Billboard publiceert al sinds 1940 een wekelijkse hitlijst

Op 27 juli 2020 is het 80 jaar geleden dat Billboard de eerste Top 10 publiceerde die was samengesteld aan de hand van verkoopcijfers. Vóór 1940 bestonden in Amerika al diverse andere kleine lijstjes maar deze verschenen nooit wekelijks en waren evenmin gebaseerd op platenverkoop. 's Werelds oudste hitlijst heeft enkele naamswijzigingen ondergaan en is in omvang groter geworden, maar ze bestaat nog steeds en heeft in de afgelopen decennia vele navolgers gekregen. Op 27 juli 1940 publiceert Billboard de eerste op platenverkoop gebaseerde lijst met de tien populairste muzieknummers, omnder de noemer National list of best selling retail records. Het overzicht is samengesteld aan de hand van de verkoop in een geselecteerd aantal platenwinkels verspreid over het hele land. Deze National list kent bijna acht decennia later meer dan vierduizend wekelijkse edities.

Al gauw meerdere en grotere wekelijkse hitlijsten

De Top 10 wordt in november 1947 uitgebreid tot een Top 15 en in juni 1948 tot een Top 30. In 1949 verandert de naam in Best selling pop singles en vanaf 1954 in Best sellers in stores. Halverwege de jaren veertig ontstaan tevens afzonderlijke wekelijkse hitlijsten met de liedjes die het meest op de radio zijn te horen (Most played on the air en Most played by disk jockeys) en die het meest in de jukeboxen worden gespeeld (Most played in juke boxes). Hieraan komt in augustus 1958 een eind als deze gegevens worden samengevoegd met de verkoopcijfers waarna de in 2020 nog immer bestaande Hot 100 ontstaat.

Navolging in andere landen

In andere landen vindt het samenstellen van een muziekoverzicht gebaseerd op verkoop in winkels navolging. Nog niet meteen, want de Britse hitparade bijvoorbeeld wordt pas voor het eerst gepubliceerd in NME (New Musical Express) op 14 november 1952. Het overzicht bestaat uit een Top 12. In Nederland doet de wekelijks samengestelde hitparade haar intrede in januari 1965 als de Radio Veronica Top 40 wordt opgericht.

Het tijdschrift Billboard

Billboard is het Amerikaanse tijdschrift voor de muziekindustrie waarvan het eerste nummer verschijnt op 1 november 1894, eerst maandelijks voor $ 0,10 en vanaf 1900 wekelijks. In het begin richt Billboard zich vooral op reclame. Aanvankelijk ligt de nadruk op de verkoop van bladmuziek, maar door de opkomst van de grammofoon en de groei van de hoeveelheid radiostations in Amerika ontwikkelt muziek zich tot een massaproduct in al haar varianten.

Na een aantal naamswijzigingen van het tijdschrift van Billboard Advertising via The Billboard naar Billboard Magazine ontstaat de uitgave zoals die in de 21e eeuw nog steeds bestaat in de muziekindustrie en algemeen beschouwd wordt als 's werelds meest toonaangevende. Veel concurrenten zijn er ook niet meer. De voornaamste tegenhangers Cashbox en Record World zijn enkele decennia geleden ter ziele gegaan, maar Billboard bestaat na 126 jaar (2020) nog steeds.

Social media

Grote bekendheid, ook buiten Amerika, krijgt Billboard door de hitparades die in het tijdschrift wekelijks worden gepubliceerd. In de loop van de jaren zijn voor nagenoeg alle muziekgenres lijsten geïntroduceerd die in veel gevallen in 2020 nog steeds bestaan. Nieuwe ontwikkelingen in de social media zorgen voor nieuwe overzichten. Recente toevoegingen zijn bijvoorbeeld het overzicht van de Streaming songs en de zogeheten Emerging artists (‘The most shared songs from up-and-coming artists on Twitter over the last 24 hours’).

De moeder aller hitlijsten van Billboard is nog steeds de sinds augustus 1958 bestaande Hot 100, het overzicht van de populairste nummers in de Verenigde Staten verspreid over alle genres en samengebracht in één lijst.

Via bladmuziek naar grammofoonmuziek

De muziekindustrie bestaat aan het eind van de achttiende en het begin van de negentiende eeuw voornamelijk uit live gespeelde muziek. In die periode wordt veel bladmuziek (sheet music) verkocht. Een piano wordt als een soort van statussymbool gezien en de bezitters ervan beginnen thuis muziek te spelen. De uitvinding en ontwikkeling van de fonograaf en vervolgens de komst van de grammofoon brengen daar geleidelijk verandering in. Kenmerkend voor die jaren is de groeiende populariteit van liedjes in muziektheaters en Billboard publiceert in haar tijdschriften na de Sheet music best sellers dikwijls overzichtjes van in de amusementswereld bekende liedjes.

De ontwikkeling van de radiostations in Amerika omstreeks 1920 geeft aan de muziekindustrie een geheel nieuwe impuls. Ruim twintig jaar later, in de jaren veertig, komt het accent in de muziekwereld meer te liggen op de platenindustrie en de vooral in Amerika tot ontwikkeling gekomen jukebox-industrie.

De eerste Top 10 op 27 juli 1940

De allereerste naar verkoopcijfers samengestelde Top 10 is gedateerd op 27 juli 1940 en ziet er als volgt uit:

1. I’ll never smile again - Tommy Dorsey
2. The breeze and I - Jimmy Dorsey
3. Imagination - Glenn Miller
4. Playmates - Kay Kyser
5. Fools rush in - Glenn Miller
6. Where was I? - Charlie Barnet
7. Pennsylvania 6-5000 - Glenn Miller
8. Imagination - Tommy Dorsey
9. Sierra Sue - Bing Crosby
10. Make believe island - Mitchell Ayres

De op muziekgebied min of meer vergeten jaren veertig zijn in Amerika het tijdperk van de big bands waarvan Tommy Dorsey, zijn broer Jimmy Dorsey en Glenn Miller slechts een paar succesvolle voorbeelden zijn. Veel orkestleiders hebben dezelfde nummers op hun repertoire staan waardoor deze nummers in verschillende uitvoeringen in de lijst zijn terug te vinden.
Op I’ll never smile again, dat pas na twaalf weken van de nummer 1 positie verdwijnt, is de stem van Frank Sinatra te horen. Voor Sinatra is het de aftrap van zijn solo zangcarrière die in 1942 begint met Night and day.

Voordat omstreeks 1955 de rock ’n roll zijn intrede doet zijn de populairste artiesten in het Amerika van de jaren veertig en vijftig Glenn Miller (1940-1942), Bing Crosby (1943-1946 en 1950), Eddy Howard (1947), The Andrews Sisters (1948), Perry Como (1949 en 1953), Les Paul & Mary Ford (1951) en Eddie Fisher (1952 en 1954).

De Hot 100 anno 2020

De samenstelling in 2020 van de Hot 100 is gebaseerd op een combinatie van verkoop van singles, airplay op de radio, digital downloads en streaming activity, waarbij ook gegevens van YouTube worden meegerekend.