Metallica: Geschiedenis van een legendarische metalband

Metallica is een zeer succesvolle en legendarische (thrash)metalband uit Amerika. In 1981 is de band opgericht en ze zijn anno 2020 nog steeds actief. De band heeft een rumoerige geschiedenis en heeft mede daardoor verschillende formaties gehad. Sinds 2003 bestaat de band uit: drummer Lars Ullrich, zanger en gitarist James Hetfield, gitarist Kirk Hammed en bassist Robert Trujillo. James Hetfield en Lars Ullrich zijn er al vanaf het begin bij en zijn de oprichters van de band. In 2021 bestaat de band veertig jaar. Er waren zowel hoogtepunten (zoals negen Grammy Awards en vele uitverkochte optredens) als dieptepunten (zoals het overlijden van een bandlid en diverse verslavingen.) Hoe is de band ontstaan? Hoe zijn ze zo succesvol geworden? Waarom zijn er enkele bandleden vervangen? Kortom, Wie is Metallica?

Het ontstaan van de band (1981-1983)

Het begon allemaal op 28 oktober 1981 nadat drummer Lars Ullrich eerder een advertentie had gezet in een Amerikaanse krant waarin hij opzoek was naar een zanger, gitarist en een bassist om een metalband te starten. James Hetfield las de advertentie en besloot te reageren. Zijn huisgenoot, Ron McGavney kon basgitaar spelen en werd de bassist en James wist nog iemand die gitaar kon spelen: Dave Mustaine. Al snel was de naam Metallica een feit en begon het jammen. Na wat optredens in Los Angeles, waar ze voornamelijk in het voorprogramma stonden van andere metalbands namen ze een demo op No life ‘Til leather. Deze demo was zo’n groot succes dat ze al snel bij grote namen in het voorprogramma kwamen, zoals onder andere bij Diamond Head.

De eerste wisseling van bandleden
In november 1982 verliet Cliff Burton zijn band Trauma en verving om onduidelijke reden bassist Ron McGavney. Dave Mustaine had steeds meer moeite om zijn verslavingen onder controle te houden en werd in maart 1983 zonder pardon door de rest van de band aan de kant gezet en vervangen door Kirk Hammed, die daarvoor nog bij de band Excodus speelde. Mustaine pikte het niet dat hij zomaar aan de kant werd gezet en richtte zelf een nieuwe band op: Megadeth. Op het eerste album van Megadeth staat het nummer The Mechanix, dat een nummer is uit de tijd dat Mustaine bij Metallica speelde. Het staat ook op de demo No life ‘Til leather. Metallica heeft het nummer later uitgebracht onder de naam The Four Horseman, dat op hun eerste album Kill ‘em all staat.

De ruige jaren 80 (1983-1989)

Nu de band stabiel leek met zijn leden, kon een eerste album niet uitblijven. De nummers van demo No life ‘Til leather tezamen met een paar nieuw geschreven nummers vormden de basis voor Metal up your ass. De naam sloeg niet aan bij de platenbazen omdat deze als schokkend werd ervaren en er werd dringend verzocht om de naam te veranderen. Uiteindelijk gaf de band toe en veranderde de naam in Kill ‘em all. Een rauwe metalplaat met nummers die later klassiekers zouden worden zoals Seek and destroy en Hit the lights. Het album werd in juli 1983 uitgebracht en werd zo’n groot succes dat een opvolger niet lang op zich liet wachten.

Ride the lightning zag het licht in juni 1984. Op dit album is de invloed van bassist Cliff Burton sterk te horen door op de voorgrond te spelen in plaats van op de achtergrond. Vooral bij nummers als het instrumentale The call of Ktulu en de ballad Fade to black is dit goed te horen. Een paar maanden na het uitkomen van het tweede album werd er een EP opgenomen, Creeping death, naar een gelijknamig nummer op het album Ride the lightning.

In maart 1986 kwam het derde album uit: Masters of puppets. Qua muziek lijkend op Ride the lightning: de bas van Cliff Burton is weer duidelijk te horen, vooral op nummers als Battery, Damage Inc. En het instrumentale Orion (dat nog steeds als het meesterwerk van Burton wordt beschouwd). Het album kwam in de album top 30 terecht in de VS en werd een groot succes. De band toerde als voorprogramma van Ozzy Osbourne door Amerika wat hun laatste optredens zouden zijn als voorprogramma: voortaan waren ze zelf de headliners. Een Europese tour volgde. De band was ook buiten de VS immens populair en niets leek hen in de weg te staan. Het geluk lachte hen toe.

27 september 1986: de zwartste dag in de geschiedenis van Metallica

Tijdens een Europese tour, in het Zweedse dorpje Ljunby, kreeg de tourbus een ongeval waardoor Cliff Burton uit de bus werd geslingerd. Hij overleefde het ongeval niet. Een grote tragedie voor de band. De mannen verdronken hun verdriet met alcohol en gingen na een korte break door, maar het verlies zou jaren later nog voelbaar zijn.

Nieuw bandlid
In oktober 1986 werden er audities gehouden voor een nieuwe bassist. Niemand kon tippen aan Cliff Burton waardoor er meer dan 40 mensen auditie hebben gedaan voordat Jason Newsted (tot dan bassist bij de band Flotsam and Jetsam) de oneervolle taak kreeg. Oneervol omdat het verdriet van Burton nog niet was verwerkt. Burton speelde op een virtuoze manier en was onvervangbaar. Hij had ontzettend veel bijgedragen aan de eerste drie albums en dat zou Newsted nooit kunnen evenaren. Het botste al vanaf het begin met de overige drie bandleden, maar toch ging de band verder. Op 10 oktober 1987, bijna een jaar na de eerste audities werd een cover-EP uitgebracht: Garage Days Re-Revisited. Het was meer een introductie van het nieuwe bandlid en het werd opgenomen in een oude kelder in plaats van een studio.

Op 25 augustus 1988 kwam het vierde studioalbum uit: … And justice for all. Qua sound een heel ander album dan de eerste drie studioalbums. Er kwam kritiek omdat Metallica voor het eerst een videoclip opnam voor het nummer One. Iets wat de band vertelde nooit te zullen doen omdat ze niet commercieel wilden zijn. One werd pas jaren later een hit toen het in 1994 opnieuw werd uitgebracht. Het nummer Harverster of sorrow is een ode aan de fans die de band trouw bleven.

De wisselende jaren 90 (1990-1999)

Met het opkomen van televisiezenders als MTV koos de band om toch meer naar het commerciële te gaan om ook het grote publiek aan te spreken. Er werd meer merchandise verkocht zoals kleding met het logo van de band, poppetjes van de bandleden tot en met een kerstbal voor in de kerstboom. In 1991 kwam het album Metallica uit. Vanwege de zwarte hoes van het album werd het meer bekend onder de naam het Black album. De sound is een stuk rustiger dan op de eerste vier albums. Het klinkt duidelijk meer gericht op de radiozenders en werd daardoor een enorme hit. Heel snel stond het album wereldwijd op nummer één en werd het nummer Nothing else matters een enorme klassieker. Ook nummers als Enter Sandman en Sad but true scoorden erg hoog in de top 40. Hierdoor werd Metallica de eerste metalband die een gevarieerd publiek aansprak. Ook mensen die geen metalfan waren sloten de band in hun hart. Diehard metalfans van het eerste uur vonden het album iets te soft en hoopten dat het volgende album weer meer metal zou zijn.

Grammy Awards
In 1990,1991 en 1992 won de band een Grammy Award voor Best metal performance. Voor het nummer One (1990), de Cover Stone cold crazy (1991) en het album Metallica (1992).

In 1993 bracht de band de box Live shit: binge and purse uit. Een box met onder andere drie live-cd’s en twee live-video’s. Verder was de band bezig met een jarenlang wereldtournee waardoor het even duurde voordat er een nieuw album kwam.

Pas drie jaar later, in 1996 en in 1997 kwamen de volgende albums: Load en RE-load. Twee experimentele albums die volgens metalfans niets met metal te maken hadden. Er staan meezingers op die een bescheiden hit vormden zoals Fuel en de Memory remains. Ook Until it sleeps en The Unforgiven ll deden het vrij aardig met behulp van de bijbehorende video’s. Veel fans van het eerste uur werden al niet blij van het Black album en met het uitkomen van Load en RE-load haakten veel fans af, hoewel er andere (jongere) fans voor terugkwamen.

Ook werd er in 1996 een ode aan Metallica uitgebracht: De Finse band Apocalyptica maakten een album met daarop de grootste hits van Metallica gespeeld op vier cello’s.

Oud en nieuw werk
In 1998 kwam het dubbelalbum Garage Inc. uit. Een album waar de covers van Garage Days en Garage Days Re-Revisited opstaan en nog elf nieuwe covers waaronder Whisky in the jar (bekend van Thin Lizzy) en Turn the page (Bob Seger). Voor deze twee nummers werd ook een videoclip opgenomen.

In 1999 kwam Metallica met iets nieuws: Symphony en Metallica, kortweg S&M. Een livealbum met hun grote en kleinere hits gegoten in een klassiek jasje met behulp van Michael Kamen en het San Francisco symphony orchestra. Op dit album staan ook twee nieuwe nummers: Hero en No leave clover. Later zullen nog meer bands dit voorbeeld volgen en ook een album met een symfonieorkest opnemen zoals de band Kiss.

In 1999 won de band een Grammy Award voor het nummer Better than you.

De woelige jaren (2000-2010)

In het jaar 2000 schreven Hetfield en Ullrich wat nummers voor films en series zoals Mission Impossible ll en de serie Southpark, maar verder bleef het muzikaal stil rond de band. Wel kwam de band nog slecht in het nieuws toen zij een succesvolle rechtszaak tegen Napster aanspanden voor het illegaal verspreiden van muziek en daardoor verdween Napster. Hier waren veel mensen op zijn zachtst gezegd niet blij mee. Zij namen het Metallica dan ook erg kwalijk dat zij geen muziek meer konden downloaden via Napster. Ook in 2000 en 2001 wonnen de mannen een Grammy Award: Voor Best hard rock performance met de cover Whiskey in the jar en één voor Best rock instrumental performance voor het nummer The Call of ktulu.

In 2001 liepen de spanningen tussen Jason Newsted en de rest van de band zo hoog op, dat hij uit de band besloot te stappen. Hij had zich nooit thuis gevoeld in de band. Naast de nummers Blackened, My friend of misery en Where the wild things are werd zijn naam nergens genoemd op een album bij de nummers. Ook werd hij genegeerd als hij een idee voor een nummer had en had hij sowieso nergens zeggenschap over, in tegenstelling tot de drie andere bandleden. Newsted had al een zijprojectje genaamd Echobrain en ging na zijn vertrek bij Metallica met dit project verder.

In 2001 begonnen ook de opnames van ST. Anger, het achtste studioalbum. Een bassist was er nog niet, daarom nam producer Bob Rock een gedeelte van het basgedeelte voor zijn rekening. 2001 was een minder jaar voor de band. Zanger James Hetfield kwam openlijk voor zijn verslavingen uit en zag het niet meer zitten. Hij zocht ruzie met iedereen en zelfs zijn beste vrienden konden niet meer tot hem doordringen. Hij liet zich opnemen in een kliniek en de band nam een therapeut aan die de mannen weer dichter bij elkaar moest brengen. Het verdriet om Burton was nooit verwerkt, en het vele touren eiste zijn tol. De gesprekken met een therapeut waren deels opgenomen en uitgezonden in de documentaire Some kind of monster, die in 2003 op dvd is uitgebracht. Ook zijn in deze documentaire beelden te zien van gezinsleden van de band.

Nog een ode aan Metallica
In 2002 was er wederom een andere band die een ode bracht aan Metallica: de Amerikaanse band Dream Theater speelde op een festival in Barcelona het volledige Masters of Puppets-album. In 2003 is het concert uitgebracht op een cd, wat nu een collectors item is.

Nieuw bandlid
Als het weer beter met de band lijkt te gaan in 2003, worden er audities gehouden voor een nieuwe bassist en zo kwam Robert Trujillo bij de band. Hij speelde eerder in bands als Suicidel Tendencies, Black label Society en met Ozzy Osbourne. Net als Burton tokkelde Trujillo op de bas in plaats van met een plectrum te spelen zoals Newsted deed. Dit gaf een speciale sound weer, wat de band een aantal jaar heeft moeten missen. Het album ST. Anger kwam op 5 juni 2003 uit. Een echt metalalbum qua geluid, en de teksten gaan overal over. Zelfs over het huishouden! (Dirty window en Purify) Het werd ook wel als het therapeutische album omschreven, aangezien er op dit album voor het eerst credits gegeven werd aan alle bandleden. Ook werden de meeste nummers door alle 4 de bandleden geschreven, in plaats van voornamelijk Hetfield en Ullrich. De therapeut heeft Hetfield kunnen leren dat niet alleen zijn ego telde, ook de andere bandleden waren belangrijk. Niet alle fans konden dat waarderen en het album werd dan ook geen grote hit al won het wel een Grammy Award voor Best metal performance.

Na het uitkomen van ST Anger kwam er weer een grote tour die afgesloten werd in 2005 met twee concerten met de Rolling Stones. Dit was de eerste tour waar geen bier op het podium te vinden was. De mannen vertelden tijdens de tour dat ze nu een soort sportdrank dronken: Metallica-sap. Na de tour kondigde de band een tijdelijke break aan. De band wilde wat meer tijd besteden met hun familie en ook waren er wat persoonlijke projecten.

Eind 2006 werd er een wereldtour aangekondigd. Ondertussen was de band bezig met een nieuw album, maar dat wilde niet zo vlotten en ze zagen een tour als een welkome afwisseling.

Lang verwacht album
12 september 2008 kwam daar dan eindelijk de opvolger van ST. Anger: Death Magnetic. Qua sound lijkend op het vroegere werk. Snoeiharde metal, afgewisseld met gitaarrifs en een grommende Hedfield. Het album werd met open armen ontvangen en stond zeer snel op nummer 1 bij diverse albumcharts wereldwijd! Vooral songs als All nightmare long en The end of the line scoorden hoog bij de fans. Wederom volgde er een lange wereldtour van twee jaar en kwamen er twee live-dvd’s uit: de Mexicaanse Orgullo, Pasión y Gloria: Tres Noches en la Ciudad de México en de Franse Francais Pour une Nuit. Opgenomen in het Romeinse amfitheater in Nimes.

2009 was ook een succesvol jaar voor Metallica: niet alleen waren ze nog steeds op wereldtournee, wonnen ze wederom twee Grammy Awards voor Best metal performance voor het nummer My apocalypse en het album Death Magnetic, ook werden ze in april opgenomen in de Rock ’n roll Hall of Fame.

2010 was het jaar waarin Metallica samen met Antrax, Slayer en Megadeth als de Big four een serie optredens gaven in Amerika en Europa. Deze bands werden op dat moment gezien als de beste (metal)bands aller tijden.

Het succes gaat verder (2011-2020)

In 2011 was het tijd voor een volgend project: Samen met zanger Lou Reed werd het album Lulu gemaakt. Een album dat compleet geflopt is. Het was met recht een projectje. Verder toerde de band door diverse werelddelen en werd er weer wat extra tijd aan familie besteed.

Iets nieuws en iets heel bijzonders
In 2013 bracht de band een 3D-film uit: Through the never. De film gaat over Trip, een jongen gespeeld door Dane DeHaan. Hij maakt absurde en vage dingen mee, er wordt bijna niet in de film gepraat en er zijn flarden van een concert te zien. Het lijkt meer alsof je iemands droom bekijkt dan een echte film.

8 december 2013 schreef Metallica voor de zoveelste keer geschiedenis: een optreden op Antarctica zorgde ervoor dat Metallica de eerste band was die op alle werelddelen een concert gegeven heeft. Geen enkele andere band heeft dat tot dan toe gedaan.

De band dook de studio weer in voor een nieuw album en het was een paar jaar stil rond de band. Er werden nog wel wat concerten gegeven (waaronder in Europa), maar de meeste aandacht ging nu uit naar het nieuwe album. Op 18 november 2016 kwam Hardwired… To self-distruct uit: een dubbelalbum met snoeiharde metal en wat experimentele songs zoals Halo on fire. Er kwamen twee edities uit van dit album: een dubbelalbum en een Deluxe-editie met naast het dubbelalbum nog een live-cd. Het album werd niet zo goed ontvangen als Death Magnetic al stond het toch in 57 landen op nummer 1 en het was het derde meest verkochte album van 2016 na Drake en Beyonce.

De band ging weer voor een paar jaar op tournee en deed nu wat meer uitgebreid Noord-Amerika aan. Ze brachten hun eigen bier op de markt onder de naam Enter Night en hun eigen American whisky genaamd Blackened. Ook richtten ze hun eigen foundation op: The All Withing my hands foundation. Een bepaald percentage van alle verkochte concertkaartjes ging naar dit goede doel en in elke stad waar ze speelden zochten ze een goed doel uit. In 2019 (toen de band in Amsterdam speelde) ging er geld naar een kindervoedselbank in Dodewaard (Gelderland).

Opnieuw tegenslag
27 september 2019 heeft de band een mededeling op hun officiële homepage en Facebookpagina gezet dat James Hetfield weer was opgenomen in een verslavingskliniek. Alle concerten waren geschrapt.

In september 2019 vierde Metallica het twintigjarig jubileum van het S&M album met een serie concerten in Amerika met het San Francisco symphony orchestra. Dirigent Michael Kamen is een paar jaar terug overleden. Nu nam Michael Tilson Thomas het dirigeren en arrangeren voor zijn rekening. Eén van de concerten is uitgezonden op 9 oktober 2019 in bioscopen over de hele wereld waaronder in diverse bioscopen in Nederland.

Op 26 november 2019 komt er een kinderboek in rijm uit over de band: The ABC’s of Metallica. Een boek over de geschiedenis van de band van A tot Z.

Nieuwe bijzondere tour
Ondanks de opname van Hetfield in een verslavingskliniek in september 2019, houdt de band eind 2019 nog wel vast aan plannen voor een nieuwe tour. Medio 2020 wil de band een bijzondere tour door de VS doen, waarbij ze op vijf festivals zowel de vrijdag als de zondag spelen met twee verschillende optredens met verschillende nummers. Het zou gaan om de volgende festivals:

• Epicenter
• Welcome to Rockville
• Sonic temple art
• Louder than life
• Aftershock.

30 januari 2020 werd James Hetfield voor het eerst sinds zijn opname in een verslavingskliniek weer in het openbaar gezien. Een paar dagen eerder was hij ontslagen uit de kliniek.

Medio februari 2020 was Hetfield nog steeds aan het herstellen van zijn verslavingen en zijn mentale problemen waardoor de optredens van oa Louder than live en Sonic temple art toch zijn afgezegd. Naar eigen zeggen moet de zanger een paar verplichte weekenden therapie volgen en deze weekenden zijn precies tijdens deze festivals. De band belooft dat de overige optredens en festivals van 2020 wel doorgaan.

Coronavirus

Toen de band in februari 2020 beloofde dat de overige optredens en festivals zeker door zouden gaan hadden ze geen rekening gehouden met het coronavirus. Op hun eigen website melden de mannen dat ze thuis in isolatie zitten en dat de meeste optredens zijn afgezegd. Er leek een klein lichtpuntje te zijn: de organisatie van het Louder than live festival had geschoven met wat bands op verschillende dagen waardoor Metallica toch zou kunnen spelen. Echter, blijkt het Coronavirus ernstiger dan gedacht en wordt er in april 2020 besloten om alle festivals en concerten af te zeggen tot nader order. Het is nog niet bekend wanneer de concerten ingehaald worden. De festivals zijn naar 2021 verschoven.