Zingen is topsport, zowel lichamelijk als geestelijk

Als je spijt hebt dat je nooit een muziekinstrument hebt leren bespelen hoef je niet te wanhopen, omdat ieder mens vanaf de peuterleeftijd over een eigen muziekinstrument beschikt, namelijk de stembanden. Hoewel het goed leren bespelen van dit instrument op latere leeftijd technisch gezien nog steeds mogelijk is, moet je niet denken dat mooi en goed zingen eenvoudig is. Daar komt heel wat ademshalingstechniek en lichaamsbeheersing bij kijken, om maar een voorbeeld te noemen.

Een koorzanger heeft het zwaar

Als sopraan, alt, tenor, bariton of bas in een koor, heb je heel wat aan je hoofd tijdens een uitvoering. Je bent niet alleen bezig met het zingen van de juiste noten, maar ook met het:

• maken van een zuivere toon,
• produceren van een mooie klank,
• volgen van de aanwijzingen van de dirigent,
• vormen van een eenheid met de zangers om je heen,
• tijdig anticiperen op de volgende noten,
• onhoorbaar inademen,
• kort houden van de medeklinkers, dus geen sisklanken,
• ademhalen op de juiste momenten,
• uit het hoofd zingen.

De juiste lichaamshouding

Maar met bovenstaande essentiële zaken zijn we er nog lang niet, want willen we een topprestatie leveren en het publiek laten genieten en boeien, dan dienen we als het gaat om de lichaamshouding de volgende punten in acht te nemen:

• Rechtop staan met de benen lichtjes gebogen (knieën niet op slot zetten!) borst vooruit, laat armen langs het lichaam hangen, kruin omhoog, kijk iets vanonder je wenkbrauwen en laat de kaak los hangen en maak een ronde mond bij het zingen, zoals een "oe". Maak jezelf enigszins als een vraagteken ? waarbij de punt van de vraagteken je voeten zijn.
• De voeten moeten stevig "aarden" op de grond maar wel op de bal van de voet. Zoek je balans of probeer eens op één been te zingen, dan voel je dat je met een goed evenwicht, beter zingt.
• Bekken los houden, want als je na een avond zingen last hebt van je rug, dan sta je veel te inspannend te zingen. Dit kun je verhelpen door te ontspannen in de rug via onopvallend met je gatje te wiebelen.
• Niet meer dan een appeltje zo groot is de afstand tussen borst en kin. Dus ga met hoge of lage noten niet ja-knikken, want dan verandert je stemgeluid ook. Houd je hoofd dus ontspannen en rustig stil terwijl je zingt.

Ademhaling

Ademhalen doe je via je buik, dus niet door je borst op en neer te bewegen. De buik uitzetten en je ribbenkast zijwaarts naar buiten duwen en middenrif omlaag (dit heet ademsteun). Als je ademsteun vaak oefent, gaat het zingen veel makkelijker.

Mondstand

• Maak een mooie ronde mond, dan produceer je mooie ronde vocalen. Met sommige klinkers (zoals de i, a en e) gaan we al snel de mond plat maken, waardoor de mooie klankkleur verdwijnt en er platte vocalen ontstaan die niet mooi klinken. Oefen deze klinkers thuis voor de spiegel en luister dan ook wat het met de klank doet.
• Als je tijdens het oefenen denkt dat een hoge noot (bijna) niet haalbaar is, herhaal deze dan en hang met je hand aan de kin. Het helpt als je de hoge noot laag denkt. We zijn geneigd om reeds voordat de hoge noten komen te gaan knijpen uit angst, waardoor het eigenlijk al niet meer wil lukken. Kaak los laten hangen dus.
• Spreek vooral de inhoudelijke woorden goed uit. Vooral de eerste en laatste letter duidelijk articuleren.

Weet wat je zingt

Wees bewust wat je zingt, waar gaat het over, wat ga je doen, wie ben je op het moment van zingen, in welke tijd speelt het zich af, en welke emotie-expressie hoort hierbij? (wie, wat, waar, wanneer). Als iemand zou vragen: wat zing je, waar gaat het over? Kun je dit dan meteen uitleggen? Vaak niet omdat we enkel noten zingen en van de tekst niet bewust zijn. Dit heeft allemaal invloed op de inleving en uitstraling.

Het koor

In een koor zing je gezamenlijk, wat dus inhoudt dat je goed naar elkaar moet luisteren. Samen vorm je één geheel en er mogen geen afzonderlijke solisten ontstaan, tenzij het lied dat vraagt. Dus blijf op één lijn met de koorleden, niet harder/luider, of zachter/playbacken, tenzij de dirigent dit anders aangeeft.

Hetzelfde geldt voor de beweging, want als de ene persoon flink uit zijn dak gaat en de ander niet, dan klopt er iets niet, tenzij de choreograaf dit nadrukkelijk heeft aangegeven. Blijf een eenheid.

De dirigent

De dirigent begeleidt het koor door het hele muziekproces heen. Het is de muzikaal leider.

• Dit vergt veel concentratie, geduld en tijd. Goed luisteren en actief meedenken - ook als je niet aan de beurt bent – zorgt daarom voor een sneller en beter resultaat tijdens het repeteren.
• De dirigent laat duidelijk zien wanneer de inzetten zijn, hij/zij leest de tekst vaak mee, geeft het harder of zachter zingen aan, en ook het tempo. Geeft zelfs vaak nog de emotie weer die je als koorzanger moet uitstralen. En de dirigent moet ook de begeleiding aansturen.
• Zonder de dirigent wordt het allemaal heel ingewikkeld voor de zanger. Hij probeert ons er doorheen te dirigeren. We zien en begrijpen de dirigent optimaal als we de tekst kennen en hem vanuit onze ooghoeken de in de gaten houden (breed kijken).

Het publiek

Is verwachtingsvol, heeft een kaartje gekocht om een leuke voorstelling te zien en te beluisteren. Het is hun avondje uit. Zorg daarom dat de aandacht niet verslapt, al sta je nog in het donker of even uit beeld. Is het een langzaam of droevig lied, houd de energie dan vast, want het publiek ziet en hoort alles.