’s hebben, is een prima samenvatting van de actualiteiten die dag en voor menigeen een prima afsluiting van de dag. Met het aantal inwoners van Nederland is er voldoende ruimte om twee programma’s succesvol naast elkaar te laten lopen.