Richard Tauber in Nederland, 1929 en 1930
In juli 1929 gaf Richard Tauber optredens in Den Haag, Scheveningen en Amsterdam. In het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Den Haag trad hij op met het Fritz Hirsch operettegezelschap. In Scheveningen en Amsterdam gaf hij operaconcerten. Het jaar daarna, in de zomer van 1930, trad hij op in de operette Das Land des Lächelns van Franz Lehár in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag en de Stadsschouwburg van Amsterdam.
Gewrichtsontsteking
Het was in januari 1929, tijdens de Berlijnse uitvoering van Friederike van Franz Lehár, dat Richard Tauber een heftige pijn in zijn linkerhand voelde. Hij speelde de voorstelling uit maar later bleek dat hij aan een acute gewrichtsontsteking had geleden. Hier zou hij de rest van zijn leven last van blijven houden. Hij werd behandeld in het Slowaakse Pistyan en in een interview zei hij: 'Goddank ben ik na vijf maanden weer genezen verklaard. Na vijf verschrikkelijke maanden ga ik naar Holland om in de Friederike te zingen. Als beginnend zanger voelde ik me al tot Holland aangetrokken, maar ik had nooit de gelegenheid het tulpenland te bezoeken.'
Den Haag
Tauber als Goethe
Op 16 juli 1929 trad Richard Tauber in Den Haag op met het Fritz Hirsch operettegezelschap in het gebouw van Kunsten en Wetenschappen. Hij speelde Goethe in Friederike, samen met Friedel Dotza die de rol speelde van Friederike. De Haagsche Courant schreef hierover:
De creatie van Tauber als Goethe en die van Friedel Dotza als Friederike hebben de opvoering beheerst. 'Oh Mädchen, mein Mädchen' is het glanspunt van de avond geweest. Er brak een geweldige ovatie los toen Tauber dit in de tweede acte gezongen had...gezongen en gefluisterd, smachtend en verliefd. Er moest gebisseerd worden, nog eens en nog eens. Formidabel en schier ongekend. De medewerkers van de Fritz Hirsch Operette hebben in hoge mate meegewerkt om deze première tot een onmiskenbaar succes te maken. Heel Den Haag zal de komende dagen dat ene lied neuriën.
De Telegraaf schreef:
Zijn stem is van een verrukkelijke sonore vrijheid. Zo vrij komt dit geluid, in hoogte en in diepte, dat het u Italiaans kan schijnen. Het is warm en gaaf en het wordt schitterend en virtuoos gebruikt, met zijn kopregister, met zijn volle forti, met al zijn kleuren en zijn vloeiingen van kleuren. Friedel Dotza trotseerde alle moeilijkheden van het zingen naast de held en met groot succes. Haar Friederike was een kinderlijke, zuivere figuur. Met het geheel van deze voorstelling is een niveau bereikt zoals wij in Holland zelden of nooit zien.
Scheveningen en The Revellers
Op 13 augustus 1929 gaf Richard Tauber een operaconcert in de Kurzaal in Scheveningen. Hij zong aria's uit de opera's Eugen Onegin, Carmen, Die Walküre, Turandot, Tosca, Lohengrin, La Fanciulla del West en natuurlijk uit zijn succes-operettes Friederike en Paganini. Dat in die periode ook het beroemde Amerikaanse mannenkwartet The Revellers in Nederland verbleef was de directie van de Kurzaal niet ontgaan. Het leek een goed idee om deze zo verschillende artiesten samen in een programma te laten optreden. En zo gebeurde het dat Richard Tauber met opera-aria's en The Revellers met hun close harmony zang afwisselend in een programma optraden.
Dein ist mein ganzes Herz
Partituur Dein ist mein ganzes Herz
Na de gewrichtsontsteking bleven de handen van Richard Tauber nog erg opgezwollen. Toen Lehár, na zijn succesvolle Friederike op zoek was naar een libretto voor een nieuwe operette, besloot hij om de operette Die gelbe Jacke te herschrijven. Deze operette, oorspronkelijk uit 1923, herschreef hij tot de nieuwe operette Das Land des Lächelns. Het herschrijven deed hij met in gedachten Tauber in de hoofdrol en hij kwam op het idee om de hoofdrolspeler een kimono te laten dragen, denkend aan de gezwollen handen van Tauber. Franz Lehár had op de partituur van het beroemde lied Dein is mein ganzes Herz geschreven: ‘Richard hier is dan je Tauberlied’. Men kan dus zeggen dat de kimono en de zang Richard Tauber letterlijk op het lijf geschreven waren. De galapremière van Das Land des Lächelns op 13 juni 1930 was een overdonderend succes. Hij trad op met de aan de Staatsopera van Berlijn en Wenen verbonden sopraan Marty Suchy. Friedel Dotza, die een jaar eerder Friederike speelde, nam de rol van het Chinese meisje Mi voor haar rekening. De opvoeringen werden gehouden van 13 t/m 30 juni in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag en van 1 t/m 12 juli in de Amsterdamse Stadsschouwburg.
Lees verder