Vinyl LP's: kwaliteit, charme & waarde van oude platen

Vinylplaten lijken voor de jonge generatie die vertrouwd is met iPod, wel een relikwie uit een ver muzikaal verleden. Toch blijven de vinylplaten een tijdloze waarde behouden en zijn ze immer populair bij dj's en verzamelaars. De LP staat voor hoogstaande muzikale kwaliteit en is dan ook een verzamelobject waarvoor sommige verzamelaars bereid zijn om veel geld te betalen. Bij het kopen van LP's moet je letten op de toestand van de platen, die in een bepaalde rangorde van kwaliteit worden ondergebracht: de zogenaamde "conditions". Welke tips kunnen nuttig zijn bij het kopen en bewaren van waardevolle LP's?

Charme van oude platen

Voor veel jongeren van tegenwoordig lijkt de vinyl LP wel een overblijfsel uit een ver muzikaal verleden. De jonge generatie is opgegroeid met de iPod en het downloaden van muziek via het internet. De generatie daarvoor is dan weer opgegroeid met de compact disc oftewel de CD. Uit het tijdperk vóór de CD stamt de LP. LP staat voor Long Player of Long Play Record. De langspeler kende zijn grootste successen tijdens de periode dat de popmuziek in volle bloei kwam, met als hoogtepunt de gouden jaren zestig. Halverwege de jaren tachtig werd de muziekmarkt grotendeels overgenomen door de CD en werden oude platen minder en minder gegeerd.

Conceptplaat/conceptalbum

De populariteit van de LP zette zich verder in de jaren zeventig doordat muziekgroepen alsmaar ambitieuzere conceptalbums gingen uitbrengen, zoals bijvoorbeeld "The Dark Side of the Moon" van Pink Floyd of "Tommy" van The Who. Een conceptalbum is een album dat volgens een bepaald muzikaal concept wordt gecomponeerd, waarbij de songs vaak ook inhoudelijk hetzelfde thema hebben. Vooral in de jaren zeventig kende dit soort van platen een absolute bloeiperiode.

LP: muzikale kwaliteit

Na de opkomst van de CD begonnen platenmaatschappijen meer en meer oude LP's op CD over te zetten en op de markt te brengen. De CD kon niet, zoals de klassieke LP, grijsgedraaid worden. Tegelijkertijd was ook een vergelijking tussen het muzikale geluid van CD en LP mogelijk. Muziekliefhebbers werd duidelijk dat de CD wel een zuiver en helder geluid geeft, maar in feite niet kan tippen aan het warme geluid van de vinyl LP. Na verloop van tijd werd de LP mede daardoor weer meer gegeerd bij muziekliefhebbers en verzamelaars, die opnieuw op zoek gingen naar de warme, heldere sound van het vinyl.

LP als verzamelobject

Hierdoor werd de LP meer en meer een verzamelobject dat begon te stijgen in waarde. Bovendien bleven de oude LP's geweldig populair bij de dj's, die platen gebruiken om te scratchen en te mixen. Dj's leggen nog steeds graag hoge sommen neer voor zeldzame LP's, net als de groeiende schare platenverzamelaars. Na een terugval op het einde van de jaren tachtig en het begin van de jaren negentig, lijkt de oude vinylplaat weer aan een opmars bezig bij muziekliefhebbers. Het luisteren naar een LP is meer een belevenis dan het opzetten van een CD: het geluid is niet zo klinisch en steriel als dat van een CD.

Vinylplaten kopen en verzamelen

Sommige verzamelaars gaan platenbeurzen en platenmarkten af om die ene favoriete plaat, of die ene bijzondere LP te vinden waar ze al lang op zoek naar zijn. Tegelijk kan het kopen van een speciale plaat ook een soort van belegging zijn, want sommige platen zijn op de markt meer dan duizend euro waard. Op de lange termijn kan je je plaat dus tegen een aardige meerwaarde verkopen.

Hoe LP's bewaren?

Vinyl LP's zijn kostbaar en kwetsbaar en dus is het van groot belang om ze op een degelijke manier te bewaren. Let erop dat je je platen op een droge plaats bewaart en dat ze niet te veel worden blootgesteld aan vochtigheid en warmte. Door het vocht zal de hoes beschadigd worden en door de warmte zal de plaat krom worden. Best bewaar je de plaat rechtopstaand en zorg je ervoor dat het vinyl beschermd wordt door de hoes.

Kwaliteit en waarde van LP's

Plaat en hoes

Op de internationale LPmarkt geldt er een rangschikking waarin de kwaliteit van de LP's wordt ondergebracht. Het gaat dan om de toestand van de plaat, de condition. Maar ook de toestand van de hoes is belangrijk, want een mooi geconserveerde hoes maakt de LP als geheel ook aantrekkelijker. Als je LP's wilt kopen op het internet, dan vind je deze bepalingen meestal ook bij de beschrijving van de vinylplaat.

"Conditions" van LP's

Dit zijn de kwaliteitslabels of "conditions" van de LP, in volgorde van heel hoge kwaliteit tot matige kwaliteit:

• MINT: perfecte staat, de LP heeft geen enkele beschadiging en is nog nooit afgespeeld
• NEAR MINT: bijna perfecte staat, de LP heeft slechts een kleine, verwaarloosbare afwijking
• EXCELLENT: uitstekende staat, met amper enkele moeilijk zichtbare foutjes
• VERY GOOD PLUS: zeer goede staat, maar foutjes op hoes of vinyl zijn zichtbaar voor het blote oog
• VERY GOOD: de LP is goed genoeg om te spelen, maar de hoes heeft duidelijke slijtage
• GOOD: goede staat, maar het geluid vertoont duidelijke tekenen van slijtage en kan ruis bevatten