Een lied over een flutromanschrijver: ‘Paperback Writer'

‘Paperback Writer’ was de eerste hit van de Beatles die niet over de liefde ging. Het lied werd onrechtstreeks geïnspireerd door een tante van Paul McCartney. Het werd gekoppeld aan Lennons ‘Rain’ en was de laatste single van een lange reeks die ze contractueel moesten afleveren.

Hels tempo

In de eerste jaren van hun carrière leefden de Beatles een hels bestaan: niet alleen werden ze van hot naar her gesleurd, ze zagen zich ook verplicht aan een enorme snelheid songs te produceren. Gebonden aan hun contract met EMI moesten ze bijvoorbeeld in de eerste helft van de jaren zestig vier singles en twee langspeelplaten per jaar afleveren. Daarenboven mochten die singles niet op het album voorkomen.

De laatste keer dat een single onder druk werd geschreven was met ‘Paperback Writer’. Daarna namen de Beatles zich voor om kwaliteit boven kwantiteit te stellen, hetgeen zeker niet wilde zeggen dat al het voorgaande van minderwaardige kwaliteit was geweest.

Nieuw thema

‘Paperback Writer’ werd in 1966 uitgebracht, niet alleen een sleuteljaar vanwege hun beslissing om alleen songs uit te brengen die werkelijk niveau moesten halen, maar ook omdat ze een einde stelden aan hun live-optredens. Deze song was ook de eerste hit die niet over de liefde ging, maar als thema een schrijver van goedkope romannetjes had.

Het idee om over een ander onderwerp te gaan zingen kwam eigenlijk door toedoen van een tante van Paul McCartney, tante Lil, die maar bleef doorzeuren dat de Beatles eens over iets interessanters moesten schrijven, over een paard bijvoorbeeld of over de politiek. McCartney zei daarover dat hij die beslissing alleen had genomen om zijn tante tot zwijgen te brengen: “I wrote it to shut her up!”.

Inspiratie

Over de directe inspiratie tot ‘Paperback Writer‘ gaan verschillende door McCartney geïnspireerde verhalen de ronde:

• Het idee zou voortkomen van een artikel dat in de Daily Mail, de krant waarop John Lennon was geabonneerd, was verschenen over een beginnende auteur Martin Amis. Toch publiceerde Amis zijn eerste roman pas in 1973. Misschien ging het artikel eerder over zijn vader Kingsley Amis?
• Een tweede verklaring verwijst naar de opening van de Indica Bookshop, een Londense boekenwinkel van een vriend van Paul. In de kelder bevond zich de Indica Gallery, waar John tijdens een avantgardetentoonstelling Yoko Ono zou ontmoeten.
• Voor de derde verklaring was drummer Ringo Starr verantwoordelijk die een boek zou aan het lezen geweest zijn op het ogenblik dat Paul in de kamer ijsbeerde om inspiratie op te doen.Het lied is geschreven als een soort van brief die de naar een job zoekende auteur naar een uitgeverij schrijft om zijn boek gepubliceerd te krijgen.

Dat McCartney al deze verhalen rondstuurde kan erop wijzen dat hij de pers bij de neus wilde nemen of gewoon dat hij niet wilde toegeven dat er eigenlijk geen aanleiding toe was, maar dat het lied gewoonweg zo was ontstaan.

Rickenbacker

Paul schreef de song naar verluidt op een Rickenbackergitaar, daar waar hij de gewoonte had een Höfnerbas te bespelen. Dat kwam dan goed uit omdat Lennon vond dat de song met een zwaardere basklank moest gespeeld worden zoals Wilson Pickett die gebruikte op zijn opnames. De gitaarklank werd nog verzwaard door onder andere een luidspreker als microfoon te gebruiken. Het was trouwens op dezelfde Rickenbakergitaar dat Paul onder andere speelde tijdens zijn concert in Antwerpen op 28 maart 2012.

Eduard Lear

In de tekst van de song wordt gezegd dat het boek dat de paperback writer wil verkopen gebaseerd is op een roman van een zekere Lear. In feite was dit een grapje van McCartney, want Eduard Lear was een Engelse nonsensdichter uit de negentiende eeuw, die onder andere de limericks populair maakte en van wie John een grote fan was, niet in het minst door diens absurde humor. Dat zou later blijken toen John zelf twee boekjes uitbracht met absurde verhalen en gedichten: ‘In His Own Write‘ (1964) en ‘A Spaniard in the Works’ (1965).

Weetjes

• Wie aandachtig luistert naar de song zal op een bepaald ogenblik in het achtergrondkoortje, goed verstopt voor argeloze luisteraars, John Lennon en George Harrison ‘frère Jacques’ horen zingen.
• Bedoeling was om een nummer te schrijven met slechts één akkoord. Dit lukte bijna aangezien het G-akkoord slechts helemaal aan het einde overgaat in een C-akkoord.
• Van ‘Paperback Writer’ werden ook vele covers gemaakt door groepen die van de Beatlehype wilden profiteren om hun graantje mee te pikken. Een ervan was niet om aan te horen, maar wel interessant omdat hij werd gemaakt door een jonge Australische groep, die later wereldberoemd zou worden als de Bee Gees.

Andere versies

• The Bee Gees (1966)
• The Cowsills (1969)
• Sweet (1971)
• Tempest (1974)
• Kris Kristofferson (1995)
• ApologetiX, parodie als ‘David & Goliath‘ (1993)
• Les Fradkin (2005)
• The Bastard Sons of Dioniso (2007)